DESTİNASYON OLARAK MARİNALARIN ÇEKİM UNSURLARI VE YATÇILIĞA YÖNELMEDE ETKİLİ İTİCİ MOTİVASYON FAKTÖRLERİ

Marina pazarı gittikçe büyümekte ve marina yatırımları artmaktadır. Dolayısıyla, marinaların etkin bir pazarlama ürün karması belirlemesi önem kazanmaktadır. Bu çalışma, marinaları birer destinasyon olarak ele almış ve bu destinasyonların çekim unsurları ile yatçı müşterilerini yatçılığa iten motivasyon faktörlerini keşfetmeyi amaçlamıştır. Ayrıca bu faktörlerin yatçıların bazı profil özelliklerine göre değişiklik gösterip göstermediğini açıklamak da çalışmanın amaçları arasındadır. Araştırmanın kuramsal çerçevesi, turizm yazınında yer alan; itici turist motivasyon faktörleri ve destinasyon çekim unsurlarına dayandırılmıştır. İzmir ve Aydın illerindeki marinaların 261 yatçı müşterisi üzerinde, Ağustos-Eylül 2014 aylarında gerçekleştirilen bir anket çalışması yapılmıştır. Anket verileri, tesadüfi olmayan yargısal örnekleme metodunun ağırlıklı yüz yüze uygulanmasıyla toplanmış, keşifsel faktör analizi ile analiz edilmiştir. Sonuçlar, en etkili marina çekiciliklerinin; güvenlik, hizmet ve altyapı kalitesi ve en önemli itici motivasyon sebeplerinin ise; özgür hissetmek ve istediğini yapabilmek, aile ve arkadaşlarla birlikte vakit geçirmek olduğunu göstermektedir. Marina çekicilikleri; hizmet, prestij, ulaşılabilirlik, turistik çekicilik, yerel kültür, eğlence ve destekleyici elementler, itici motivasyonlar ise; sosyal, macera ve özgürlük faktörleri altında toplanmıştır. Bu faktörlere verilen önem seviyeleri yatçıların yaş grubu, cinsiyetleri, medeni durumları, sahiplik durumları ve destinasyon tercihlerine göre anlamlı değişiklikler göstermektedir. Sonuçlar marina yöneticileri ve akademisyenler için çeşitli önerilere ışık tutmaktadır. 

ATTRACTIVENESS OF MARINAS AS DESTINATIONS AND EFFECTIVE PUSH MOTIVATION FACTORS TOWARDS YACHTING

Marina market sustains a steady growth rate and marina investments keep increasing. Consequently, it becomes more important for marinas to determine an effective market mix. This study considers marinas as destinations and aims to discover the pull factors of marinas and push factors that motivate their yachter customers. The study also aims to discover whether these factors are likely to change based on the profile specifications of the yachters. The conceptual framework of the study depends on the push motivation factors for tourists and pulls motivation factors of destinations from tourism literature. A survey research was applied to 261 yachters at İzmir and Aydın marinas between August-September 2014. Data was collected mostly face to face by using nonrandom judgmental sampling method, and analyzed by exploratory factor analysis. According to the results, the most attractive marina characteristics are security, service and infrastructure quality. Feeling free, doing anything oneself wants and spending time together with family and friends are the most important push factors. Marina attractiveness factors are gathered under service, prestige, accessibilities, touristic attractiveness, local culture, entertainment, and supportive elements dimensions where push factors are gathered under social, adventure, and freedom dimensions. The importance levels attained to these factors have significant differences depending on the age groups, gender, marital status, ownership status and destination preferences of yachters. Results lead to several suggestions for both marina managers and scholars working in the field.

___

  • Akaltan, C. & Nas, S. (2014). Ziyaretçi yatçıların yat limanlarını tercih etme sebepleri: IC Çeşme Marina uygulaması. 2. Ulusal Deniz Turizmi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 323-329. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası.
  • Araslı, H. & Baradarani, S. (2014). European tourist perspective on destination satisfaction in Jordan’s industries. Social and Behavioral Sciences, 109, 1416 – 1425.
  • Arlı, E. (2012a). Marina işletmeciliğinde tutundurma bileşenlerinden etkilenme düzeyinin demografik özellikler açısından incelenmesi. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 25-52.
  • Arlı, E. (2012b). Müşterilerin kulaktan kulağa iletişime bağlı satın alma kararları üzerinde referans gruplarının etkisi: Deniz turizm işletmeciliği üzerine bir çalışma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8 (17), 155-170.
  • Arlı, E. (2013). Marina işletmeciliğinde ilişkisel pazarlama uygulamalarının tekrar satın alma niyeti, tavsiye etme niyeti ve memnuniyet üzerindeki etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 61-76.
  • Baloğlu, S. & Uysal, M. (1996). Market segmentation of push and pull motivations: a canonical correlation approach. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 8 (3), 32-38.
  • Bansal, H.S. & Eiselt, H.A. (2004). An exploratory research of tourist motivations and planning. Tourism Management, 25 (3), 387-396.
  • Beerli, A. & Martin, J. (2004). Tourists' characteristics and the perceived image of tourist destinations: a quantitative analysis-a case study of Lanzarote, Spain. Tourism Management, 25 (5), 623-636.
  • Chen, J. S.& Gürsoy, D. (2001). An investigation of tourist destination loyalty and preferences. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 13(2), 79-85.
  • Conti, M. (August 6, 1993). A WorldWide Survey on the Requests of Yacht Harbour users. Erişim Tarihi: 03.11.2014, http://www.icomia.com/library/Default.aspx?LibraryDocumentId=1077
  • Correia, A., Valle, P. & Moço, C. (2007). Modelling motivations and perceptions of Portuguese tourists. Journal of Business Research, 60, 76-80.
  • Cracolici & Nijkamp (2008). The attractiveness and competitiveness of tourist destinations: A study of southern Italian regions. Tourism Management, 30, 336-344.
  • Çalhan, H. (2010). Tüketici odaklı yaklaşımla destinasyon performansının değerlendirilmesi: Kapadokya örneği, Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Day, G. S. (1990), Market-Driven Strategy: Processes for Creating Value. New York: The Free Press.
  • Demir, Ş. (2010). Turizmde tüketici davranışları modelini oluşturan aşamalar arasındaki ilişki: Turistler üzerine bir araştırma, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Dimitrios, B. (2000). Marketing the competitive destination of the future. Tourism Management, 21, 97.
  • Enright, M. & Newton, J. (2004). Tourism destination competitiveness: A quantitative approach. Tourism Management, 25, 777-788.
  • Eriş, E.D. (2007). Uluslararası pazarlarda Türk marinalarının çekiciliği ve pazarlama stratejileri. Ege Akademik Bakış, 7 (1), 37-55.
  • Fallon, P. & Schofield, P. (2006). The dynamics of destination attribute importance. Journal of Business Research, 59, 709-713.
  • Gegez, E. (2005). Pazarlama Araştırmaları. İstanbul: Beta.
  • Guzman, A., Leones, J., Tapia, K. Wong, W. & Catro, B. (2006). Segmenting motivation. Annals of Tourism Research, 33 (3), 863-867.
  • Güripek, E. (2013). Turizm destinasyonlarının rekabet gücünün artırılmasında stratejik destinasyon yönetimi: Çeşme Alaçatı destinasyonu üzerine bir uygulama, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Hair, J., Black, W., Babin, B. & Anderson, R. (2010). Multivariate Data Analysis (7. edition). England: Pearson Prentice Hall.
  • Hanqin, Z. & Lam, T. (1999). An analysis of mainland Chinese visitor's motivations to visit Hong Kong. Tourism Management, 20, 587-594.
  • Heron, R. & Juju, W. (2012). The Marina: Sustainable Solutions for a profitable Business. Erişim Tarihi: 01.09.2014, http://www.amazon.es/The-Marina-Sustainable-Solutions-Profitable-Business/dp/1300359641
  • Hsu, T., Tsai, Y. &Wu, H. (2009). The preference analysis for tourist choice of destination: A case study of Taiwan. Tourism Management, 30 (2), 288-297.
  • Hung, K. & Petrick, J. (2011). Why do you cruise? Exploring the motivations for taking cruise holidays, and the construction of a cruising motivation scale. Tourism Management, 32, 386-393.
  • Huybers, T. (2004). Modelling short-break holiday destination choices. Tourism Economics, 9, 389-405.
  • Işık, D.A. (2010). Yat Turizminde Holistik Pazarlama ve Türkiye İçin Farklılaştırma Stratejileri. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası.
  • İçöz, O. (2013). Turistik Ürün Pazarlamasında Marka İmajının Rolü ve Bölgesel Marka İmajı Yaratma, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • İMEAK Deniz Ticaret Odası. (2014). 2013 Maritime Sector Report. Erişim Tarihi: 02.11.2014, http://www.dto.org.tr/
  • Jang, S. & Wu, C. (2006). Seniors’ travel motivation and the influential factors: An examination of Taiwanese seniors. Tourism Management, 27, 306-316.
  • -
  • Kim, S., Lee, C. & Klenosky, D. (2003). The influence of push and pull factors at Korean national parks. Tourism Management, 24 (2), 169-180.
  • Kim, S., Crompton, J. & Botha, C., (2000). Responding to competition: A strategy for Sun/Lost City. South Africa. Tourism Management, 21, 33-41.
  • Kissman, D. (August 17, 1996). Meeting Your Customers Needs and Expectations through a Sound Approach to Management. Erişim Tarihi: 01.11.2014, http://www.icomia.com/library/Default.aspx?LibraryDocumentId=1100
  • Kohli, A. K., & Jaworski, B. J. (1990). Market orientation: the construct, research propositions, and managerial implications. Journal of Marketing, 54 (2), 1-18.
  • Kotler, P. & Keller, K. (2012). Marketing Management (14.edition). England: Pearson.
  • Kozan, G., Özdemir, S. & Günlü, Ö. (2014). Turizm yazınında “deniz turizminin olgusal gelişimi. 2. Ulusal Deniz Turizmi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 1-12. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası.
  • Loke,YP. (January 1, 2005). Marina Development in Emerging Markets. Erişim Tarihi: 03.11.2014,
  • http://www.icomia.com/library/Default.aspx?LibraryDocumentId=1102
  • McCalla, R. (1998). An investigation into site and situation: Cruise ship boards. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 89 (1), 44-55.
  • Narver, J. C., & Slater, S. F. (1990). The effect of a market orientation on business profitability. Journal of Marketing, 54 (4): 20-35.
  • Nas, S. & Coşar, B. (2014). Deniz turizminde yat limanı tercihini etkileyen faktörlerin tespiti: Çeşme bölgesi yat marinaları üzerine bir çalışma. 2. Ulusal Deniz Turizmi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 111-123. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası.
  • Odabaşı, Y, & Barış, G. (2006). Tüketici Davranışı (6.baskı). İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri.
  • Orams, M. (1999). Marine Tourism: Development, Impacts and Management. London & New York: Routledge.
  • Özdemir, G. (2014). Destinasyon Yönetimi ve Pazarlaması. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Page, S. (1995). Urban Tourism. London & New York: Routlege.
  • Paker, S. (2011). Denizde Sportif Faaliyetlere Yönelik Tüketici Davranışı Analizi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası.
  • Raviv, A., Tarba, S., & Weber, Y. (2009). Strategic planning for increasing profitability: The case of marina industry. EuroMed Journal of Business, 4 (2), 200-214.
  • -
  • Sarı, F. Ö. (2011). Marina işletmelerinde hizmet yönetimi: Yatçıların hizmet kalitesi algılamaları ile marinadan tatminleri, tekrar tercih ve tavsiye etme eğilimleri arasındaki ilişkinin analitik incelemesi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, İzmir
  • Sarı, F. Ö. (2012). In depth analysis of marinas. International Journal of Social Sciences and Humanity Studies, 4 (2), 199-205.
  • Sarı, F.Ö. (2013). Marina İşletmeciliği. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Sariisik, M., Turkay, O. & Akova, O. (2011). How to manage yacht tourism in Turkey: A swot analysis and related strategies. Social and Behavioral Sciences, 24, 1014–1025.
  • Stone, Ron. (December 12, 2000). The Key Role of Marinas in Nautical Tourism. Erişim Tarihi: 03.11.2014, http://www.icomia.com/library/Default.aspx?LibraryDocumentId=1148
  • Sukiman, M., Omar, S., Muhibudin, M., Yussof, I.& Mohamed, B. (2013). Tourist satisfaction as the key to destination survival in Pahang. Social and Behavioral Sciences, 91, 78 – 87
  • Tek, Ö & Özgül, E. (2013). Modern Pazarlama İlkeleri (4.baskı). İzmir: Birleşik Matbaacılık.
  • Wang, Y., Jung, K.A.,Yeo, G.T. & Chou, C.C. (2014). Selecting a cruise port of call location using the fuzzy-AHP method: A case study in East Asia. Tourism Management, 42, 262-270.
  • Yooshik, Y. & Uysal, M. (2005). An examination of the effects of motivation and satisfaction on destination loyalty: A structural model. Tourism Management, 26, 45-56.
  • Yüncü, D. (2011). Destinasyon uzantılarının turistlerin duygusal tepkileri, bilişsel algılamaları ve davranışsal niyetleri ile ilişkisi, Doktora Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Zainuddin, Z., Radzi, M. & Zahari,M. (2013). Perceived destination competitiveness of Langkawi Island, Malaysia: A preliminary finding. Social and Behavioral Sciences, 105, 801 – 810.
  • Zhang, H., Qu, H.& Tang, V. (2004). A case study of Hong Kong residents’outbound leisure travel. Tourism Management, 25, 267–273.