Amaç: Bu araştırmada, süt sığırcılık işletmelerinde en önemli hastalık problemlerinden birisi olan klinik mastitis kaynaklı verim ve finansal kayıplar tahmin edilerek, finansal kayıpların seviyesi ile işletmelerin sosyo-ekonomik yapısı ve yetiştiricilerin mastitis kontrol uygulamaları arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Ankara ili Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği’ne bağlı Soy Kütüğüne üye 618 süt sığırcılık işletmesinden seçilen 45 adet işletmede ileriye dönük bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Kasım 2005-Mart 2007 tarihleri arasında 17 aylık saha araştırmasının ilk 5 ayı deneme periyodu, 12 ayı ise proje dönemi olarak değerlendirilmiş olup, her işletme ayda bir defa ziyaret edilmiştir. Proje sonunda yetiştiricilerle kapsamlı anket çalışması yapılmıştır. Sonuç: Araştırmada ortalama klinik mastistis insidensi %42,1 ve hedef mastitis insidensinin ise %12,7 olduğu tespit edilmiştir. Her klinik mastitis vakası sonucu oluşan ekonomik kayıpların (nüks dâhil) hastalığın hafif, orta ve şiddetli formlarında sırasıyla 79 TL (158 lt çiğ süt eşdeğeri), 218 TL (436 lt çiğ süt eşdeğeri), 569 TL (1204 lt çiğ süt eşdeğeri) olarak hesaplanmıştır. Hastalığın seyrine göre hesaplanan ağırlıklı ortalama kaybın ise 244 TL (460 lt çiğ süt eşdeğeri) olduğu hesaplanmıştır. Toplam finansal kayıplar içinde kayıp kalemlerin payı incelendiğinde, hafif ve orta şiddette seyreden vakalarda en yüksek kayıp kaleminin tedavi masrafları (sırasıyla %80 ve %60), şiddetli seyreden vakalarda ise süt verim kaybının (%51) olduğu tespit edilmiştir.

Aim: This study aimed at estimating clinical mastitis related avoidable and unavoidable financial losses at dairy herds, and investigating the association between the avoidable losses and socio-economic characteristics of producers, and their hygiene and mastitis control applications. Materials and Methods: A prospective longitudinal observation study was carried out in randomly selected 45 dairy herds from 618 Turkish Dairy Breeding Association (TDBA) herds in Ankara province, Turkey. The survey was conducted between November 2005 and March 2007, and each herd was visited at least once a month. The first five months were regarded as a trial period, and subsequent 12 months was as a study period. At the end of the study, a detailed survey related to their business, hygiene and mastitis control applications. Results: In the study, the average incidence rate of clinical mastitis in the herds surveyed was 42,1%, and target incidence rate was calculated as 12,7% (as the average incidence rates of the best 25 herds). Financial losses from each cases of clinical mastitis (including the repeat of the case) were estimated as 79 TL/case (158 lt liquid milk equivalent) for mild cases, 218 TL/case (436 lt liquid milk equivalent) for intermediate cases, 569TL/case (1204 lt liquid milk equivalent) for the severe cases. The weighted mean financial loss according to the probability of occurrence of each case was calculated to be 244 TL/case (460lt liquid milk equivalent) The proportion of the treatment cost in the total financial cost was the highest in the mild and intermediate cases (80 % and 60% respectively), whereas, it milk yield loss was the highest (%51) in the severe cases.