KUR’ÂN’DA HESAP GÜNÜ ŞAHİTLERİ

Allah her şeyi gören ve bilendir. Bu nedenle kullarını hesaba çekmek için herhangi bir belgeye veya şâhide ihtiyacı olmadığı açıktır. Bununla birlikte Kur’ân’da âhirette kurulacak olan Mahkeme-i Kübrâ'da birçok şâhidin olacağı açıklanmıştır. Bu mahkemenin işleyişinin, insanın dünya hayatında bildiği ve alışık olduğu muhâkeme usullerine benzer ifade edilmesi kulun âhiret ahvâlini kolayca kavraması amacına mâtuftur. Çünkü insanın dünyadaki aklî kapasitesi âhirette meydana gelecek hâdiseleri kavrama yetisine sahip değildir. Bu açıdan Kur’ân’da söz konusu hâdiseler insanın anlayabileceği şekilde semboller ve benzetmeler kullanılarak ifade edilmiştir. Bu makalede mahkeme-i kübrâda kulun lehinde veya aleyhinde şahitlik edeceği bildirilen şahitlerin kimler/neler olduğunu ve bu şahitlerin özelliklerini inceledik. Hesap günü şahitlerine Allah’ın değil kulların ihtiyacı olduğunu, ayrıca bu şahitlerin hem dünyada hem de âhirette onlara büyük yararlar sağlayacağını tespit ettik. Dünya hayatında başıboş bırakılmadığını, her an kendisini görüp gözeten ve yaptığı tüm amelleri kayıt altına alan meleklerin olduğunu, Allah’ın emanet olarak verdiği ve O’na karşı günah işlemekte kullanılan vücut organlarının sahibinden şikâyetçi olacağını bilen bir kul, kesinlikle günah işlemekten çekinecektir. Ayrıca dünyada haksızlığa uğrayan ve eziyet görenler, bu şahitlerin varlığı ile huzur bulacaklar ve er geç zalimlerin hesap vereceklerine olan inançlarını hiç kaybetmeyeceklerdir.

Anahtar Kelimeler:

Âhiret, Hesap Günü, Sorgu, Şahitler, Adalet

THE WITNESSES OF THE DAY OF THE JUDGMENT IN THE QURAN

Allah is seer everything and knower. However, it is described in the Quran that many witnesses will be ready in the huge court which will be established in the Hereafter. This functioning of the court is expressed in similar to reasoning procedures that human knows in the world life so that the servant easily can comprehend circumstances of hereafter. Because, His mental capacity in the World does not have the ability to comprehend events that will occur in the hereafter. In this respect, events mentioned in the Quran are simplified by using symbols and metaphors so that human can comprehend them. In this article, we have studied the people who will bear witness in favor of or against and characteristics of these witnesses in the huge court. We have found that the people needs the witnesses of the day of the judgment not God, and these witnesses will provide the great benefits them in both the World and the hereafter. A servant who know that he will not be left in the life of the World; and angels seeing him and recording all his deeds at any moment; it will complain about the owner of the body’s organs entrusted by Allah and used in sinning against Allah certainly will refrain from committing sins. Furthermore, the people wronged and persecuted in the world will find peace with the presence of these witnesses and they will never lose their faith that the oppressors will give the account sooner or later.

Keywords:

Hereafter, The day of the judge, Reckoning, Witnesses, Justice,

PDF

___

Abdülbâkî, Muhammed Fuâd, el-Mu‘cemü’l müfehres li elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Çağrı Yayınları, İstanbul 1987. Apaydın, H. Yunus, “Şahit”, DİA, İstanbul 2010, c. XXXVIII, s. 278. Atar, Fahreddin, “Şehid”, DİA, İstanbul 2010, c. XXXVIII, s. 428. Ateş, Süleyman, Kur’an Ansiklopedisi, Kuba Yayınları, yy., ts. Ateş, Süleyman, Kur’ân-ı Kerîm Tefsiri, Milliyet Yayınları, İstanbul 1995. Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, Hadisevi, İstanbul 2006. Bursevî, İsmail Hakkı, Rûhu’l-beyân fî tefsîri’l-Kur’ân, Matbaa-i Osmâniyye, İstanbul 1330. Cevherî, İsmâil b. Hammâd, es-Sıhâh (Tâcü’l-luga ve Sıhâhü’l-Arabiyye), tah. Ahmed Abdulgafûr Attâr, Dârü’l-İlm li’l-melâyîn, Beyrut 1990. Cürcânî, Seyyid Şerif, Mu‘cemü’t-ta‘rîfât, tah. Muhammed Sıddîk Minşâvî, Dârü’l-Fazîle, Kahire 2004. Dâmegânî, Hüseyn b. Muhammed, el-Vücûh ve’n-nezâ’ir (Kâmûsü’l-Kur’ân), tah. Abdülhamîd Ali, Dârü’l-Kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, ts. Ferrâ, Ebû Zekeriyya Yahyâ b. Ziyâd, Meâni’l-Kur’ân, Âlemü’l-kütüb, Beyrut 1983. İbn Acîbe, Ahmed b. Muhammed, el-Bahru’l-Mecîd fî tefsîri’l-Kur’âni’l-mecîd, tah. Ahmed Abdullah el-Kureşî Raslân, Kahire 1419/1999. İbn Fâris, Ebu Huseyn Ahmed, Mu‘cemü mekâyîsi’l-luga, tah. Abdüsselam Muhammed Harun, Dârü’l-Fikr, yy. 1979. İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ’, Tefsîrü’l-Kur’âni’l-‘azîm, tah. Sâmi b. Muhammed es-Selâme, Dâru Tayyibe, 2. baskı, Riyad 1999. İbn Manzûr, Cemâleddin Muhammed b. Mükerrem, Lisânü’l-‘Arab, Dâru Sâdır, Beyrut, ts. İbnü’l-Arabî, Muhyiddîn, Tefsir-i Kebir -Te’vilât-, çev. Vahdettin İnce, Kitsan Kitap, İstanbul, ts. Kâsımî, Muhammed Cemâlüddîn, Mehâsinü’t-te’vîl (Tefsîrü’l-Kâsımî), tah. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, Dâru İhyâi’l-kütübi’l-Arabî, yy., 1957. Komisyon (Hayrettin Karaman, Mustafa Çağrıcı, İbrahim Kâfi Dönmez, Sadrettin Gümüş), Kur’ân Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir, DİB Yayınları, 2. baskı, Ankara 2006. Kuşeyrî, Abdülkerîm, Letâifü’l-işârât, çev. Mehmet Yalar, İlk Harf Yayınları, İstanbul 2013. Mâtürîdî, Ebû Mansûr, Te’vîlâtü Ehli’s-sünne, tah. Mecdi Ba Sellum, Dârü’l-Kütübi’l-ilmiyye, Beyrut 2005. Mâverdî, Ebü’l-Hasen, en-Nüketü ve’l-‘uyûn, tah. es-Seyyid b. Abdülmaksûd, Dârü’l-Kütübi’l-‘ılmiyye, Beyrut, ts. Mukâtil b. Süleymân el-Ezdî, et-Tefsîrü’l-kebîr -Tefsîru Mukâtil b. Süleymân, tah. Abdullah Mahmûd Şehhâte, Merkezu Tahkîki’t-türâs, yy., 1988. Okuyan, Mehmet, Kısa Sûrelerin Tefsiri, Düşün Yayınları, İstanbul 2012. Okuyan, Mehmet, Kur’ân-ı Kerîm’e göre Kabir Kavramı ve Kıyamet-Âhiret Süreci, Denge yayınları, İstanbul 2012. Râzî, Fahreddîn Muhammed b. Ömer, Mefâtîhu’l-gayb (et-Tefsîrü’l-kebîr), Dârü’l-Fikr, Beyrut 1981. Sem‘ânî Ebû Muzaffer, Tefsîrü’l-Kur’ân, Ebû Temîm Yâsir b. İbrâhîm, Dârü’l-Vatan, Riyâd 1997. Şa’ravî, Muhammed Mütevellî, Tefsîrü’ş-Şa’râvî, Dâru Ahbâri’l-yevm, yy., 1991. Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr, Câmi‘u’l-beyân ‘an te’vîli âyi’l-Kur’ân, tah. Abdülmuhsin et-Türkî, Dâru Hicr, Kahire 2001. Tantâvî b. Cevherî el-Mısrî, el-Cevâhir fî tefsîri’l-Ķur’âni’l-kerîm, Dâru Mustafâ el-Bâbî el-Halebî, Mısır 1348. Tûsî, Ebû Ca‘fer, et-Tibyân fî tefsîri’l-Ķur’ân, tah. Ahmed Habîb Kasîr el-Âmilî, Dârü ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, Beyrut, ts. Zeccâc, Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Serî, Me‘âni’l-Kur’ân ve i‘râbüh, tah. Abdülcelîl Abdüh Şelebî, Alemü’l-kütüb, Beyrut 1988. Zühaylî, Vehbe, İslâm Fıkıh Ansiklopedisi, çev. Ahmet Efe v. dğr., Risale Yayınları, İstanbul 1992.