BİR İKONLAŞMA ÖRNEĞİ OLARAK KİTĀBÜ’L- ‘ACĀİBÜ’-L ĠARĀİB’DE BİRLEŞİK FİİLLER

Bu çalışmada, 16. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu Şehzade Mustafa’nın isteği ile hocası Sürūri tarafından Arapça aslından çevrilmiş olan Manisa El Yazmaları Kütüphanesi 45 HK 3109 numarada kayıtlı bulunan 1552 tarihli Kitābü’l- ‘Acāibü’-l Ġarāib isimli mensur eserde yer alan birleşik fiiller göstergebilim yöntemiyle incelenecektir. Bir bilim dalı olarak göstergebilim; diğer dilbilim kuramlarından farklı olarak sadece dille sınırlı değildir. Moda, mimari, iletişim, din, spor, tıp, endüstriyel tasarım gibi birbirinden farklı disiplinlerde uygulanabilmektedir. Bu sebeple göstergebilim/dilbilim arasındaki sınırlılık ve kapsayıcılık her zaman bir tartışma konusu olmuştur. Charles Sanders Peirce’ün ortaya koyduğu ikon (icon) kavramı “dil dışı göstergeler” için üretilmiştir. Ancak bu makalede cümle ve cümle üstü öğelerin bir parçası olarak söz diziminin ana başlıklarından biri olan birleşik fiillerin, dil dışı bir gösterge olarak ikonlaşabileceğini ele alınmaktadır.
Anahtar Kelimeler:

dilbilim, göstergebilim, ikon

___

  • AK, Mahmut (2004). “Osmanlı Coğrafya Çalışmaları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, cilt.2, Sayı:4 s.163-211
  • ATIL, Esin (1975). Art of the Arap World, Washington D.C: Frear Gallery of Art, Smithsonian
  • DEMİRCİ, Kerim (2013). “Japonca‟daki Birleşik Fiiller ve Türkçedeki Fiillere Benzerlikleri: fiil+fiil”, Bilig Dergisi, Yaz/2006, Sayı: 38, s. 123-136
  • DİLÇİN, Cem (1991). Mes’ud Bin Ahmed-Süheyl ü Nevbahar, İnceleme- Metin Sözlük, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları
  • EKER, Süer (2003). Çağdaş Türk Dili, Ankara: Grafiker Yayınları