Türkiye’de Çevresel Etki Değerlendirme Mevzuatındaki Değişimler
Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) çalışmaları günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde gerek yasal, gerekse uygulama olarak yerini almışken, ülkemizde ise1983 yılında yürürlüğe giren Çevre Kanunu'nun 10. maddesi ile yasal statüye kavuşmuştur. Çevre Bakanlığı'nın teşkilatlanmasından sonra 07 Şubat 1993 tarihinde yönetmelik olarak uygulamaya geçirilmiştir. ÇED'in ülkemizde yeni olması sebebiyle uygulamada ortaya çıkan sorunların giderilmesi, etkin ve verimli uygulamanın sağlanması amacıyla yönetmelik 23 Haziran 1997 tarihinde revize edilmiştir. Daha sonra, Avrupa Birliği (AB) Mevzuatı ile uyum çalışmaları kapsamında ve AB ÇED Direktifi doğrultusunda, ÇED yönetmeliği 2002 ve 2003 yıllarında yeniden revize edilerek 16 Aralık 2003 tarih ve 25318 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 2003 yılında yayımlanan yönetmeliğin ardından 2008 ve 2013 yıllarında revize edilmiş ve son olarak 2014 yılında revize edilen hali ile bugün yürürlükteki son şeklini almıştır. Bu çalışmada, 1993 yılından itibaren geçen 23 yıllık sürede toplamda 7 kez tamamen değişikliğe gidilmiş olan ÇED yönetmeliğindeki değişiklikler ele alınmıştır. Ayrıca, Türkiye'nin değişen ve gelişen koşullarının etkisiyle ÇED raporu hazırlama sürecinde günümüze kadar meydana gelen değişimler de ayrıntılı şekilde incelenmiştir
Changes in the Legislation of Environmental Impact Assessment in Turkey
Environmental Impact Assessment (EIA) studies have taken place in developed and developing countries both as legally and practically, while it reached legal status through the 10th article of the Environment Law entered in force in 1983 in our country. After the Ministry of Environment was established, it was carried into practice as legislation on February 07, 1993. The legislation was changed in 23 June 1997 with the aims of solving the problems raised in practice and providing effective and efficient implementation. Later on, within the scope of harmonization works with the European Union (EU) Legislation and in line with the EU EIA Directive, the EIA Regulation was revised again in 2002 and 2003 and entered into force after promulgated in the Official Gazette in 16 December 2003 with the number of 25318. Following the legislation published in 2003, the regulation was rectified in 2008 and 2013 and finally has been revised in 2014 to take its current form as it is today. In this study, the changes in the EIA regulation-that was completely amended total of 7 times in the 23 years period since 1993- are discussed. In addition, the changes in the process of preparing the EIA report under changing and developing conditions in Turkey were examined in detail as of today
___
- Aydın M., (2003), Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD), Planlama Dergisi, 1, 19-25.
- Çabuk A., (2010), Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Uygulamaları. http://www.akillisinif.anadolu.edu.tr/dosyalar/ppt/ 20080227/31_142.ppt [Erişim 21 Aralık 2016].
- ÇMO, (2016), 17/7/2008 Tarih ve 26939 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Hakkında Görüş ve Öneriler, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası, http://www.cmo.org.tr/resimler/ekler/144f59df6aa380d_ek.pdf, [Erişim 21 Aralık 2016].
- Demiral B., Evin, H., (2014), Türkiye’de çevre politikalarının gelişiminin çevresel etki değerlemesi yönetmeliği üzerinden değerlendirilmesi, II. Uluslararası Çevre ve Ahlak Sempozyumu, Adıyaman, Türkiye, 37-48.
- Duru B.,(2014), Yeni ÇED Yönetmeliğinin Anlamı, http://kentcevre.politics.ankara.edu.tr/Duru%20CED%20Yonetmeligi%20.pdf [Erişim 21 Aralık 2016].
- Esgicioğlu N., (2007), Türkiye’de Çevresel Etki Değerlendirmesi uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
- Gökçe G.C., Barış M.E., (2015), Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD) ilişkisi ve peyzaj planlama sürecinde stratejik çevresel değerlendirmenin önemi, International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), Special Issue (3), 782-792.
- Palmer Q., (1992), New ways to make ınternational environmental law, American Journal of International Law, 86(2), 259-283.
- Peker N., (1996), Bazı Faaliyet Tipleri için ÇED Raporlarında kullanılabilecek kontrol listesi ve değerlendirme matrislerinin oluşturulması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
- Peker N., Say N., Babuş D., Yücel M., (2003), Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliklerinin karşılaştırılması, Peyzaj Mimarlığı Dergisi, 2003(2), 78- 83.
- Serter G., (2005), Çevresel Etki Değerlendirme sürecinin Türkiye’deki tarihsel gelișimi ve Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) – Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD) ilişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Yücel M., (2001), Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), Baki Kitapevi Yayını, Adana, 298 ss.
- ISSN: 2528-9640
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi
Sayıdaki Diğer Makaleler
CAFER MERT YEŞİLKANAT, YAŞAR KOBYA
Taşkın Tespitinin Farklı Yöntemlerle Değerlendirilmesi: Ayamama Deresi Örneği
Türkiye’de Çevresel Etki Değerlendirme Mevzuatındaki Değişimler
ESRA DENİZ GÜNER, Emine Su TURAN
Arama Kurtarma Örgütleri ve Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri (UMKE)
MÜCAHİT GÜNAYDIN, Özgür TATLI, Esra Ersöz GENÇ
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Küresel İklim Değişikliği Üzerine Etkisi
ESRA DENİZ GÜNER, Emine Su TURAN
Ortofotolar ile Nesne Tabanlı Görüntü Sınıflandırma Uygulaması: Van- Erciş Depremi Örneği