SOHRAB SÊPEHRİ’NİN ŞİİR ANLAYIŞINDA MERGÊ RENGRENGİN ÖLÜMÜ KİTABININ YERİ VE ÖNEMİ
Sohrab Sêpehri, Modern İran şiirinin beş yıldızı olarak anılmakta olan önemli şairlerden birisidir. Sohrab hem çağdaşı olan şairleri hem de kendisinden sonra gelen şairleri de etkilemiştir. Eserleri hem İran da hem de İran dışında oldukça ilgi görmüş ve okunmuştur. Sohrab’ın şiirleri Türkçe’nin de aralarında bulunduğu farklı dillere tercüme edilmiştir. İran içinde ve dışında şair hakkında çok sayıda akademik çalışma yapılmış ve çok sayıda eser kaleme alınmıştır. Mergê Reng kitabı da gerek şairin toplu şiirleri içinde olsun gerekse müstakil olarak Türkçeye tercüme edilerek yayımlanmıştır.
Mergê Reng adlı kitap, Sohrab Sêpehri’nin ikinci, Sêpehri’nin toplu şiirlerinden oluşan Heşt Ketab’ın ise birinci şiir kitabıdır. 1330/1951 yılında, Sêpehri, henüz 23 yaşında iken yayımlanmıştır. Sohrab’ın gençlik dönemi şiirlerini kapsayan bu kitapta 22 şiir bulunmakta ve kitap yetmişbir sayfadır. Bu şiirlerden 4 tanesi çeharpare dörtlük şeklinde söylenmiş olup geri kalan 18 şiir Nimai tarzda kaleme alınmıştır.
Eldeki çalışma şiir çevirileri ile ülkemizde de tanınan ve sevilen Sohrab’ın şiirlerinin ve özellikle de Mergê Reng kitabının daha rahat anlaşılmasına katkı sunmak üzere eseri dil ve içerik açısından incelemeyi, şairi ve anılan kitabını Türkiye okuruna tanıtmayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Sohrab Sepehri, Mergê Reng, Farsça, Şiir, Rengin Ölümü
THE IMPORTANCE OF MERGE RENG BOOK IN SOHRAB SEPEHRI'S POETRY VIEW
Sohrab Sepehri is one of the five important poets who are known as the five stars of modern Iranian poetry. Sohrab influenced both his contemporary poets and poets who came after him. His works have attracted a lot of attention and read both in Iran and outside Iran. Sohrab's poems have been translated into different languages, including Turkish. Numerous academic studies have been made about the poet in and out of Iran and many works have been written. The book Mergê Reng has also been translated into Turkish, both in the poet's collective poems and independently.
The book named Mergê Reng is the second poetry book of Sohrab Sêpehri and the first poetry book of Heşt Ketab, which consists of Sêpehri's collective poems. It was published in 1330/1951, when Sêpehri was just 23 years old. In this book, which includes Sohrab's youth period poems, there are 22 poems and the book is seventy-one pages. 4 of these poems were sung in the form of square quatrains, and the remaining 18 poems were written in Nimai style.
The present study aims to contribute to a better understanding of the poems of Sohrab, who is also known and loved in our country, and especially his book Mergê Reng, through his poetry translations, and to introduce the poet and his aforementioned book to Turkish readers.
Keywords:
Sohrab Sepehri, Mergê Reng, Persian, Poem, The Death of Color,
___
- Aşuri, Daryuş, İmami, Kerim, Hoseyn Me’sumiyê Hemedani; Peyami Der Rah, Kêtabxaneyê Tehuri, Çapê Çeharom, Tehran, 1371.
- Enveri, Hesen; Ferhengê Soxen, Neşrê Soxen, Tehran, 1381.
- Hoquqi, Mohemmed; Sohrab Sêpehri, İntişarat-i Nêgah, Tahran, 1379.
- Kanar, Mehmet; Farsça-Türkçe Sözlük, Say Yayınları, İstanbul, 2008.
- Lengerudi, Şems; Tarixê Tehliliyê Şê’rê Now, Cildê Evvel, Neşrê Merkez, Çapê Şêşom, Tehran.
- Muradikuçi, Şehnaz; Moerrêfi ve Şênaxtê Sohrab Sêpehri, Neşrê Qetrê, Tehran, 1380.
- Sêpehri, Periduxt; Sohrab, Morqê Mohacêr, Çapê Heştom, Kêtabxanêyê Tehuri, Tehran, 1382.
- Sêpehri, Pervane; Nişani ez Dust, (Goftogu ba Pervanê Sêpehri), Merziyê Peruhan, Edebêstan, Şomare-i 19, Tir, 1370.
- Sêpehri, Sohrab; Heşt Kêtab, Kitabxaneyê Tehuri, Tehran, 1376.
- Sêpehri, Sohrab; Otaqê Abi, Soruş, Tehran, 1387.
- Sêpehri Sohrab; Henûz Der Seferem, Haz. Periduxt Sêpehri, Çapê Heştom, Neşrê Ferzan, 1388.
- Söylemez, İsmail; “Sohrab-i Sêpehri’nin Hayatı, Sanatı ve Eserleri”, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Fars Dili ve Edebiyatı Anabilimdalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 2014.
- Söylemez, İsmail; Modern İran Şiiri ve Önemli Temsilcileri, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2017.
- Şukrullahzade, Mohemmed; Sohrab Sêpehri, Ruznamêyê Camê Cem, 01 Ordibihişt, 1388 (Sohrab’ın ölüm yıl dönümü nedeniyle verilen özel sayıda)
- Torabi, Ziyauddin; Sohrabê Diger, Nêgahê Taze bê Şê’rhayê Sohrab Sêpehri, Neşrê Donyayê Now, Tehran, 1375.
- ISSN: 2148-290X
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2014
- Yayıncı: Nimet YILDIRIM