Türkiye’de Abdominal Masaj Uygulaması Üzerine Yapılan Hemşirelik Tezlerinin İncelenmesi

Amaç: Bu çalışma, Türkiye’de abdominal masaj uygulamasını içeren lisansüstü hemşirelik tezlerini incelemek amacıyla sistematik derleme türünde yapıldı. Yöntem: Bu sistematik derlemede, incelenen tezlere Yüksek Öğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi veri tabanı taranarak ulaşıldı. Araştırmanın evrenini Türkiye’de abdominal masaj konusundaki tezler, örneklemini ise Türkiye’de abdominal masaj konusunda hemşirelik alanında yapılmış ve erişime açık olan lisansüstü tezler oluşturdu. Çalışmaya, hemşirelik alanında yapılan, tam metnine ulaşılan doktora ve yüksek lisans tezleri dahil edildi. Erişim izni olan tezler değerlendirilmeye alınması nedeniyle etik kurul izni gerekmemektedir. Tarama, Türkçe dilinde “masaj” ve “abdominal masaj” anahtar kelimeleri kullanılarak 2-23 Şubat tarihleri arasında yapıldı. Tarama sonunda çalışma kriterlerine uyan 19 tez çalışmaya dahil edildi. Bulgular: İncelenen tezlerin 14’ünü (%74) doktora, 5’ini (%26) yüksek lisans tezi oluşturmaktadır. Abdominal masaja yönelik ilk hemşirelik tezinin 2010 yılında yapıldığı tespit edildi. Tezlerin %42’sinin Hemşirelik ABD’na bağlı olarak yürütüldüğü görüldü. Abdominal masaj uygulamasına yönelik yapılan tezlerde çoğunlukla deneysel (%79) tasarım kullanıldığı görüldü. Tezlerde incelenen örneklem grubunu çoğunlukla 65 yaş üstü bireyler (%26) ve enteral yolla beslenen hastalar (%32) oluşturmaktadır. Sonuç: Araştırma sonucunda, abdominal masaj uygulamasına yönelik yapılan hemşirelik tezlerinin son yıllarda giderek artış gösterdiği ancak yine de sayıca yetersiz olduğu tespit edildi. Yapılan çalışmalarda, abdominal masaj uygulamasının bağırsak fonksiyonlarını arttığı, konstipasyonu önlediği ve tedavi ettiği, ağrıyı azalttığı belirtilmektedir. Ancak, uygulamanın etkinliği, uygulama şekli ve süresi ile ilgili daha fazla kanıta ihtiyaç vardır. Bu çalışmanın, konuya ilişkin yapılacak araştırmalara yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Investigation of Nursing Theses on Abdominal Massage Practice in Turkey

Aim: This study was conducted as a systematic review to examine postgraduate nursing theses involving abdominal massage practice in Turkey. Method: The theses examined in this systematic review were reached by scanning the database of the National Thesis Center of the Higher Education Institution. The universe of the research consists of the theses made about abdominal massage in Turkey and the sample of studies open to access in the field of nursing in Turkey. Doctorate and master's theses in the field of nursing, whose full texts are available, were included in the study. Ethics committee approval is not sought since the theses accessed are evaluated. The screening was carried out between February 2 and 23 using the Turkish keywords "massage" and "abdominal massage". At the end of the screening, 19 theses that met the study criteria were included in the study. Results: Of the examined theses, 14 (74%) are doctoral theses, and 5 (26%) are master's theses. It was determined that the first nursing thesis on abdominal massage was made in 2010. It was seen that 42% of the theses were carried out under the Department of Nursing. It was observed that mostly experimental (79%) design was used in theses on the application of abdominal massage. The sample group examined in the theses mostly consists of individuals over the age of 65 (26%) and patients fed enterally (32%). Conclusion:As a result of the research, it has been determined that the nursing theses on the application of abdominal massage have increased gradually in recent years, but they are still insufficient in number. Studies have shown that abdominal massage improves bowel function, prevents and treats constipation, and reduces pain. However, more evidence is needed regarding mode of administration, efficacy and duration. It is thought that this study will guide further research on the subject.

___

  • Akalın, A. Şahin, S. (2022). Türkiye'de Kadın Sağlığı Hemşireliği Alanında Yürütülen Lisansüstü Tezler Üzerine Bir Döküman İncelemesi. Türkiye klinikleri hemşirelik bilimi dergisi, 14(2),345-353. https://doi.org/10.5336/nurses.2021-85529.
  • Akalın, A., Şahin, S. (2020). Hemşirelik Eğitiminde Simülasyonun Kullanılması: Türkiye’de Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme. Koç üniversitesi hemşirelikte eğitim ve araştırma dergisi, 17(2),139- 147. https://doi.org/10.5222/HEAD.2020.37074 .
  • Akgöz, B. (2021). Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinde Abdominal Masajın Konstipasyon Ciddiyeti ve Yaşam Kalitesine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Karabük Üniversitesi. Karabük.
  • Aydınlı, A. (2020) Yaşlı Bireylere Lavanta ve Zencefil Yağıyla Uygulanan Abdominal Masajın Konstipasyon Üzerine Etkisi. Doktora Tezi. Erciyes Üniversitesi. Kayseri.
  • Aydın, N. (2013). Kolon ameliyatı geçiren hastalara uygulanan karın masajının ameliyat sonrası ileusa etkisi. Doktora Tezi. Kocaeli Üniversitesi. Kocaeli.
  • Baran, A. (2015). Yaşlılarda konstipasyon yönetiminde abdominal masajın etkisi: Randomize kontrollü çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi. İstanbul.
  • Baykal, D. Yıldırım, D. Can, G. (2018). Nörolojik hastalıklarda uygulanan abdominal masajın etkinliğini değerlendiren çalışmaların incelenmesi. FNJN Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 26(1), 45-53. https://doi.org/10.26650/FNJN.387205.
  • Bayrak Kahraman, B. Yoğun bakım ünitelerinde sürekli enteral beslenen, entübe hastalara uygulanan abdominal masajın ventilatör ilişkili pnömoni gelişimine etkisi. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
  • Bayındır, S. K. Çürük, G. H. (2015). Türkiye’de Ağrıya Yönelik Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamaları Konusundaki Hemşirelik Tezlerinin İncelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi,12 (3): 162-169. doi:10.5222/HEAD.2015.162.
  • Büyükbayram, Z. Bıçak, A. D. (2021). Investigation of nursing thesis related with reflexology practice in Turkey. J Health Pro Res, 3(1):25-37.
  • Çetinkaya, O. (2022). Huzurevindeki Yaşlılara Uygulanan Abdominal Masajın Konstipasyona Etkisi. Doktora Tezi. Gaziantep Üniversitesi. Gaziantep.
  • Çetinkaya, O. (2018). Yoğun bakımda yatan ve nazogastrik tüp ile beslenen geriatrik hastalara uygulanan abdominal masajın bazı parametrelere etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi. Gaziantep.
  • Dehghan, M. Malakoutikhah, A. Heidari, F. G. (2020). The Effect of Abdominal Massage on Gastrointestinal Functions: a Systematic Review. Complementary Therapies in Medicine, 54; 102553.
  • Delghan, M. Poor, A.F. Mehdipoor, R. Ahmedinejad, M. (2018). Does abdominal massage improve gastrointestinal functions of intensive care patients with an endotracheal tube? A randomized clinical trial. Complementary Therapies in Clinical Practice, 30:122-128. https://doi.org/10.1016/j.ctcp.2017.12.018.
  • Doğan, İ.G. Gürşen, C. Akbayrak, T. Balaban, Y.H. Vahabov, C. Üzelpasacı, E. Özgül, S. (2022). Abdominal Massage in Functional Chronic Constipation: A Randomized Placebo-Controlled Trial. Phys Therapy,102(7): pzac058. doi: 10.1093/ptj/pzac058.
  • Drouin, J.S. Pfalzer, L. Shim, J.M. Kim, S.J. (2020). Comparisons between manual lymph drainage, abdominal massage, and electrical stimulation on functional constipation outcomes: A randomized, controlled trial. Int J Environ Res Public Health, 17(11): 3924.
  • Durmuş İskender, M. (2019). Total Diz Artroplastisi Yapılan Hastalara Uygulanan Akupresur ve Abdominal Masajın Konstipasyon Gelişimi Üzerine Etkisi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara.
  • Eskici, V. (2017). Abdominal masajın mekanik ventilasyondaki hastalarda enteral beslenmeye bağlı ventilatör ilişkili pnömoni ve boşaltım üzerine etkisi. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi. Erzurum.
  • Fritz, S. (2009). Mosby’s Fundamentals of The Therapeutic Massage. 4th ed. China:Mosby Elsevier Company, p.332-3.
  • İskender, M.D. Eren, H. (2020). Türkiye’de Ağrıya Yönelik Akupresur Uygulaması ile İlgili Yapılmış Hemşirelik Tezlerinin İncelenmesi. J Tradit Complem Med, 3(1):40-6. DOI: 10.5336/jtracom.2020-73529.
  • Korhan, E.A. Yıldırım, D. Kırşan, M. (2018). Hemşirelik Etiği Kapsamında Hemşirelik Tezlerinin İncelenmesi: Bir Sistematik Derleme. Türkiye klinikleri tıp etiği-hukuku dergisi, 26(3), 117-131.
  • Lafcı, D. (2014). Aroma masajının yaşlılardaki konstipasyona etkisi. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi. Erzurum.
  • Lamas, K. Lindholm, L. Stenleund, H. Engstrom, B. Jacobsson, C. (2009). Effects of abdominal massage in management of constipation: A randomized controlled trial. International Journal of Nursing Studies, 46;759–767. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2009.01.007.
  • Liu, Z. Sakakibara, R. Odaka, T. Uchiyama, T. Yamamoto, T. Ito, T. Hattori, T. (2005). Mechanism of Abdominal Massage For Difficult Defecation In A Patient With Myelopathy (HAM/TSP), Journal of Neurology, 252(10): 1280-1282.
  • Metin Karaaslan, M. (2020). Bebeklere Uygulanan Aromaterapi ve Abdominal Masajın Konstipasyon ve Annenin Kaygı Düzeyine Etkisi. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi. Erzurum.
  • Mr. Hilal N. I. Dr. Santhi, S. Dr. Nirmala, V. Dr. Anitha, R. (2023). Effectiveness Of Abdominal Massage On Gastric Residual Volume, Abdominal Distension, And Gastrointestinal Functioning Among Patients With Nasogastric Tube Feeding Admitted In The ICU’s At Selected Hospital-Pilot Study. Journal of Pharmaceutical Negative Results, 765–771. https://doi.org/10.47750/pnr.2023.14.03.100.
  • Mutlu, S. (2022). Kolonoskopi sonrası pozisyon değişimi ve abdominal masajın anksiyete, ağrı ve distansiyona etkisi. Doktora Tezi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi. Manisa.
  • Olgun, S. (2013). Huzurevinde yaşayan yaşlılarda abdominal masajın kronik komplikasyona ve yaşam kalitesine etkisi. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi. İzmir.
  • Olgun, S. (2016). Konstipasyon yönetiminde abdominal masaj uygulaması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 32 (3): 118-126.
  • Okuyan, C.B. Bilgili, N. (2019). Effect Of Abdomınal Massage On Constıpatıon And Qualıty Of Lıfe In Older Adults: A Randomızed Controlled Trıal, Complementary Therapies İn Medicine. Doi: Https://Doi.Org/10.1016/J.Ctim.2019.102219.
  • Özdil, K. Muz, G. Küçük, Ö. G. (2020). Yaşlılarda Farmakolojik Olmayan Uygulamalar ve Etkisinin İncelenmesine Yönelik Türkiye’deki Mevcut Tezlerin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi,7(3): 196-205. DOI: 10.31125/hunhemsire.834007.
  • Sinclair, M. (2011). The use of abdominal massage to treat chronic constipation. J Bodyw Mov Ther, 15(4): 436-45.
  • Turan, M. (2022). Enteral Beslenen Yoğun Bakım Hastalarında Abdominal Masaj ve Yatak İçi Egzersizin Gastrointestinal Komplikasyonlar ve Hasta Konforuna Etkisi. Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi. Malatya.
  • Turan, N. (2012). Abdominal masajın konstipasyon ve yaşam kalitesi üzerine etkisi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
  • Turkay, M. (2020). Yoğun bakımda nazogastrik tüp ile beslenen hastalara uygulanan abdominal aromaterapi masajının gastrointestinal semptomlara etkisi. Üsküdar Üniversitesi. İstanbul.
  • Turan, N. Atabek Aşti T. (2015). Konstipasyon yönetiminde abdominal masajın önemi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilim Derg, 18(2): 148-54.
  • Turan, N. & Atabek-Aştı, T. (2016). The effect of abdominal massage on constipation and quality of life. Gastroenterology Nursing, 39(1), 48-59.
  • Turan, N. & Kaya, H. (2014). Management of constipation in neurosurgery patients. The Journal of Neurological and Neurosurgical Nursing, 3(2), 81-87.
  • Uysal, N. Eşer, I. Akpinar, H. (2012). The effect of abdominal massage on gastric residual volume: A randomized controlled trial. Gastroenterol Nurs, 35(2): 117-23.
  • Uysal, N. (2010). Aralıklı enteral beslenen hastalarda abdominal masajın gastrik rezidüel volüm ve komplikasyonlarına etkisi. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi. İzmir.
  • Wang, G. Zhang, Z. Sun, J. Li, X. Chu ,Y. Zhao, D. Ju, H. Wu, X. Cong, D. (2022). Abdominal massage: A review of clinical and experimental studies from 1990 to 2021. Complementary Therapies in Medicine, 70. https://doi.org/10.1016/j.ctim.2022.102861.
  • Wang, X. Sun, J. Li, Z. Luo, H. Zhao, M. Li, Z. Li, Q. (2022). Impact of abdominal massage on enteral nutrition complications in adult critically ill patients: A systematic review and meta-analysis. Complementary Therapies in Medicine, 64. https://doi.org/10.1016/j.ctim.2021.102796.
  • Wang, J. Chen, Y. Xue, H. Chen, Z. Wang, Q. Zhu, M. Yao, J. Yuan, H. Zhang, X. (2022). Effect of abdominal massage on feeding intolerance in patients receiving enteral nutrition: A systematic review and meta-analysis. Nursing Open, 00:1-14. doi: 10.1002/nop2.1537.
  • Yıldırım, D. (2018). Opioid ilaç kullanan hastalarda gelişen konstipasyonun yönetiminde abdominal masaj uygulamasının etkisi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
  • Yıldırım, D. Akman, Ö. (2019). Abdominal masajın konstipasyona etkisi. Güncel Hemşirelik Araştırmaları II. Editör: Fatma Eti Aslan. Akademisyen Kitabevi A.Ş. Ankara.
  • Yönt, G.H. Türk, G. Khorshid, L. Eşer, İ. (2011) Huzurevinde Kalan Yaşlı Bireylerde Konstipasyon Tanısının Değerlendirilmesi. İ.Ü.F.N. Hem. Derg, Cilt 19- Sayı 2: 83-88.
  • Yüce, E. (2020). Prematüre bebeklere yapılan karın masajının beslenme toleransına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Biruni Üniversitesi. İstanbul.
  • Zhang, W. Zhou, W. Kong, Y. Li, Q. Huang, X. Zhao, B. Su, H. Chen, S. Shen, X. Qiu ,Z. (2023). The effect of abdominal massage on enteral nutrition tolerance in patients on mechanical ventilation: A Randomized Controlled Study. Intensive and Critical Care Nursing, 75. https://doi.org/10.1016/j.iccn.2022.103371.