HADİS RİVAYETİNDE BİRLEŞİK YAPILAR: BİR RİVAYET DÖRT HADİS

Birleşik rivâyetler, Hz. Peygamber'in biri diğerinden bağımsız hadislerinin bir araya getirilip müstakil bir hadis gibi rivâyet edilmesi ile oluşmaktadır. Râvî tasarrufları kapsamında yer alan bu durum, râvîlerin salt nakilci olmadıklarını gösterdiği gibi, metinlerin nakil sürecindeki dinamik yapıyı da ifade etmektedir. Çalışmada, yanında eşi veya mahremi bulunmayan bir kadının yolculuğunu, ramazan ve kurban bayramı günlerinde orucu, sabah namazından sonra güneş doğup yükselinceye, ikindi namazından sonra da güneş batıncaya kadar namaz kılmayı ve Mescid-i Haram, Mescid-i Aksa ile Mescid-i Nebevî dışındaki mescidlere yolculuk yapmayı yasaklayan hadis, birleşik metinler bağlamında tetkîk edilmekte ve birleştirmenin hangi râvî tarafından yapıldığı aranmaktadır.

The Combined Texts Of Hadith: A Relation And Four Hadiths

The texts of combined hadiths was formed with insunuating some different and independent hadiths of Holy Prophet as if they were only one hadith. This shows the dynamism at process of narration of the texts besides a narrator of hadith wasn't only transmitter. At this work a prophetic narration, which forbid the journey of a woman except with her husband or a close relative (dhi-mahram), fasting at religious festivals, prayer after the morning (fajr) prayer till the sunrises and after the midafternoon ('Asr) prayer till the sun sets, preparing for a journey except to three Mosques al-Masjid-al-Haram, the Mosque of Aqsa (Jerusalem) and al-Mosque al-Nabavi, is studied in the context of the combined texts and it is searched by whom the text was combined.

___

  • Abdurrezzâk, Ebû Bekir es-Sanânî (ö. 211/826), el-Musannef, tahkik: Habiburrahman elA'zamî, Mektebetü'l-İslâmî, Beyrût 1403.
  • Ahmed b. Hanbel (ö. 241/855), Müsnedü'l-İmâm Ahmed b. Hanbel, tahkik: Şuayb elArnaud vd., Müessesetü'r-Risâle, Beyrût 1416-1421/1995-2001.
  • Atan, Hikmet, Mâna ile Hadis Rivâyeti, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans tezi), İstanbul, 1999.
  • Aynî, Bedruddin Ebû Muhammed (ö. 855/1451), Umdetü'l-Kârî Şerhu Sahîhi'l-Buhârî, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrût 1421/2001.
  • Buhârî, Muhammed b. İsmail (256/870), el-Câmiu's-Sahîh, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
  • ______, Duafâu's-Sağîr, Dâru'l-ma'rife, Beyrût 1406/1986.
  • ______, et-Târîhu'l-Kebîr, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrût.
  • Dârekutnî, ed-Duafâu ve'l-Metrûkûn, Riyâd 1404/1983, 373.
  • Dârimî, Osman b. Saîd (ö. 280/893), Târîhu Osman b. Saîd ed-Dârimî an Ebî Zekeriya Yahya b. Maîn fî Tecrîh'i-Ruvât ve Ta'dîlihim, Tahkik: Ahmed Muhammed Nurseyf, Dârü'l-Me'mûn li't-Türâs, Dimaşk-Beyrût 1400.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eşaş es-Sicistânî (ö. 275/888), es-Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
  • Ebû Ya'lâ, Ahmed b. Ali et-Temîmî (ö. 307/919), Müsnedü Ebî Ya'lâ el-Mavsilî, tahkik: Hüseyin Selim Esed, Dâru'l-Memun li't-Türâs, Dimaşk-Berut 1410/1990.
  • Elbânî, Nâsıruddîn, İrvâu'l-Ğalîl fî Tahrîci Ehâdîsi Menâri's-Sebîl, el-Mektebu'l-İslâmî, Beyrût 1399/1979.
  • Erul, Bünyamin, "Tasarrufâtu'r-Ruvât fî Mutûni'l-Merviyyât", Akara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy: 42 (2001).
  • Heysemî, Nureddin Ali b. Ebi Bekir (807/1404), Buğyetü'r-Râid fî Tahkîki Mecmai'zZevâid, tahkik: Abdullah Muhammed Derviş, Dâru'l-fikr, Beyrût 1414/1994.
  • _______, Mecmau'l-Bahreyn fî Zevâidi'l-Mu'cemeyn, tahkik: Abdukuddüs b Muhammed Nezir, Mektebetü'r-Rüşd, Riyad 1413/1992.
  • Humeydî, Ebu Bekir Abdullah b. ez-Zübeyr (ö. 219/834), Müsnedü'l-Humeydî, tahkik: Hüseyn Selim Esed, Dâru's-Sekâ, Dimaşk 1996.
  • İbn Ebî Hâtim, Abdurrahman b. Ebî Hâtim er-Râzî (ö. 327/938)), Kitâbu'l-Cerh ve'tTa'dîl, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrût 1373/1953.
  • İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullah b. Muhammed (ö. 235/849), el-Musannef, tahkik: Muhammed Avvâme, Dâru Kurtuba, Beyrût 1426/2006.
  • İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî (ö. 852/1448), Fethü'l-Bârî, Dâru'l-Ma'rife, Beyrût 1379.
  • ______, Tehzîbü't-Tehzîb, Müessesetü'r-Risâle, 1416/1995.
  • İbn Hibbân el-Büstî (ö. 354/965), Kitâbü'l-Mecrûhîn mine'l-Muhaddisîn ve'd-Duafâi ve'lMetrûkîn, Dâru'l-Ma'rife, Beyrût.
  • ________, Kitâbu's-Sikât, Meclisü Dâireti'l-Meârif, Dekken 1393/1973.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvînî (ö. 273/886), es-Sünen, Dâru'lMa'rife, Beyrût, 1416/1996.
  • İbn Sa'd, Ebû Abdillah Muhammed (ö. 230/844), Kitâbu't-Tabakâti'l-Kebîr, Mektebetü'lHancî, Kâhire, 1421/2001.
  • İbnü'l-Cevzî, Abdurrahman (ö. 579/1183) e'd-Duafâ ve'l-Metrûkîn, Dâru'l-Kütübi'l- İlmiyye, Beyrût.
  • Karataş, Mustafa, Hadislerin Sayısı, Nûn Yayıncılık, İstanbul 2008.
  • Mâlik b. Enes, Ebû Abdillah (ö. 179/795), Muvatta, tahkik: Muhammed Mustafa elAzamî, Abudabi, 1425/2004.
  • Müslim, Ebû'l-Huseyin Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî (ö. 261/875), Sahîhi Müslim, Dâru Taybe, Riyad 1427/2006.
  • Nesaî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Ali b. Şuayb (ö. 303/915), es-Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
  • ______, Kitâbu'd-Duafâ ve'l-Metrûkîn, Beyrût 1405/1985.
  • Nevevî, Muhyiddin Yahya b. Şeref (ö. 676/1277), Tehzîbü'l-Esmâ, Dâru'l-Kütübi'l- İlmiyye, Beyrût.
  • Taberânî, Ebu'l-Kâsım Süleyman b Ahmed (ö. 360/971), el-Mu'cemü'l-Evsat, Dâru'lHaremeyn, Kahire 1415/1995.
  • _______, Müsnedü'ş-Şâmiyyîn, Müessesetü'r-Risâle, Beyrût 1409/1989-1416/1996.
  • Tartı, Nevzat, "Birleştirilmiş Hadis Metinleri Üzerine Bir Deneme: Borçlunun Cenaze Namazı İle İlgili Rivâyet" Marife -Bilimsel Birikim-, yıl: 12, sayı: I, 47-64.
  • Tirmizî, Muhammed b. Îsâ b. Sevre (ö. 279/892), es-Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
  • Zehebî, Şemsüddin Muhammed b. Ahmed (ö. 748/1347), el-Kâşif fî Ma'rifeti men lehû Rivâyetün fi'l-Kütübi's-Sitte, Tahkik: Muhammed Avvame- Ahmed Muhammed Nemr el-Hatîb, Cidde 1413/1992.
  • _______, el-Muğnî fi'd-Duafâ, İdâretü İhyâi't-Türâsi'l-İslâmî, Katar.
  • _______, Siyeru A'lâmi'n-Nübelâ, Müessesetü'r-Risâle, tahkik: Şuayb el-Arnaud-Hüseyin el-Esed, Beyrût 1402/1982.