Mavi Renklenme Zararının Tomrukların Endüstriyel İşlenme Özellikleri Üzerine Etkileri

Mavi renklenme tomruk, kereste ve kullanım yerlerindeki malzemede estetik karakteristikler ve mekanik şok direncinde neden olduğu değişimler dolayısıyla önemli ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Diğer yandan, zarara maruz kalmış malzemede emprenye ve üst yüzey işlemlerindeki başarı oranının düşük olmasının tomruğun endüstriyel kullanım alanlarını önemli ölçüde sınırlandırdığı bilinmektedir. Bu çalışma mavi renklenme zararının, tomruk işleyen orman endüstri işletmeleri üretim süreci üzerindeki etkilerini ve neden olduğu kayıpları belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırma, Gümüşhane ilinde Sarıçam tomruğu işleyen toplam 9 küçük ve orta ölçekli kereste üretim işletmesinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, mavi renklenme zararının boyutu tomruk toplam hacmine oranlanarak değerlendirilmiştir. Diğer yandan, inşaat ve doğrama sektörlerine yönelik üretim gerçekleştiren işletmeler arasında, mavileşme sonucu oluşan tahribat yönünden karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışma sonucunda, mavi renklenme tahribatında hacmen zarara maruz kalma oranının diri odun genişliği, tomruk boy ve çap değişkenlerine bağlı olmak üzere %32-84 arasında değiştiği belirlenmiştir. Ayrıca, inşaat ve doğrama sektörlerine yönelik kereste üretimi yapan işletmeler arasında tomruk enine kesit yüzeyindeki mavileşmiş alan genişliği ve bozuk hacim oranı değişkenlerine göre istatistiksel düzeyde anlamlı farklılıklar bulunduğu (p

The Impacts of Blue Stain Degradation on the Industrial Processing Properties of logs

Blue staining leads to significant economic losses because of the changes it causes in the aesthetic characteristics and mechanical shock resistance of log, timber and materials in the usage area. On the other hand, it is known that the low success rate of impregnation and surface treatment in materials exposed to degradation considerably narrows down industrial usage areas of the logs. This study aims to determine the effects of blue stain degradation on manufacturing process of forest industry managements processing log and the losses caused by this. This research was conducted in a total of 9 small and medium sized lumber production managements processing scots pine log in Gümüşhane province. In this study, the size of the blue stain degradation was evaluated by calculating the total volume of the log. On the other hand, comparisons regarding blue stain degradation have been carried out between the managements that conduct productions intended for the construction and woodworking sectors. At the end of the study, it has been determined that the ratio of exposure to volumetric damages ranges between %32-84 depending on fresh wood width, log length and diameter variables in the blue stain degradation. Furthermore, it has been confirmed that statistically significant differences (p

___

Baykal H., Baykal T., (2008), Küreselleşen dünyada çevre sorunları, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 1-17.

Çehreli T.H., (1981), Yönlendirilmiş yongalı levhaların üretimi, teknolojik özellikleri ve kullanma yerleri, K.T.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 4(1), 98-120.

Eroğlu H., Öztürk A., Yılmaz R., Demirci U., (2015), Bölmeden çıkarmadan kaynaklanan fiziksel zararların tomruk satış fiyatlarına etkisi, Üretim İşlerinde Hassas Ormancılık Sempozyumu, 4-6 Haziran 2015, Çankırı, ss.193-200.

Erten A.P., Görgün H., (1989), Göknar (Abies Mill) ve Çam (Pinus L.) tomruklarının biçmeden önce bekletme sürelerinin elde edilecek kereste randımanına etkilerinin araştırılması, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Serisi No:208, Ankara.

Erten P., Önal S., (1985), Önemli bazı ağaç türleri tomruklarının çeşitli kimyasal maddelerle korunmasına ilişkin araştırmalar, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Serisi No: 151, Ankara.

Kalaycı Ş., (2010), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Ankara.

Kantay R., Köse C., (2009), Orman işletme depoları ve depolama teknikleri, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 59 (1), 75- 92.

Kayacan B., (2007), Ulusal ekonomide ormancılık sektörü: tanımsal girdi-çıktı analizi bulguları, Milli Prodüktivite Merkezi Verimlilik Dergisi, 2007(1): 147-176.

Komut O., İmamoğlu S., Öztürk A., (2013), Sarıçam tomruklarında mavi renklenme zararı ve satış fiyatı üzerine etkileri, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 14(2), 283-291.

Malkoçoğlu A., Çakmak A., (2016), Mobilya ve doğrama endüstrisinde kereste kalite standartları seçimi, Mobilya Dekorasyon Dergisi, 134(1), 36-48.

Örs Y., Keskin H., (2001), Ağaç Malzeme Bilgisi, T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı KOSGEB Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Kale Matbaacılık Ofset, Ankara, Türkiye, 183ss.

Sekendiz O.A., (1988), Doğu Karadeniz bölümünde ormanda, orman içi istif yerlerinde bekletilen emval ile kırsal kesimde, koruyucu önlemler alınmadan kullanılan malzemede görülen önemli zararlılar ve zarar oranı ile alınması gerekli önlemler, MPM Yayınları No:338, Ahşap Malzemenin Korunması, Ankara, ss.39-50.

Topçuoğlu M., (1975), Göknar ve Çam tomruklarının uzun boylu ve kabuklu istihsalinin memleketimiz koşullarında sağlayacağı fayda ve ortaya çıkaracağı problemler üzerine araştırmalar, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Serisi No:66, Ankara.

Türker M.F., Öztürk A., Pak M., (2002), Türkiye Ormancılık Sektöründe Amaç ve Strateji Konusuna Makro ve Mikro Planlar Çerçevesinde Genel Bir Yaklaşım, MPM Verimlilik Dergisi, 2002/2, 153-172.

UN, (2015), Report of the world commission on environment and development: Our common future, Transmitted to the General Assembly as an Annex to document A/42/427, http://www.un-documents.net/ocf-ov.htm, [Erişim 20 Mart 2018].

Yalınkılıç M.K., (1992), Odun zararlıları ders notu, KTÜ, Orman Fakültesi, Trabzon, ss.258.

Yıldırım H.T., (2011), Türkiye’de orman işletme müdürlüklerinin odun üretimine yönelik görüşleri, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 61(2), 67-84.

Yıldırım H.T., Velioğlu N., (2006), Sürdürülebilir orman yönetiminde kriter ve göstergelerin irdelenmesi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri:B, Cilt:56, Sayı:1, 129-140.

Zabel R.A., Morrell J.J., (1992), Wood microbiology, Academic Press, Inc., New York, USA, 476ss.