Normal Dil Gelişimi Gösteren Çocuklar ile Özgül Dil Bozukluğu Bulunan Çocukların Dil Kullanım Bilgisinin Karşılaştırılması
Amaç: Bu çalışmada, 36-48 ay arası normal dil gelişimi (NDG) gösteren çocuklar ile 48-60 ay arası Özgül Dil Bozukluğu (ÖDB) olan çocukların sözcük dağarcığı ile morfolojik (biçimbilgisel) ve sentaktik (sözdizimsel) gelişimlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmanın amacı doğrultusunda MacArthur-Bates Communicative Development Inventory (CDI)’nin Türkçeye uyarlaması olan TİGE-2 (Türkçe İletişim Gelişim Envanteri-2- Aksu-Koç, Küntay, Acarlar, Turan, Topbaş, Maviş ve Sofu- 2007) formu kullanılarak karşılaştırılma yapılmıştır. 36-48 ay arası normal dil gelişimi gösteren çocuklar ile ÖDB tanısı almış 48-60 ay arası 10 çocuk çalışma gurubu olarak araştırmaya dahil edilmiştir. Çalışmada, her iki çalışma grubu için de TİGE-2 formunda bulunan soruların anne tarafından doldurulmasıyla elde edilen veriler toplanmıştır. TİGE-2 formunda yer alan sözcük dağarcığı bölümü aracılığı ile grupların kullandıkları toplam sözcük, toplam eylem ve toplam isim sayıları, en sık kullandıkları semantik kategoriler, en sık kullandıkları eylem ve isim sözcükleri karşılaştırılmıştır. TİGE-2 formunun, ‘Cümleler ve Dilbilgisi’ bölümü aracılığı ile çocukların kullandığı ortalama sözce uzunluğu (OSU), basit ve karmaşık eylem ekleri, isme gelen durum ekleri karşılaştırılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise; NDG ve ÖDB olan çocuklar tümce karmaşıklığı açısından karşılaştırılmıştır. Sonuç: Araştırma bulgularına göre ÖDB’li olan çocukların, NDG olan çocuklarla benzer dil gelişim basamaklarını takip ettiği, fakat dil gelişim süreçlerinin çok daha geriden ve yavaş ilerlediği bulgusuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Tipik dil gelişimi, Özgül Dil Bozukluğu, TİGE, morfolojik gelişim, sentaktik gelişim
A Comparison of Language Use of Typically Developing Children and Children with Specific Language Impairment
Introduction: Specific language impairment (SLI) is diagnosed when a child's language development is deficient for no obvious reason. For many years, there was a tendency to assume that SLI was caused by factors such as poor parenting, subtle brain damage around the time of birth, or transient hearing loss. Subsequently it became clear that these factors were far less important than genes in determining risk for SLI. A quest to find “the gene for SLI” was undertaken, but it soon became apparent that no single cause could account for all cases. Furthermore, although fascinating cases of SLI caused by a single mutation have been discovered, in most children the disorder has a more complex basis, with several genetic and environmental risk factors interacting (Rescorla and Lee, 2001). Children with SLI are often late to talk and may not produce any words until they are 2 years old. At age 3, they may talk, but may not be understood. As they grow older, children with SLI will struggle to learn new words and make conversation. Having difficulty using verbs is a hallmark of SLI (Watkings, 1995). This study aimed to compare the vocabulary, morphological and syntactic development of 36-48 months-old typically-developing (TD) children and 48-60 months-old children with SLI by TİGE-2 (Türkçe İletişim Gelişim Envanteri- Aksu-Koç, Küntay, Acarlar, Turan, Topbaş, Maviş ve Sofu- 2007) which is the Turkish adaptation of MacArthur-Bates Communicative Development Inventory. Method: The study groups consisted of 10 children in each group. The group with normally-developing children consisted of five girls and two boys, and the SLI group consisted of 3 girls and 7 boys. The assessment tool TİGE- 2 is based on parent reporting, assessing children’s performances of word production and the early phases of grammar. Word production part examined the number of words, verbs, nouns, semantic categories, the most frequent verbs and nouns whereas the early phases of grammar part examined the average morpheme use for groups, simple verb tense inflections, complex verb tense/modality inflections and noun case inflections. The last part of the study examined groups’ performances on sentence complexity. Results: The results indicated that although children with SLI followed similar language milestones with the typically-developing children, they were all delayed. It can be seen in this study, TD children were more competent in terms of vocabulary, morphological development and syntactic development than children with SLI group. SLI group also had difficulties using language in an appropriate context when compared to the normal group.
Keywords:
Typical language development, specific language impairment specific language impairment, CDI, CDI, morphological development, syntactic development,
___
- Acarlar, F., Çocuklarda dilin değerlendirilmesi: Betimleyici yaklaşım, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35, 121-127 (2002).
- Acarlar, F., Dönmez, N.B., 30-47 aylar (2,5-4 yaş) arasındaki Türk çocuklarının dil yapılarının incelenmesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 163-203 (1992).
- Aksu-Koç, A., Ketrez, F.N., Early verbal morphology in Türkish: Emergence of inflection, IN D. Bittner, W.U. Dressler, M. Kilani-Schoch (Eds.) Mini-paradigms and the emergence of verb morphology, De Gruyter, Berlin (2003).
- Aksu-Koç A, Küntay AC, Acarlar F ve ark. (2011) Türkçe’de Erken Sözcük ve Dilbilgisi Gelişimini Ölçme ve Değerlendirme Çalışması: Türkçe İletişim gelişimi Envanterleri: TİGİ-I ve TİGİ-II, TÜBİTAK 107KO58 Projesi Sonuç Raporu.
- Dollagan, C., Diagnosis of specific language impairment, Canadian Language & Literacy Research Researh Network, (2008).
- Ege, P., Acarlar, F., Güleryüz, F., Türkçe kazanımında yaş ve ortalama sözce uzunluğu ilişkisi, Türk Psikoloji Dergisi, 13(41), 323-342, (1998).
- Heilmann, J., Miller , J. F., Nockerts, A., Dunaway, C., Properties of the narrative scoring scheme using narrative retells in young school-age children, 10, 1044-1058, (2009).
- Heilmann, J., Weismer, S.E., Evans, J., Hollar, C., Utility of the MacArthur-Bates Communicative Development Inventory in identifying language abilities of late-talking and typically developing toddlers, American Journal of Speech-Language Pathology, 14, 40-51 (2005).
- Korkmaz, B., Dil ve Beyin: Çocuklarda Dil ve Konuşma Bozuklukları. İstanbul: Yüce Yayıncılık, 2005.
- Lust, B. C. Child Language, Cambiridge University Press, New York, 9-11,90-96, 2006.
- Maviş, İ., & Demirdöğenler, S. (2016). Vocabulary and grammar acquisition in Turkish as assessed by the Turkish communicative development inventory. The Acquisition of Turkish in Childhood, 20, 275.
- McCAuley, R .,Language Disorders in Children, Lavrence Arlbaum Associates Publishers, New Jersey 113-146, 2001.
- Paul, R., Language Disorders from Infancy through Adolescence-assesment & Intervention (2nd Ediition), Mosby Inc., USA (2001).
- Paul, J., Jennings, P., Phonological behaviour in toddlers with slow expressive language development. Journal of Speech and Hearing Research, 34, 982-988, 1992.
- Redmond, S. M., Children’s production of the Affix –ed in past tense and past participle contex, J. of Speech, Hearing and Hearing Research, 46, 1095-1109, (2003).
- Rescorla, L., Lee, E., Language Impairement in young children, Handbook of early language impairement in children, Layton,T., Crais,E., Watson, L. (Ed.), Delmar Publishers, Albany, New York, (2001).
- Şan, A. (2010). 3-6 yaş arası özgül dil bozukluğu olan çocuklarla normal gelişim gösteren çocukların dil özelliklerinin analizi ve karşılaştırılması.
- Topbaş, S., & Güven, S. (2013). Turkce Erken Dil Gelisim Testi (TEDİL)(Test of Early Language Development: TELD-3, Turkish Version).
- Topbaş, S., Maviş, I., Erbaş, D., Intentional communicative behaviours of Turkish-speaking with normal and delayed language development, Child: Care, Health & Development, 29, 345-355 (2003).
- Watkins R., Kelly, D., Harbers, H.ve Hollis, W., Measuring children’s lexical diversity: differantiating typical and impaired language learners, J. of Speech & Hearing Research, 38(6), 1349-1355, (1995).
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Dil ve Konuşma Terapistleri Derneği