KUR'ÂN AYETLERİ BAĞLAMINDA NAMAZ VAKİTLERİ

İbadetler içerisinde müstesna bir yere sahip olan namaz, Kur'ân'da farz kılınmışvakitli bir ibadet olarak nitelenir. Aslı dua olan ve belirli bir ibadet şeklini ifadeeden salât / namaz şeriattan şeriata bazı farklılıklar gösterse de, hiç bir şeriatınkendisinden yoksun kalamayacağı bir ibadettir.Birçok ayette namazın dosdoğru ve düzenli kılınmasına, vakitlerine ve erkânınadoğrudan veya dolaylı vurgular vardır. Ancak kılınan bu beş vakit namazKur'ân'da açıkça ifade ediliyor mu? Ya da Kur'ân'da kaç vakit namaza işaret vardır? Ayetlerden beş vakit namaz çıkar mı? Gibi sorular öteden beri hep gündemiişgal etmektedir. Bu makalede söz konusu olan Kur'ân ayetleri ekseninde namazvakitleri, namazın bu vakitlerde kılınmasındaki hikmetler, namazı ifade eden"salât" sözcüğünün Kur'ân'daki değişik anlamlarının yanında namazı ifade edendiğer sözcükler ve bu ibadetin önemi ayetler ekseninde incelenmeye çalışılmış vemüfessirlerin bu husustaki yorumlarına yer verilmiştir.Bunun yanı sıra Kur'ân'da özel olarak vurgulanan orta namaz konusu üzerindedurulmuş ve bu husustaki rivayetler incelenip değerlendirilmiştir.

Salât Tımes Wıthın the Context of Qur’anıc Verses

Salât (prayer), which has an exceptional place among other prayers, is described as timely worship made obligatory in Qur’an. Salât, whose origin is prayer and which expresses a certain prayer type, is a prayer no sharia can be deprived of it though it displays some differences from sharia to sharia. In numerous verses, there is a direct or an indirect great emphasis on performing Salât accurately and regularly and on its times and rules. However, such questions as “Are five times of Salât we perform mentioned in Qur’an? Or how many times of Salât are pointed in Qur’an? And can we infer five times of Salât a day from Qur’an?” have been occupying the agenda for a long time. In this manuscript, Salât times, the wisdoms that Salât is prayed these times, the different meanings of the word, “Salât”, expressing prayer in Qur’an and other words conveying the meaning of Salât and the importance of this prayer have been tried to be investigated in accordance with Qur’anic verses; and the interpretations of interpreters of Qur’an about this issue have been given place. Besides, middle Salât, which is exclusively emphasised in Qur’an, has been focused on; and narrations on this matter has been studied and evaluated.

PDF

___

AKREŞ, Hasan Akreş, “es-Salâtu ve Meânîhâ fi'l-Kur'âni'l-Kerîm”, Eskiyeni Dergisi, Sayı: 33, Güz, 2016, Ankara, 2016. (s. 91-105)
el-ÂLÛSÎ, Şihâbuddin Mahmûd b. Adullah, Rûhu’l-Meânî fi Tefsiri’l-Kur’âni’l-Azîm ve’sSeb’i’l-Mesânî, Dâru-l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut, 1971.
ATEŞ, Süleyman, Yüce Kur'ân’ın Çağdaş Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul, 1989.
AYDIN, Şükrü, Kur'ân'daki Yeminlerde (Aksamu'l-Kur'ân) Çeviri / Anlama Problemi Ve Alternatif Muhammed Esed Çevirisi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, IX46, 2016, s. 918. (s. 914 - 924)
el-BEYDÂVÎ, Kâdî Nâsiruddîn, Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl, Dâru İhyâi't-Turâsî'lArabî, Beyrut, ts.
el-BEYHÂKÎ, Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyin b. Ali, es-Sünenü'l-Kübrâ, (Thk.: Muhammed Abdulkadir Atâ'), Dâru-l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut, 2003.
BİRIŞIK, Abdulhamit, “Kur’âniyyûn”, DİA, TDV, Ankara, 2002. (XVI-428-429)
BİRIŞIK, Hind Altkıtası Düşünce ve Tefsir Ekolleri, İnsan Yayınları, İstanbul, 2012.
BİLGİN, Abdülcelil, Kur’ân’ı Tanımak, Araştırma Yayınları, Ankara, 2018.
el-BUHÂRÎ, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail, el-Câmiu’s-Sahih, (Thk: Muhibbuddin elHatib, Matbaatu's-Selefiyye ve Mektebetuhai Kahire, 1400.
el-CEVHERÎ, İsmail b. Hammad, es-Sıhâh Tâcu'l-Lüğa ve Sıhâhu'l-Arabiyye, (Thk.: Ahmed Abdu'l-Ğafûr Attar), Dâru'l-İlm li'l-Melâyîn, 3. Baskı, Beyrut, 1984.
EBÛ DAVUD, Süleyman b. Eş'as es-Sicistânî, es-Sünen, (Thk.: Ubeyd ad-Daas - Adil Seyyid), Dâru İbn Hazm, Beyrut, 1997.
ESED, Muhammed, Kur'ân Mesajı, (Çev.: Cahit Koytak - Ahmet Ertürk), İşaret Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2001.
el-FERRÂ’, Ebû Zekeriya Yahya b.Ziyâd, Meâni’l-Kur’ân, Thk.: Ahmed Yusuf en-Necâtî, Muhammed Ali en-Neccâr, Dâru’l-Mısriyye li’t-Te’lif ve’t-Terceme, Mısr, t.y.
el-FÎRÛZÂBÂDÎ, Mecduddin Ebû Tâhir Muhammed bin Ya’kûb, Kâmûsu’l-Muhît, Hey'etu'l-Mısriyye'l-ʻẢmme li'l-Kitâb, Kahire, 1977-1983.
el-FÎRÛZÂBÂDÎ, Besâiru Zevi’t-Temyîz fî Letâifi Kitâbi’l-Azîz, Thk.: Muhammed Ali enNeccâr, Lecnetu İhyâ’t-Turâîsi’l-İslamî, Kahire, 1973-1996.
el-HUMEYNİ, Seyyid Ruhullahi'l- Museviyyi'l-Humeyni, Tevzîh-ul Mesâil Risalesi, İslâmi Tebliğ Teşkilatı, Tahran, 1985.
İBN ÂŞÛR, Muhammed Tahir, et-Tahrîr ve’t-Tenvîr, ed-Dârû’t-Tunusiyye, Tunus, 1984.
İBN ATİYYE, Ebu Muhammed Abdulhak b. Ğalib el-Endelûsî, Muharreru'l-Veciz fî Tefsiri Kitabi'l-Aziz, Dârû'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut, 2001.
İBN KESİR, Ebu'l-Fidâ' İsmail b. Ömer, et-Tefsıru’l-Kur’âni’l-’Azim, (Thk.: Şamil b. Muhammed es-Selâme), Dârû Taybe li'n-Neşri ve't-Tevzi', 2. Baskı, Riyad, 1999.
İBN MANZÛR, Ebû’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem, Lisanu’l-Arab, (Thk.: Abdullah Ali elKebir - Muhammed Ahmed Hasbullah - Haşim Muhammed eş-Şazelî), Dâru'lMeârif , Kahire, t.y.
el-İSFAHÂNÎ, Ebu’l-Kasım Hüseyin b. Muhammed b. Mufaddal Ragıb, Müfredâtu Elfazi’lKur’ân, (Thk.: Muhammed Seyyid Keylânî), Dârû’l-Ma'rife, Beyrut, t.y.
KİŞK, Abdulhamîd, Fî Rihâbi't-Tefsîr, el-Mektebu'l-Mısriyi'l-Hadîs, Kahire, t.y.
el-KURTUBÎ, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Ebû Bekr, el-Câmi’ li Ahkâmi’lKur’ân, (Thk.: Abdullah b. Abdu'l-Muhsin et-Türkî), Müessesetu'r-Risale, Beyrut, 2006.
MÂLİK B. ENES, el-Muvatta', (Thk.: Beşşar Avvad Ma'ruf - Mahmud Muhammed Halil), Müessestu'r-Risâle, Beyrut, 1992.
el-MÂTURÎDÎ, Ebû Mansûr Muhammed b. Mahmûd, Te'vîlâtu Ehl-i's-Sünne, (Tefsiru'lMâturîdî), (Thk.: Mecdî Bâsellûm), Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut, 2005.
Mevsuatu'l-Fıkhiyye el-Kuveytiyye, Vezâretu'l-Evkâf ve'ş-Şuûni'l-İslamiyye, Kuveyt.
MÜSLİM, Ebû'l - Hüseyin Müslim b. el-Haccac el-Kuşeyrî en-Nisâburî, el-Camiu's-Sahîh, (Thk.: Ebu Kuteybe Nazar Muhammed Faryabî), Dârû Taybe, Riyad, 2006.
en-NESÂÎ, Ebû Abdirrahman Ahmed b. Şuayb, es-Sünen (Thk.: Hasan Abdulmun'im Şelebî), Müessesetu'r-Risâle, Beyrut, 2001.
ÖZ, Mustafa, Şîîlik ve Kolları, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2011.
ÖZTÜRK, Mustafa, Cahiliyeden İslamiyet’e Kadın, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2017.
ÖZTÜRK, Tefsir Tarihi Araştırmaları, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2011.
PAÇACI, Mehmet, "Salât-ı Vustâ", DİA, TDVY, Ankara, 2009. (s. 21) er-RÂZÎ, Fahruddin Muhammed b. Ömer b. Hüseyin, Mefatihu’l-Ğayb (et-Tefsiru'lKebîr),Dâru'l-Fikr, Beyrut, 1981.
er-RÛMȊ, Fehd b. Abdurrahman b. Süleyman, es-Salâtu fi'l-Kur'âni'l-Kerîm, Riyad, 1409.
Süleymaniye Meâli, httb://www.süleymaniyevakfi.org Erişim: 26.07. 2017, 16.17.
es-SUYÛTȊ, Celaluddin, ed-Durru'l-Mensûr fi'Tefsiri bi'l-Me'sûr, Thk.: Abdullah b. Abdu'lMuhsin et-Türkî, Merkezu Hicr li'l-Buhûs ve'd-Dirasât, Kahire, 2003.
es-SUYÛTȊ, el-İtkân fî Ulûmi’l-Kur’ân, Thk.: Şuayb Arnaûd, Müessesetu’r-Risâle, Beyrut, 2008.
eş-ŞEVKÂNÎ, Muhammed b. Ali b. Muhammed, Fethu'l-Kadîr, (Thk.: Abdurrahman Umeyra), Dâru'l-Vefâ, b.y.y., 1994.
ŞİMŞEK, M. Sait, Hayat Kaynağı Kur’an Tefsiri, Beyan Yayınları, İstanbul, 2016.
et-TABATABÂÎ, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizân fi Tefsiri'l- Kur'ân, (Thk.: Şeyh Hasan el-A'lemî), Müessesetü'l-A'lemî li'l-Matbuat, Beyrut, 1997.
et-TABERÎ, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l -Kur’ân, (Thk.: Abdullah b. Abdu'l-Muhsin et-Türkî), Merkezu Hicr li'l-Buhûs ve'd-Dirasât, Kahire, 2001.
TİRMİZÎ, Muhammed b. İsa b. Sevre, es-Sünen, (Thk.: Nasıruddin Elbânî), Mektebetu'lMeârif Li'n-Neş ve't-Tevzi', Riyad, 1417.
TÜRCAN, Selim, “Hûd Suresi 87. Ayette Geçen “salât(uke)” Kelimesi Örneğinden Hareketle Genel Bir Çeviri Eleştirisi”, Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2005/1-2, cilt: IV, sayı: 7-8, ss. 105-120.
ÜNAL, Halit, "Cem'", DİA, TDVY, Ankara, 1993. (s. 276-277)
YAZIR, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur'ân Dili, (Sdl.: İsmail Karaçam, E. Işık, N. Bolelli, A. Yücel), Zehraveyn Yayıncılık, İstanbul, t.y.
ez-ZEBİDÎ, Seyyid Muhammed Murtazâ, Tacü’l-Ârûs min Cevâhiri’l- Kamûs, (Thk.: Musatafa Hicazî - Abdussettar Ahmed Ferrac v.dğr.), et-Turasu'l-Arabî, Kuveyt, 1965- 2004.
ez-ZECCÂC, Ebû İshâk İbrahim b. Es-Seriy b. Sehl, Meânî’l- Kur’ân ve İ’râbuhû, Thk.: Abdulcelil Abduh Şelebî, Âlemu’l-Kutüb, Beyrut, 1988.
ez-ZEMAHŞERÎ, Ebu’l-Kasım Mahmud b. Ömer el-Harezmî, el-Keşşâf ‘an Hakâiki Ğavâmidi’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîl fî Vücûhi’t-Te’vîl, (Thk.: Adil Ahmed Abdu’lMevcud - Ali Muhammed Muavviz), Mektebetu’l-Ubeykân, Riyad, 1998.
ez-ZUHAYLÎ, Vehbe, et-Tefsiru'l-Münîr, I-XVII, Dâru'l-Fikr, 10. Baskı, Dımaşk, 2009.