Mustafa Nuzūli Efendi Divanında Ağız Özellikleri
Ağız araştırmalarında incelemeye esas olan metinler, sahada yapılan derleme çalışmalarından elde edilen sözlü ifadelerin yazıya aktarılmasıyla oluşturulur. Bu çalışmada, yazılı metinlerde görülen ağız özellikleri incelenecektir. Çalışmada Mustafa Nuzūlį Efendi’ye ait Divan’da görülen ağız özellikleri ele alınacaktır. Nuzūlį Divanı, Lazkiye (Denizli)’de doğan, Manisa Kula’ya yerleşmiş Halveti tarikatının şeyhi Mustafa Nuzūlį tarafından 1119 (M. 1707/8) yılında tamamlanmıştır. Eserde günümüz Batı Anadolu ağızlarında görülen bazı ses ve şekil bilgisi özelliklerine rastlanmaktadır. Bu örnekler, günümüz kullanımları ile karşılaştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Anadolu Ağızları, Mustafa Nuzūli Efendi, Divan, Denizli
Dialect Features in the Mustafa Nuzuli Efendi's Divan
The texts subject to dialect studies are formed through written recordings of oral narrations gathered from the collections in the field. In this study, dialect features in the written texts will be analyzed. In the study, dialect features in Mustafa Nuzuli Efendi's Divan are investigated. Nuzuli's Divan was completed in 1119 (A.D 1707/8) by Mustafa Nuzuli, the leader (Sheikh) of Halveti tariqa, who was born in Lazkiye (currently, Denizli) and settled in Kula of Manisa afterwards. In the Divan, some sound and form patterns found in Western Anatolian dialects were encountered. These patterns were compared with their present uses.
Keywords:
Anatolian Dialects, Mustafa Nuzuli Efendi, Divan, Denizli,
___
- AKÇAY Ali İhsan, “Elmalı’dan Kula’ya Bir Mana Yolcusu Mustafa Nuzuli ve Sanatı”, Elmalı’nın Canları: ll. İrfan ve Sevgi Sempozyumu, Antalya 2009.
- DEVELİ Hayati, Evliya Çelebi Seyahatnamesine Göre 17. Yüzyıl Osmanlı Türkçesinde Ses Benzeşmeleri ve Uyumlar, TDK Yayınları, Ankara 1995
- ERDOĞAN Kenan, “Manisalı Bir Şair Mustafa Nuzuli Efendi ve Taziyetnamesi”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S: 13, Erzurum 1999, s. 203-215.
- ERDOĞAN Kenan, Kulalı Mustafa Nuzūlį Dįvānı, Manisa 2004.
- GÜLSEVİN Gürer, BOZ Erdoğan, Eski Anadolu Türkçesi, Ankara 2004.
- ÖZKAN Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul 2000.
- ŞAŞMAZ Abdulkadir, Mustafa Nuzuli İlahiler Kasideler ve Na’tı Şerifler, Tasavvuf Kültürü Vakfı Yayınları, Ankara 1991.
- TATCI Mustafa, “Elmalı’nın İrfan Ocakları, Bektaşilik ve Halvetilik Üzerine Bir Değerlendirme”, Elmalı’nın Canları İrfan ve Sevgi Sempozyumu, Antalya 2008.
- TOK Turgut, “Denizlili Bir Divan Şairi: Mustafa Nuzuli Efendi ve Divanının (Denizli nüshası) Ses-Şekil Bilgisi Özellikleri”, Prof. Dr. Önder GÖÇGÜN Armağanı, PAÜ Yayınları, Denizli 2013, s.1069-1077.
- __________, Denizli İli Güney ve Güneybatı Bölgesi Ağızları, PAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Denizli 2002.
- Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara 1993.
- Yeni Tarama Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara 1983.
- ISSN: 2146-4219
- Başlangıç: 2010
- Yayıncı: Mehmet Dursun ERDEM
Sayıdaki Diğer Makaleler
Dîvânu Lügâti’t-Türk’te Adı Geçen “Kırpılmış Türkçe”nin Anadolu Ağızlarındaki İzleri
Örneklerle Deliorman Türk Ağzı Sözlüğü
Kıbrıs Ağızlarında Kullanılan 'guduru' Kelimesi Üzerine Bazı Düşünceler
Gökçe YÜKSELEN ABDURRAZAK PELER
Irak Türkleri Dil Çalışmaları Bibliyografyası
Datça Ağzında Yaklaşma İşlevli Bir Birleşik Fiil Çekimi: “-(I)k gide(r)” Yapısı