Afetlerde START Triaj Skalası
Afetler insanoğlunun var olduğu günden itibaren görülen olaylar döngüsüdür. Eski kayıtlar incelendiğinde dünyanın farklı yerlerinde meydana gelen çeşitli afet türlerine ilişkin verilere rastlanmıştır. Afetler meydana geliş zamanları belli olmayan ve sürekli hazırlıklı olmayı gerektiren durumladır. Afet öncesi çalışmalar ne kadar iyi yapılırsa yapılsın afetin oluşmasını engellemez, fakat afetin doğurabileceği olumsuz sonuçları en aza indirmede büyük katkı sağlar. Bu bağlamda hazırlıklı olma planları kadar, oluşabilecek olaylara müdahale etme planları da önem arz etmektedir. Meydana gelen olaylar sonrası, yaralılara zamanında, doğru ve etkili müdahale işleminin gerçekleştirilmesi ölüm oranını en aza indirdiği gibi sağlıklı sağ kalım oranını da artırmaktadır. Yaralıların yaşamlarını tehdit eden olaylara veya yaralanma önceliklerine göre doğru şekilde sınıflandırılması, transportunun sağlanması, acil bakımın her bireye ulaştırılması triajda ana hedef olarak seçilmelidir. Yani eldeki sınırlı imkânları kullanarak çok sayıda yaralı için en faydalı olanı yapmaktır. Başarılı bir şekilde gerçekleştirilen triaj işlemi sağlık ekiplerin müdahale başarısını artırdığı gibi, olay yeri yönetiminin sağlıklı yürütülmesine de zemin hazırlamaktadır. Bu çalışmada, kitlesel olaylarda kullanılmak üzere belirlenmiş ve kabul edilmiş, "Simple Triage And Rapid Treatment" sözcüklerinin baş harflerinden oluşturulmuş START skalası hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır
START Triage Scale in Disasters
Disasters are events that occur since the beginning of time. When previous records are investigated, information on various types of disasters occurred in different parts of the World are encountered. Disasters occur unexpectedly and require constant state of preparedness. No matter how extensive the precautions are, disasters cannot be prevented, but the precautions significantly contribute to the reduction of negative consequences to a minimum. In this context, response plans to events that may occur are as important as the preparedness plans. Responding to disaster victims on time, correctly and efficiently reduces the mortality rate to a minimum as well as increasing the survival rate. Correct classification of the victims based on the life threatening events or the priority of their injuries, providing transport, and ensuring each individual receives emergency aid should be the main goals of triage. That is, to be the most helpful to as many injured people as one can by using the limited opportunities available. A successfully performed triage not only increases the success of the healthcare team’s response, it also enables healthy execution of scene management. In this study, the aim is to provide information about START scale composed of the first letters of “Simple Triage And Rapid Treatment” that has been developed and accepted to be used in mass events
___
- Adaş G., Turgut N., Akçakaya A., (2012), Büyük Afetlerde Sağlık Hizmetlerinin Planlanması Organizasyonu ve Triaj, Okmeydanı Tıp Dergisi, 28(2), 124-134.
- AFAD, (2014), Açıklamalı Afet Terimleri Sözlüğü, https://www.afad.gov.tr/upload/Node/3495/xfiles/sozluk.pdf, [Erişim 03 Haziran 2017].
- Ekşi A., (2015), Kitlesel Olaylarda Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri, Kitapana Yayınları, İzmir, 312ss.
- Erkal T., Değerliyurt M., (2009), Türkiye’de afet yönetimi, Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 147-164.
- Ertürkmen C., (2006), Afet yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Eryılmaz M., Dizer U., (2007), Afet Tıbbı Cilt-I, Ünsal Yayınları, Ankara, 831ss.
- Kadıoğlu M., Özdamar E., (2008), Afet zararlarını azaltmanın temel ilkeleri, T.C. İçişleri Bakanlığı Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA), JICA Yayın Ofisi, Birinci Baskı, Ankara, 368ss.
- Kadıoğlu, M., (2008), Modern bütünleşik afet yönetimin temel ilkeleri, Kadıoğlu, M. ve Özdamar, E., (editörler), “Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri”, JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2, Ankara, 42ss.
- Macit İ., (2016), Bütünleşik Afet Yönetiminde Boyce-Codd Form Yöntemi ile GLIDE İçerikli Veritabanı Oluşturulması, Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 31(1), 191-202.
- Özmen B., Nurlu M., Kuterdem K., Temiz A., (2005), Afet yönetimi ve afet işleri genel müdürlüğü, Deprem Sempozyumu, 23-25 Mart, Kocaeli. Taştan B., Aydınoğlu A.Ç., (2015), Çoklu Afet Risk Yönetiminde Tehlike ve Zarar Görebilirlik Belirlenmesi İçin Gereksinim Analizi, Marmara Coğrafya Dergisi, 31, 366-397.
- Türkdemir A.H., (2016), Triaj, http://docs.neu.edu.tr/staff/gurkan.ozel/56_2.pdf, [Erişim 03 Haziran 2017].
- URL-1, (2017), http://www.ahder.org/definiciones/afet-yonetimi-nedir, [Erişim 03 Haziran 2017].
- URL-2, (2017), http://kisi.deu.edu.tr/yunusemre.ozer/AFET%20YONETIMI.ppt, [Erişim 05 Haziran 2017].
- URL-3, (2017), https://training.fema.gov/emiweb/is/is235b/is235b.pdf [Erişim 26 Temmuz 2017].
- URL-4, (2017), http://www.medak.org.tr/faydali-bilgiler/faydali-bilgiler, [Erişim 04 Haziran 2017].
- URL-5, (2017), https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/afetlerdesaglikhizmetleriyonetimi.pdf, [Erişim 29 Mayıs 2017].
- URL-6, (2017), http://www.disaster.qld.gov.au/About_disaster_management/Pages/Disaster-management-phases.aspx, [Erişim 02 Temmuz 2017].
- URL-7, (2017), http://restoreyoureconomy.org/disaster-overview/phases-of-disaster/ [Erişim 02 Temmuz 2017].
- URL-8, (2017), http://ayayder.org/tr-TR/kose-yazilari/268/olay-yeri-yonetimi-ve-triaj, [Erişim 02 Haziran 2017].
- URL-9, (2017), http://file.atuder.org.tr/_atuder.org/fileUpload/IvLnVztWjsJg.pdf, [Erişim 02 Haziran 2017].
- URL-10, (2017), http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Triaj.pdf, [Erişim 07 Haziran 2017].
- Yavaş H., (2001), Doğal Afet Yönetimi ve Yerel Gündem 21 Çalışmaları Kapsamında İzmir’de Deprem Riski, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(3), 118-138.