Bilişsel Perspektif Bağlamında Matematiksel Modelleme Süreci: Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Deneyimleri

Bu çalışmanın amacı, 6. sınıf öğrencilerinin bilişsel modelleme yeterliliklerini incelemek ve bu süreçte bilişsel modelleme döngüsünde (Borremeo-Ferri, 2007) nasıl ilerledikleri hangi aşamalarda zorluk yaşadıklarını belirlemektir. Çalışmada öğrencilerin bilişsel modelleme yeterliliklerini ortaya çıkarabilmek için durum çalışması deseninden ve nitel araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Bir altıncı sınıfta bulunan 24 öğrencinin tamamıyla grup çalışması şeklinde gerçekleştirilen bu araştırmada veriler, öğrenci çözüm kağıtları, çözüm sürecinde öğrenciler arasında gerçekleşen konuşmalarının ses kayıtları, bir grubun video kaydı ve öğretmenin (araştırmacının) gözlem notlarından oluşmaktadır. Çalışmanın kuramsal çerçevesi olan bilişsel modelleme döngüsü, hem öğrencilerin çözüm sürecine rehberlik etmesi için hem de araştırmacının verileri analiz etmesi için kullanılmıştır. Elde edilen veriler bilişsel modelleme döngüsünün basamakları olan problemi anlama, sadeleştirme, matematikselleştirme, matematiksel olarak çalışma, yorumlama ve doğrulama basamakları altında incelenmiştir. Çalışmanın bulgularına bakıldığında öğrencilerin genel olarak problemi anlama ve sadeleştirme basamaklarında zorlandıkları ve rehberliğe ihtiyaç duydukları ayrıca yorumlama ve doğrulama basamaklarıyla ilgili hiçbir çalışma yapmadıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Matematiksel modelleme, bilişsel modelleme perspektifi, 6. sınıf öğrencileri

Mathematical Modeling Process in the Context of Cognitive Perspective: Sixth Grade Students' Experiences

PDF

___

Akar, H. (2016). Durum çalışması. A. Saban (Ed), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (s. 11-151). Ankara: Anı Yayıncılık.
Andresen, M. (2020). To learn about differential equations by modelling. In: Proceedings of the 10th ERME Topic Conference MEDA 2020. Austria: Johannes Kepler University 2020 ISBN 978-3-9504630-5-7. p. 419-426
Asempapa, R. S., & Sturgill, D. J. (2019). Mathematical modeling: Issues and challenges in mathematics education and teaching. Journal of Mathematics Research, 11(5), 71.
Bakırcı, C. (2016). Matematiksel modelleme etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin PISA matematik başarı düzeylerine etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ulusal Tez Merkezi veri tabanından alınmıştır. (No: 450066.)
Blomhøj, M. (2009). Different perspectives in research on the teaching and learning mathematical modelling. M. Blomhøj, & S. Carreira (Ed.), Mathematical applications and modelling in the teaching and learning of mathematics: Vol.461. Proceedings From Topic Study Group 21 At The 11th International Congress On Mathematical (s.1-17). https://doi.org/10.1007/978-3-319-12688-3_42
Blum, W. (2011). Can modelling be taught and learnt? Some answers from empirical research. G. Kaiser, W. Blum, R. Borromeo Ferri, & G. Stillman (Ed.), Trends in teaching and learning of mathematical modelling içinde (s. 15–30). New York: Springer.
Blum, W., & Borromeo Ferri, R. (2009). Mathematical modelling: Can it be taught and learnt? Journal of Mathematical Modelling and Application, 1(1), 45–58.
Blum, W., & Leiss, D. (2007). How do students and teachers deal with mathematical modelling problems? C. Haines, P. Galbraith, W. Blum, & S. Khan (Ed), Mathematical Modelling (ICTMA-12): Education, engineering and economics içinde (s.222–231). Chichester: Horwood Publishing.
Blum, W., & Niss, M. (1991). Applied mathematical problem solving, modelling, applications and links to other subjects-State, trends and ıssues in mathematics instruction. Educational Studies in Mathematics, 1(22), 37–68.
Borromeo Ferri, R. (2007). Modelling problems from a cognitive perspective. C. Haines, P. Galbraith, W. Blum, & S. Khan (Ed), Mathematical modelling (ICTMA-12): Education, engineering and economics içinde (s. 260-270). Chichester: Horwood Publishing.
Borromeo Ferri, R. (2018). Learning how to teach mathematical modeling in school and teacher education [DX Reader version]. https://www.springer.com/gp/book/9783319680712 adresinden erişilmiştir.
Borromeo Ferri, R. (2020). Make mathematical modelling marvelous! Follow teacher Mr. K. for your lesson tomorrow. The New Jersey Mathematics Teacher. 78(1), 44-53.
Bukova Güzel, E., Tekin Dede, A., Hıdıroğlu, Ç. N., Kula Ünver, S. ve Özaltun Çelik, A. (2016). Matematik eğitiminde matematiksel modelleme. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Corbin, J. ve Strauss, A. (2015). Basics of qualitative research. Thousand Oaks:Sage.
Creswell, J. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (S.B. Demir, Çev.). Ankara: Eğiten Kitap.
Çavuş Erdem, Z., Doğan, M. F., Gürbüz, R., Şahin, S. (2017). Matematiksel modellemenin öğretim araçlarına yansımaları: ders kitabı analizi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 7(1), 61-86.
Erbaş, A. K., Çetinkaya, B., Alacacı, C., Çakıroğlu, E., Aydoğan Yenmez, A., Şen Zeytun, A. ve Korkmaz, H. (2016). Lise matematik konuları için günlük hayattan modelleme soruları . Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
Garfunkel, S., Montgomery, M., Bliss, K., Fowler, K., Galluzzo, B., Giordano, F., Godbold, L., Gould, H., Levy, R., Libertini, J., Long, M., Malkevitch, J., Pollak, H., Teague, D., van der Kooij, H., & Zbiek, R. (2016). GAIMME: Guidelines for assessment & instruction in mathematical modeling education. Philadelphia : SIAM. http://www.siam.org/reports/gaimme.php
Hıdıroğlu, Ç.N., Tekin Dede, A., Kula, S. ve Bukova-Güzel, E. (2014). Öğrencilerin kuyruklu yıldız problemi’ne ilişkin çözüm yaklaşımlarının matematiksel modelleme süreci çerçevesinde incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(31), 1- 17.
İnan, M. (2018). 7. sınıf öğrencilerinin matematiksel modelleme süreçlerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ulusal Tez Merkezi veri tabanından alınmıştır. (No: 528010.)
Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62–80.
Lesh, R., & Doerr, H. M. (2003). Beyond constructivism: Models and modeling perspectives on mathematics problem solving, learning, and teaching. ZDM- International Journal on Mathematics Education, 35(6), 325-328.
MEB. (2013). T.C. Mili eğitim bakanlığı talim ve terbiye kurulu başkanlığı, ortaokul matematik dersi (5, 6, 7 ve 8.sınıflar) öğretim programı. Ankara : Milli Eğitim Bakanlığı.
MEB. (2019). T.C. Mili eğitim bakanlığı PISA 2018 Türkiye ön raporu. Ankara : Milli Eğitim Bakanlığı.
Mengi, B. (2019). Matematiksel modelleme yaklaşımının öğretim ortamında kullanılmasının 7.sınıf öğrencilerinin problem çözme ve üst düzey düşünme becerilerine etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ulusal Tez Merkezi veri tabanından alınmıştır. (No: 569916.)
Özer, A., Ö. ve Bukova Güzel, E. (2020). Bisim matematiksel modelleme etkinliğinin sınıf içi ve sınıf dışı uygulaması. International Journal of Educational Studies in Mathematics Dergisi 7(4), 289-308.
Patton, M. (1997). Utilization- focused evaluation. Thousand Oaks, CA: Sage.
Rossman, G. B., ve Rallis, S. F. (2012). Learning in the field: An introduction to qualitative research. Thousand Oaks : SAGE Publications.
Sağıroğlu, D. (2018). Matematik öğretmenlerinin matematiksel modelleme yöntemine yönelik etkinlik oluşturma ve uygulama süreçlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ulusal Tez Merkezi veri tabanından alınmıştır. (No: 523093.)
Şen Zeytun, A. (2013). An investigation of prospective teachers’ mathematical modelling processes and their views about factors affecting these processes. (Yayınlanmamış doktora tezi). Ulusal Tez Merkezi veri tabanından alınmıştır. (No: 341056.)
Tekin, Dede, A. (2018). Uzamsal yönelim becerilerini içeren bir gerçek yaşam probleminin çözüm sürecinden yansımalar: badana problemi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 46, 176-198.
Ural, A. (2018). Matematiksel modelleme eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Yin, R. K. (2017). Durum çalışması araştırması uygulamaları (İ. Günbayı, Çev.). Ankara: Nobel.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.