Mukadder BOYDAK ÖZAN, Seda GÜNDÜZALP, Zübeyde YARAŞ, Hakan POLAT

Eğitim Kurumlarında Sosyal Kaytarma

Bu araştırmada, eğitim kurumlarındaki sosyal kaytarmaya ilişkin öğretmen görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışma için nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 65 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplamak için hazırlanan üç adet açık uçlu soru görüşleri alınmak üzere öğretmenlere sorulmuştur. Elde edilen verilerin analizinde nitel araştırmaları çözümlemede kullanılan betimsel analiz yöntemi uygulanmış ve ifadelerin benzerliğine göre gruplandırmalar yapılarak temalar oluşturulmuştur. Çalışmada katılımcıların örnek görüşlerine yer verilmiştir. Araştırmanın sonuçlara göre; okullarda sosyal kaytarma davranışının görüldüğü, öğretmenlerin bu davranışları genellikle ortak görev ve çalışmaların olduğu durumlarda sergilediği ifade edilmiştir. Sosyal kaytarma davranışını sergileyen ve sergilemeyen öğretmenlerin performansının azaldığı belirtilmektedir. Bu davranışın önlenmesi için göreve teşvik edici yaklaşımlarda bulunmak, sürekli denetimin olması ve eşit görev dağılımının gerçekleşmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal kaytarma, sosyal kaytarmanın sebepleri, öğretmen görüşleri

PDF

___

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F.(2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Cherry, K. (2018). What Is Social Loafing? People Put Forth Less Effort in a Group. https://www.verywellmind.com/what-is-social-loafing-2795883. 09.08.2018.
Harcum, E., R. & Badura, L., L. (1990). Social Loafing as Response to an Appraisal of Appropriate Effort. The Journal of Psychology, 124 (6), 629-637.
Høigaard, R., & Ommundsen, Y. (2007). Perceived social loafing and anticipated effort reduction among young football (soccer) players: An achievement goal perspective. Psychological Reports, 100(3), 857-875.
Ilgın, B. (2013). Toplumsal Bir Hastalık: Sosyal Kaytarma. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (3), 238-270.
Jasper, M., A. (1994). Issues in phenomenology for researchers of nursing. Journal of Advanced Nursing, 19, 309-314.
Judge, A., T., Thoresen, C., J., Bono, J., E. & Patton G., K. (2001). The Job Satisfaction-Job Performance Relationship: A Qualitative and Quantitative Review. Psychological Bulletin, 127(3), 376-407.
Kafes, M. & Kaya, Ş., D. (2017). Sosyal Kaytarma Davranışı Üzerine Yapılmış Çalışmaların İncelenmesi. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(11), 227-245.
Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi (17.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karau, S., J. & Williams, K., D. (1993). Social loafing: A meta-analytic review and theoretical integration. Journal of Personality and Social Psychology, 65(4), 681-706
Karau, S., J. & Williams, K., D. (1997). The Effects of Group Cohesiveness on Social Loafing and Social Compensation. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 1 (2), 156-168.
Kerr, N., L. (1983). Motivation losses in small groups: A social dilemma analysis. Personality and Social Psychology, 45, 819-828.
Kesen, M. (2015). Psikolojik Güçlendirme Çalışanların Sosyal Kaytarma Davranışlarını Azaltır mı? Journal of Yasar University,10 (38), 6478-6554.
Latane, B., Williams, K., & Harkins, S. (1979). Many hands make light the work: The causes and consequences of social loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 37, 823-832.
Liden, R., C., Wayne, S., J., Jaworski, R., A., & Bennett, N. (2004). Social loafing: A field investigation. Journal of Management, 30(2), 285-304.
Miller, S. (2003). Analysis of phenomenological data generated with children as research participants. Nurse Researcher, 10(4), 68-82.
Mulvey, P., W., & Klein, H., J. (1998). The impact of perceived loafing and collective efficacy on group goal processes and group performance. Organizational behavior and human decision processes, 74(1), 62-87.
North, A., C., Linley, P., A., & Hargreaves, D., J. (2000). Social loafing in a co-operative classroom task. Educational Psychology, 20(4), 389-392.
Özek H. (2014). Örgütlerde Sosyal Kaytarma Davranışı İle Psikolojik İklim İlişkisi ve Konuyla İlgili Bir Araştırma. (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul.
Pandeirot, L., B., & Aseng, A., C. (2017). Social Loafing and Group Performance: A Literature Review. 5th International Scholars Conference. Asia-Pacific International University, Thailand
Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
Shepperd, J., A. (2001) Social Loafing and Expectancy-Value Theory. In: Harkins S.G. (eds) Multiple Perspectives on the Effects of Evaluation on Performance. Springer, Boston, MA.
Siders, M.A., George, G. & Dharwadkar, R. (2001). The relationship of internal and external commitment foci to objective job performance measures. Academy of Management Journal, 44(3), 570-579.
Simms, A., & Nichols, T. (2014). Social loafing: a review of the literature. Journal of Management Policy and Practice, 15(1), 58.
Şeşen, H. & Kahraman, Ç., A. (2014). İş Arkadaşlarının Sosyal Kaytarmasının, Bireyin İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve Kendi Kaytarma Davranışlarına Etkisi. İş ve İnsan Dergisi, 1(1), 43-51.
Uslu, Y., D., & Çavuş, M., F. (2014). Örgütsel Adalet ve Kaytarma Davranışları. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergileri, 7, 51-54
Weldon, M., S., Blair, C., & Huebsch, P., D. (2000). Group remembering: Does social loafing underlie collaborative inhibition?. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 26(6), 1568.
Williams, K., D., & Karau, S., J. (1991). Social loafing and social compensation: The effects of expectations of co-worker performance. Journal of Personality and Social Psychology, 61(4), 570-581.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, M., L., İşçi, E., & Taşçı, S. (2016). İzlenim Yönetimi Taktiklerinin Sosyal Kaytarma Üzerine Etkisi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 103-120.
Ying, X., Li, H., Jiang, S., Peng, F., & Lin, Z. (2014). Group laziness: The effect of social loafing on group performance. Social Behavior and Personality, 42(3), 465-471.
Zhu, M. & Wang, H. (2018). , A Literature Review of Social Loafing and Teams with Group Development (May 10, 2018). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3176383 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3176383