DİNDARLIK GÖSTERGESİ OLARAK DİL/DİL DİNDARLIĞI

Sosyal ve kültürel bir olgu olarak dil, kültürün manevi unsurlarından ve temelsosyal kurumlardan olan dinle yakından ilişkilidir. Dil, dinin teorik, pratik vesosyolojik boyutlarında etkin bir rol oynar. İnançlar dille açığa vurulur; ibadetleremutlaka bir takım dilsel pratikler eşlik eder ve aynı inancı paylaşan insangruplarının ilişki ve etkileşimleri dille gerçekleşir.Dil-din ilişkisinin açık bir şekilde gözlendiği alanlardan biri de gündelik hayattır.Gündelik hayatta kullanılan dini içerikli söz, ifade ve kalıpların, kısaca "yaşanandin" şeklinde tanımlanan dindarlıkla bir alakası var mıdır? Bu durum, kültüreldindarlıkla, sosyal etki ve uyma davranışıyla ve dilsel alışkanlıklarla (habitus) nederece ilişkilidir? Makalede bu sorulara cevap verilmeye çalışılmıştır.

Language As An Indicator Of Religiosity/Language Religiosity

Language, as a social and cultural phenomenon, is closely related to religionwhich is spiritual element of culture and basic social institutions. It playes an affectiverole in theoretical, practical and sociological aspects of religion; beliefsare revealed through language and language is used during religious rituals andagain, people who have the same beliefs communicate with one another by helpof language.Relation between language and religion is clearly observed in everyday life. Dowords, expressions and phrases which have religious context have a relationwith religiosity that is briefly described as experienced religion? To what extentthis is related to cultural religiosity, social influence and obedience and linguistichabits (habitus)? That article tires to answer those questions.

PDF

___

Akarsu, Bedia, Wilhelm von Humboldt'da Dil-Kültür Bağlantısı, İnkılap Kitabevi, İstanbul 1998.
Akdoğan, Ali, "Kültür ve Din", Din Sosyolojisi El Kitabı, ed.: Niyazi Akyüz-İhsan Çapçıoğ- lu, Grafiker Yayınları, Ankara 2012, ss.437-451.
Aksan, Doğan, Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, I-II-III, Türk Dil Kurumu, Ankara 2009.
Aliy, Mustafa, "Wittgenstein Felsefesinde Din Dili ve Dinî İman [Bir Rekonstruksiyon Denemesi]" , Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c.V, sayı 1, Adana 2005, ss.157-175.
Alper, Hülya, İmanın Psikolojik Yapısı, Rağbet Yay., İstanbul 2002.
Altınörs, Atakan, 50 Soruda Dil Felsefesi, 7 Renk Basım Yayım, İstanbul 2012.
Arslan, Mustafa, "Gündelik Hayatta Din", Din Sosyolojisi El Kitabı, ed.: Niyazi Akyüz- İhsan Çapçıoğlu, Grafiker Yay., Ankara 2012, ss.651-667.
Arslantürk, Zeki-Amman, M.Tayfun, Sosyoloji, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı (İFAV), İstanbul 1999.
Assmann, Jan, Kültürel Bellek, çev: Ayşe Tekin, Ayrıntı Yay., İstanbul 2000.
Bilgin, Beyza, Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ankara 1988.
Bourdeieu, Pierre, Language and Symbolic Power, Harward University Press, Massachusetts 1999.
Bozgöz, Faruk, "Dilin Kaynağı ve İlk Dil Problemi", Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c.V, sayı: 2, Diyarbakır 2003, ss.23-37.
Cuche,Denys, Sosyal Bilimlerde Kültür Kavramı, çev.; Turgut Arnas, Bağlam Yay., Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul 2013.
Çağlayan, Harun, "Rasyonalizm Bağlamında Dilbilim ve Din Dili İlişkisi", EKEV Akademi Dergisi, Erzurum 2014 sayı:58, ss.41-58.
Çelebioğlu, Amil, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara 1998.
Çelik, Çelalettin, "Bir Kültürel Dindarlık Örneği: Türk Müslümanlığı", Harun Güngör Armağanı, haz. Mustafa Argunşah-Mustafa Ünal, Kesit Yay., İstanbul 2010, ss.141-157.
Çetin, İsmet, "Dil, Kültür ve Dil Bilim", Yeni Türkiye, sayı: 55, Ankara 2013, ss.1099- 1101.
Çınar, Aliye, Antropolojiye Giriş, Emin Yay., Bursa 2011.
D'onofrio, M., Eaves Brian, - Lindon, J., "Dini Bağlılık, Tutum ve Davranışlar Üzerindeki Biyolojik ve Sosyal Etkileri Anlama: Bir Genetik Davranış Perspektifi", çev.: Celal Çayır, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Diyarbakır 2010, c.XII, sayı: 2, s. 145-185.
Eren, Selim, İnanç ve Sosyo-Kültürel Çevre Etkileşimi, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sivas 2007, c.XI, sayı:1, ss. 129-152.
Evans, C. Stephen, "Din Dili Problemi", çev.; Ferhat Akdemir, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Samsun 2010, sayı: 28, ss.253-273.
Garfinkel, Harold, Studies in Ethnomethodology, Polity Press, Oxford 1989.