20120

SOSYAL GİRİŞİMCİLERİN MOTİVASYON FAKTÖRLERİ NELERDİR? FARKLI ÜLKELERDE YAPILAN ÇALIŞMALARIN İNCELENMESİ

Girişimciliğe olan ilgi, hem akademik alanda hem de uygulama alanında oldukça yüksektir. Girişimciliğin türlerinden biri olan sosyal girişimciliğe duyulan ilgi de giderek artmaktadır. Hem ticari girişimcilikte hem de sosyal girişimcilikte, girişimi başlatmak ve sabırla devam ettirmek için motivasyon faktörleri önemli olmaktadır. Sosyal girişimcilik motivasyon faktörleri hakkında ulusal yazın incelendiğinde çok az çalışmanın olduğu görülmüştür. Uluslararası yazın incelendiğinde ise bazı makalelere ulaşılabilmiştir. Çalışmanın amaçlarından biri, ulusal ve uluslararası yazında ulaşılabilen tezler ve makalelerdeki bulgular yoluyla, sosyal girişimcilik motivasyonu hakkında faktörlerin topluca sunulabilmesidir. Bu kapsamda “sosyal girişimcilik” ve “motivasyon” anahtar kelimeleri kullanılarak taramalar yapılmış, kolayda örnekleme yöntemiyle sosyal girişimcilik motivasyonu hakkındaki çalışmalar seçilmiş, bu çalışmalardaki sosyal girişimciliği başlatma ve sürdürmeye yönelik motivasyonel itici güçlerin neler olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın amaçlarından bir diğeri, kullanılan motivasyon teorilerinin neler olduğu hakkında bilgi verebilmektir. Son olarak sosyal girişimcilik motivasyonu çalışmalarından ilham alıp benzerlerinin yapılabilmesi için zemin oluşturabilmektir. Böylece alanda çalışacak akademisyen ve uygulayıcılara katkı sağlanabilecektir. Araştırmalar sonucunda ABD, Avrupa Birliği ülkeleri, Hong Kong, Hindistan, Güney Afrika, Nijerya, Kenya, Tanzanya, Uganda, Türkiye ve Mısır’da faaliyet gösteren sosyal girişimcilerin motivasyonları hakkında toplam on iki çalışma incelenmiştir. Bu çalışmalarda bulunan sosyal girişimcilerin motivasyon faktörleri analiz edilmiş, bu faktörlerin ülkeden ülkeye değişiklik gösterip göstermediği incelenmiş ve hangi motivasyon teorilerinin kullanıldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Girişimcilik, Sosyal Girişimcilerin Özellikleri, Sosyal Girişimcilerin Motivasyonları, Motivasyon

WHAT ARE THE MOTIVATION FACTORS OF SOCIAL ENTREPRENEURS? EXAMINATION OF STUDIES IN DIFFERENT COUNTRIES

The interest in entrepreneurship is quite high both in the academic field and in the arena of practice. Likewise, the interest in social entrepreneurship, which is one of the types of entrepreneurship, is increasing. In both commercial entrepreneurship and social entrepreneurship, motivational factors are important to start the enterprise and continue it patiently. When the national literature on social entrepreneurship motivational factors is examined, only very few studies pop up and when international literature is examined, some articles can be reached. One of the aims of the present study was to present the factors about social entrepreneurship motivation collectively through the findings in the theses and articles that can be accessed in national and international literature. In this context, available databases were searched using the keywords "social entrepreneurship" and "motivation" and studies on social entrepreneurship motivation were selected using convenience sampling method, and thus the motivational driving forces for starting and maintaining social entrepreneurship in these studies were identified. Another aim of our study was to give information about the motivation theories used. Finally, the motivation of social entrepreneurship is to be inspired by the studies and to create a basis for similar ones. Thus, it will be possible to contribute to academicians and practitioners who will work in the field. As a result of the research, a total of 12 studies on the motivations of social entrepreneurs operating in the USA, European Union countries, Hong Kong, India, South Africa, Nigeria, Kenya, Tanzania, Uganda, Turkey, and Egypt were examined. The motivational factors of the social entrepreneurs in these studies were analyzed, and it was examined whether these factors changed from country to country, and it was determined which motivational theories were used.

Keywords:

Social Entrepreneurship, Characteristics of Social Entrepreneurs, Motivation, Social Entrepreneurship Motivation,

PDF

___

Akar, H. (2020). Sosyal girişimcilik öncülleri ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies-Educational Science, 15(2), 579-593. http://dx.doi.org/10.29228/TURKISHSTUDIES.40562
Ambati, N. R. (2021). Motivating factors of social entrepreneurs: Evidences from Gujarat, India. Materials Today: Proceedings, 3393–3403. http://doi.org/10.1016/J.MATPR.2020.09.276
Boluk, K. A. ve Mottiar, Z. (2014). Motivations of social entrepreneurs: Blurring the social contribution and profits dichotomy. Social Enterprise Journal, 10(1), 53-68. http://doi.org/10.1108/SEJ-01-2013-0001
Bowen, H.R. (1953). Social responsibilities of the businessman. United States Of America: Federal Council of the Churches of Christ in America. Erişim adresi https://books.google.com.tr/books?id=ALIPAwAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=tr&source=gbs_ViewAPI&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
Can, E. ve Canbal, A. (2017). Türkiye'de ödül almış genç sosyal girişimcilerin profilleri üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 117-136. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/421884
Chahine, T. (2016). Introduction to social entrepreneurship. New York: CRC Press.
Durak, İ. (2016). Sosyal girişimcilik ve Ahilik teşkilatı: Teorik çerçeve. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 47, 101-120. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/282807
Gencer, Z. T. ve Aydınoğlu, Ö. (2020). Sosyal sorumlu mu? Sosyal girişimci mi? Kavramsal boyutuyla sosyal girişimciliğin dönüşümü. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(2), 1057-1080. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1042128
Germak, A. J. ve Robinson, J. A. (2014). Exploring the motivation of nascent social entrepreneurs. Journal of Social Entrepreneurship, 5(1), 5-21. http://dx.doi.org/10.1080/19420676.2013.820781
Ghalwash, S., Tolba, A. ve Ismail, A. (2017). What motivates social entrepreneurs to start social ventures? An exploratory study in the context of a developing economy. Social Enterprise Journal, 13(3), 268-298. http://dx.doi.org/10.1108/SEJ-05-2016-0014
Google Akademik. (2022). Erişim adresi https://scholar.google.com/scholar?q=sosyal+giri%C5%9Fimcilik+motivasyonu&hl=tr&as_sdt=0%2C5&as_ylo=2014&as_yhi=2022
Gül, M. ve Paksoy, H. M. (2019). Sosyal girişimcilik üzerine kuramsal bir araştırma. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 5(26), 1911-1928. http://dx.doi.org/10.31576/SMRYJ.412
Humbert, A. L. ve Roomi, M. A. (2018). Prone to “care”? Relating motivations to economic and social performance among women social entrepreneurs in Europe. Social Enterprise Journal, 14(3), 312-327. http://dx.doi.org/10.1108/SEJ-11-2017-0058
İşcan, Ö. F. (2018). Örgütsel davranış. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
Jafarova, R. (2020). Social entrepreneurship in Turkey: A qualitative research into motivational factors and major constraints faced by women entrepreneurs on their career path. (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=fl0Kw4p1rmMDotyKRdYv1NMznvceeSClQAZEssik87DUewau1aash8sO4m8ZFwVV
Kaya, Ç. (2019). Sosyal iş modelleri ve sosyal girişimcilik: Boğaziçi Üniversitesi tüketim kooperatifi örneği.
İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1433-1449. http://doi.org/10.20491/ISARDER.2019.681
Koçel, T. (2020). İşletme yöneticiliği: Yönetim ve organizasyon, örgütsel davranış, klasik, modern, çağdaş ve güncel yaklaşımlar. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Kurt, S. Ü. (2017). Hakla ilişkiler perspektifinden sosyal girişimcilik. Konya: Eğitim Yayınevi.
Mody, M., Day, J., Sydnor, S. ve Jaffe, W. (2016). Examining the motivations for social entrepreneurship using Max Weber’s typology of rationality. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 28(6), 1094-1114. http://dx.doi.org/10.1108/IJCHM-05-2014-0238
Mottiar, Z. (2016). Exploring the motivations of tourism social entrepreneurs: The role of a national tourism policy as a motivator for social entrepreneurial activity in Ireland. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 28(6), 1137-1154. http://dx.doi.org/10.1108/IJCHM-06-2014-0278
Omorede, A. (2014). Exploration of motivational drivers towards social entrepreneurship. Social Enterprise Journal, 10(3), 239-267. http://dx.doi.org/10.1108/SEJ-03-2013-0014
On Birinci Kalkınma Planı. (2022). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Erişim adresi https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf
Samuelsson, P. ve Witell, L. (2022). Social entrepreneurs in service: motivations and types. Journal of Services Marketing, 36(9), 27-40. http://dx.doi.org/10.1108/JSM-08-2017-0274
Sanje, G. ve Dikmener, G. (2012). Büyüyen kapsayıcı piyasalar: Türkiye'de sosyal girişimcilik vakaları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Sönmez, A., Arıker, Ç. ve Toksoy, A. (2016). Dünya'da ve Türkiye'de sosyal girişimciliğin gelişimi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 17(37), 102-121. Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/453645
Sutha, A. I. ve Sankar, P. (2016). Entrepreneurial intention and social entrepreneurship among university students in Chennai city. International Journal of Engineering Studies, 8(1), 93-106. Erişim adresi https://www.ripublication.com/ijes16/ijesv8n1_08.pdf
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları. (2022). UNDP Türkiye. Erişim adresi https://turkiye.un.org/tr/sdgs
Şentürk, M. ve Mengü, E. (2019). Sosyolojik açıdan sosyal girişimcilik. Journal of Economy Culture and Society, 61, 355-369. http://doi.org/10.26650/JECS2019-0057
Tekin, E. (2019). Girişimcilik ve sosyal sermaye. Konya: Eğitim Yayınevi.
To, C. K., Martínez, J. M., Orero-Blat, M. ve Chau, K. (2020). Predicting motivational outcomes in social entrepreneurship: Roles of entrepreneurial self-efficacy and situational fit. Journal of Business Research, 121, 209–222. http://doi.org/10.1016/J.JBUSRES.2020.08.022
Türkiye'de Sosyal Girişimlerin Durumu. (2019). British Council, Türkiye. Erişim adresi https://www.britishcouncil.org.tr/sites/default/files/20190702_se_research_report_the_state_of_social_enterprise_in_turkey_tr_single_page.pdf
Ültay, E., Akyurt, H. ve Ültay, N. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 188-201. http://doi.org/10.21733/IBAD.871703
Wanyoike, C. N. ve Maseno, M. (2021). Exploring the motivation of social entrepreneurs in creating successful social enterprises in East Africa. New England Journal of Entrepreneurship, 24(2), 79-104. http://doi.org/10.1108/NEJE-07-2020-0028
Yazıcı, M. ve Kirilov, K. (2020). Startup 101. Bursa: Ekin Yayınevi.
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi. (2023). Erişim adresi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/