GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE DIŞ TİCARET, İŞSİZLİK VE ENFLASYONUN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ

Belli bir dönemde üretilen mal ve hizmetlerin toplam parasal değerini ifade eden ekonomik büyüme, uzun soluklu bir süreçten sonra oluşmaktadır. Devletler her zaman istikrarlı bir büyüme arzu etmektedirler. Ekonomik büyüme toplumların refahını ne oranda arttığını ve üretim kapasitesini göstermektedir. İstikrarlı bir büyümenin yanı sıra dış ticaret fazlası, düşük enflasyon ve işsizlik gibi faktörlerin de olması beklenilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye ile birlikte gelişmekte olan ülkeler dikkate alınarak 2000-2021 dönemi için dış ticaret, işsizlik ve enflasyonun ekonomik büyüme üzerindeki etkileri Panel veri yöntemi ile araştırılmaktadır. Elde edilen ampirik bulgulara göre, dış ticaret Türkiye ve Güney Afrika’da ekonomik büyümeyi pozitif, Çin, Malezya ve Tayland’da negatif yönde etkilemektedir. Brezilya, Rusya ve Kolombiya’da ise istatistiksel olarak anlamsız tespit edilmiştir. Enflasyon Çin’de ekonomik büyümeyi pozitif, Türkiye, Rusya, Hindistan Güney Afrika, Tayland ve Kolombiya’da negatif etkilemektedir. Malezya’da ise istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Öte yandan, işsizlik oranı ise Hindistan, Çin, Brezilya, Rusya, Güney Afrika ve Tayland’da negatif etkilemektedir. Türkiye, Malezya ve Kolombiya’da istatistiksel olarak anlamsız tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Ekonomik Büyüme, Dış Ticaret, İşsizlik, Enflasyon

THE IMPACT OF FOREIGN TRADE, UNEMPLOYMENT AND INFLATION ON ECONOMIC GROWTH IN DEVELOPING COUNTRIES: PANEL DATA ANALYSIS

Economic growth, which expresses the total monetary value of good sand services produced in a certain period, occurs after a long-term process. States have always desired stable growth. Economic growth shows at what rate the welfare of societies has increased and the production capacity. In addition to a stable growth, factors such as foreign trade surplus, low inflation and unemployment are expected. In this study, the effects of foreign trade, unemployment and inflation on economic growth for the period of 2000-2021, taking into account Turkey and developing countries, are investigated with Panel data method. According to the empirical findings, foreign trade affects economic growth positively in Turkey and South Africa, and negatively in China, Malaysia and Thailand. In Brazil, Russia and Colombia, foreign trade was found to be statistically insignificant. Also, inflation affects economic growth positively in China and negatively in Turkiye, Russia, India, South Africa, Thailand, and Colombia, while in Malaysia, it was found to be statistically meaningless. On theother hand, the unemployment rate was observed to have a negative impact in India, China, Brazil, Russia, South Africa and Thailand. This factor was found to be statistically insignificant in Turkiye, Malaysia and Colombia.

Keywords:

Economic Growth, Foreign Trade, Unemployment, Inflation,

PDF

___

Adelowokan, O. A., Maku, O. E., Babasanya, A. O. ve Adesoye, A. B. (2018). Unemployment, poverty and economic growth in Nigeria. Journal of Economics and Management, 35(1), 1-13.
Aıng, N. Y ve Lıng, L. S. (2011). Okun’s law in Malaysia: An autoregressive distributed lag (ARDL) approach with Hodrick–Prescott (HP) filter. Journal of Global Business and Economics, 2(1), 95-103.
Akkaş, İ., ve Öztürk, M. (2016). Türkiye’de ihracat, ithalat ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkilerinin analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1329–1338.
Altunç, Ö. F., Uçan, O. ve Akyıldız, A. (2017). Dış göçlerin Türkiye ekonomisinde işsizlik enflasyon ve ekonomik büyüme üzerine etkileri: Ekonometrik bir analiz. Social Science Studies 5(8), 197-212.
Balcılar, M. ve Özdemir, Z. A. (2013). The export-output growth nexus in Japan: A bootstrap rolling window approach. Empir Econ, 44, 639-660.
Barro, R. J. (1995). Inflation and economic growth (No. w5326). National Bureau of Economic Research. https://doi.org/10.3386/w5326
Bölükbaş, M. (2019). Türkiye'de ekonomik büyümenin enflasyon ve işsizlik ile ilişkisi: Bölgeler düzeyinde bir araştırma. TESAM Akademi Dergisi, 185-211.
Breusch, T. S ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239–253.
Bruno, M. ve Easterly, W. (1995). Inflation crises and longrun growth, NBER Working Paper, No. 5209. Çatalbaş, Ç. (2022). 1980-2020 Döneminde Türkiye’de ihracat, ithalat ve ekonomik büyüme arasındaki eşbütünleşme ve nedensellik ilişkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 73, 15-32.
Çetin, M. ve Kapçak, S. (2021). Türkiye’de ithalat odaklı büyüme hipotezi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 401-416.
Dinh, D. V. (2020). Impulse response of ınflation to economic growth Dynamics: VAR Model analysis. Journal of Asian Finance, Economics and Business,7(9), 219–228.
Edwards, S. (1982). The relation between growth and inflation in Latin America. Working Paper. UCLA Department of Economics, No: 235.
Ferreira, G. F. ve Harrison, R. W. (2015). From coffee beans to microchips: Export diversification and economic growth in Costa Rica. Journal of Agricultural and Applied Economics, 44(4).
Genç, M. C. (2011). Bölgeselleşme ve bölgeselleşmenin ticaret akımları üzerindeki etkisinin çekim modeli ile analizi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Trabzon.
Ho, C. S. (2013). Evaluating the determinants of ınternational trade competitiveness of emerging ASEAN5 4 countries. Available at SSRN 2202716.
İscan, I. H. ve Demirel, T. (2021). Göçün gelişmiş ülkelerde büyüme ve istihdam piyasası üzerine etkileri: Bir panel ARDL analizi. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics, 35, 181-203.
Jaradat, M. A. (2013). Impact of inflation and unemployment on Jordanian GDP. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 4(10), 317-334.
Karakaş, M. ve Doğan, B. B. (2021). Gümrük Birliği sonrasında Türkiye'de dış ticaret ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi (1996-2019). Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(22), 653-672.
Keleş, S. S. (2022). BRICS-T ülkelerinde küreselleşme, ekonomik karmaşıklık ve gelir eşitsizliği: Heterojen panel veri analizi. Journal of Emerging Economies and Policy, 7(2) 379-388.
Keşap, D. ve Sandalcılar, A. R. (2021). Dış ticarette serbestleştirici ve korumacı politikaların ekonomik büyümeye etkisi: Panel veri analizi. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 257-287.
Kim, S., H. Lim, ve Park. D. (2009). Imports, exports and total factor productivity in Korea. Applied Economics, 41, 1819–1834.
Köse, Z. (2016). Türkiye ekonomisinde 2003-2014 döneminde ekonomik büyüme işsizlik ve enflasyon ilişkisi. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(1), 54-71.
Kurt, S. ve Berber, M. (2008). Türkiye’de dışa açıklık ve ekonomik büyüme. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22 (2), 57-80.
Lucas, R. E. (1973). Some international evidence on output-inflation tradeoffs. The American Economic Review, 63(3), 326-334.
Mahmoud, L.O.M. (2015). Consumer price index and economic growth: A case study of Mauritania 1990 -2013. Asian Journal of Empirical Research, 5(2), 16-23.
Maitra, B. (2020). Exploring import-led growth in India: Evidence from the post-reform period. South Asian Journal of Macroeconomics and Public Finance. doi:10.1177/2277978720906068
Maku, O. E., ve Alimi, O. Y. (2018). Fiscal policy tools, employment generation and sustainable development in Nigeria. Acta Universitatis Danibius Economica, 14(3), 186-199.
Mallik, G. ve Chowdhury, A. (2001). Inflation and economic growth: evidence from four South Asian countries. Asia-Pasific Development Journal, 8(1), 123-135.
Moosa, A. (2008). Economic growth and unemployment in Arab countries: Is Okun’s Law valid? Journal of Development and Economic Policies. 10(2), 7-24.
Mujahid, N., Begam, A., Shamshir, M., ve Zeb, A. (2019). Import-led growth hypothesis: A case study of Pakistan. Journal of Economics and Sustainable Development, 10(8), 20–28.
Murat, S. ve Yılmaz-Eser, B. (2013). Türkiye’de ekonomik büyüme ve istihdam ilişkisi: İstihdam yaratmayan büyüme olgusunun geçerliliği. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 2(3), 92-123.
Nurlanova, N. K., Omarov, A. K., ve Satpayeva, Z. T. (2020). Methodological approaches to estimation of economic growth and sustainable development: Kazakhstan’s Experience. Journal of Asian Finance, Economics and Business,7(4), 317-324.
Okun, A. M. (1963). Potential GNP: Its measurement and significance (pp. 98–103). Yale University, Cowles Foundation for Research in Economics.
Pesaran, M. H. ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large Panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
Phillips, A. W. (1958). The relation between unemployment and the rate of change of money wage rates in the United Kingdom, 1861–1957. Economica, 25(100), 283–299.
Raghutla, C. ve Chittedi, K. R. (2020). Is there an export or import-led growth in emerging countries? A case of BRICS countries. Journal of Public Affairs, doi:10.1002/pa.2074.
Romer, C.D. (1996). Inflation and the growth rate of output. Working paper, National Bureau Of Economic Research, No: 5575.
Shapan, C. M. (2016). Inflation and ıts ımpacts on economic growth of Bangladesh. American Journal of Marketing Research, 2(1), 17-26.
Swamy, P (1971). Statistical ınference in Random coefficient regression models. New York. Springer.
Şanlı, F. B (2004). Küreselleşme ve ekonomik entegrasyonlar. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 2(3), 160-166.
Taban, S. (2008). Türkiye’de enflasyon-ekonomik büyüme ilişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı. TİSK Akademi, 145- 167.
Tenzin, U. (2019). The nexus among economic growth, ınflation and unemployment in Bhutan. South Asia Economic Journal, 20(1), 94–105.
Ting, S. H. ve Ling, T. Y. (2011). Ethnic identity of young Malaysians in Sarawak. Malaysian Journal of Youth Studies, 5, 165-176.
Yang, X. ve Shafiq, M. N. (2020). The ımpact of foreign direct ınvestment, capital formation, ınflation, money supply and trade openness on economic growth of Asian countries. IRASD Journal of Economics, 2(1), 20, 25-34
Yazıcı, H. (2018). Türkiye’de işsizlik ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkisi (1960-2015). (Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Bartın.
Zellner, A. (1962). Estimators for seemigly unrelated regression equations: some finite sample results. Journal of the American Statistical Association, 58, 977-992.