ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASINDA MİLLÎ BİRLİK VE MİLLÎ EKONOMİ EKSENLİ KAMU DİPLOMASİSİ

Türkiye, kuruluşundan itibaren dış politikasının temel ilkelerini yumuşak gücün önemli bir enstrümanı olan kamu diplomasisi argümanlarıyla bağlantılı şekilde oluşturmuştur. Atatürk döneminde yürütülen millî birlik ve millî ekonomi temelli iç ve dış politika, aslında bugün kamu diplomasisi olarak adlandırılan kavramın özünü yansıtmaktadır. Çünkü kamu diplomasisi, tanıtımı yapılabilecek değerleri ve anlatılabilecek başarı hikâyelerini içerdiği kadar tanıtımı yapılabilecek değerlere ulaşmak için atılan adımları, yapılan yatırımları ve sağlanan başarıları da içerir. Bu yönüyle kamu diplomasisi sadece bir dış politika aracı değil, iç politikanın da tamamlayıcısıdır. İçeride kendine yetemeyen, ulusal birlik ekseninde bağımsız bir ekonomiye sahip olmayan bir devletin ve toplumun dışarıdaki sesinin güçlü ve etkin olması mümkün gözükmemektedir. Atatürk döneminde yürütülen politikanın temel dinamiklerine bakıldığında; bir yandan dışarıya bağımlı olmayan bir ekonomiye, kendine yeten bir üretim ve kalkınma modeline, diğer yandan da prestij ve güç tesisine yönelik kamu diplomasisi faaliyetlerine şahit olmaktayız. İç ve dış politikanın bu uyumu her iki alanda da başarıyı getirmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Dış Politika, Kamu Diplomasisi, Yumuşak Güç, Atatürk, Türkiye

PUBLIC DIPLOMACY IN THE AXIS OF NATIONAL UNITY AND NATIONAL ECONOMY IN TURKISH FOREIGN POLICY DURING ATATÜRK PERIOD

Since its establishment, Turkey has formed the basic principles of its foreign policy in connection with the arguments of public diplomacy, which is an important instrument of soft power. The national unity and national economy-based domestic and foreign policy carried out during the period of Atatürk, actually reflects the essence of the concept called public diplomacy today. Because public diplomacy includes the values that can be promoted and the success stories that can be introduced, as well as the steps taken to reach the values that can be promoted, the investments made and the successes achieved. In this respect, public diplomacy is not only a foreign policy tool, but also a complementary of domestic policy. It does not seem possible for a state and society that cannot be self-sufficient inside and does not have an independent economy on the axis of national unity to have a strong and effective external voice. Considering the basic dynamics of the domestic and foreign policy carried out in Atatürk's period; on the one hand, we witness the works carried out to have an economy that is not dependent on foreign countries and a self-sufficient production and development model and on the other hand we see public diplomacy policies aimed at establishing prestige and power. This harmony of domestic and foreign policy brought success in both areas.

Keywords:

Foreign Policy, Public Diplomacy, Soft power, Atatürk, Turkey,

PDF

___

Akalın, Güneri (1975). Tarımın Sosyo Ekonomik Yapısı: Vergileme ve Gelişme. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları. No: 384. Ankara.
Akçadağ, Emine (2010). “Dünya’da ve Türkiye’de Kamu Diplomasisi”. TASAM Kamu Diplomasisi Enstitüsü. http://www.kamudiplomasisi.org/pdf/emineakcadag.pdf (Erişim: 08.02.2020).
Akdeniz Üniversitesi (2020). “Atatürk ve Tarım”. http://ziraat.akdeniz.edu.tr/ataturk-ve-tarim/ (Erişim: 08.02.2020).
Akpınar, Deniz (2017). “Kayseri Tayyare Fabrikası”. Tarih Okulu Dergisi. 10(31): 203-233.
Akyüz, Erdem (2019). “Atatürk ve Karadeniz Vapuru”. Bütün Dünya. Temmuz: 26-30.
Alumni Association (2008). “What is Public Diplomacy?”. http://www.publicdiplomacy.org/1.htm (Erişim: 02.02.2010).
Anaz, Necati (2018). “Bir Dış Politika Söylemi Olarak Yumuşak Güç”. https://www.star.com.tr/acik-gorus/bir-dis-politika-soylemi-olarak-yumusak-guc-haber-1302612/ (Erişim: 01.02.2010)
Armaoğlu, Fahir (2005). 20.Yüzyıl Siyasi Tarih Cilt 1-2. Alkım Yayınevi. İstanbul.
Arıoba, Çelik (1982). “Cumhuriyet'in Kuruluş Yıllarında Türkiye'nin Tarımsal Yapısı ve Tarıma Yönelik Politikaları”. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları. Ankara.
Arslan, Mehmet (2005). “Cumhuriyet Dönemi Üniversite Reformları Bağlamında Üniversitelerimizde Demokratiklik Çalışmaları”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1(18): 23-49.
Aslan, Taner (2008). “Siyasi, Sosyal ve Kültürel Açıdan Atatürk’ün Liderliği Üzerine Bir Deneme”. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. 32(2): 246-256.
Atuk, M. Volkan (2017). “İran Şahı Rıza Pehlevi’nin Türkiye Ziyareti”. Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi. 17(5): 219-241.
AAKMA (2020). “Atatürk Döneminde Kurulan Kurum ve Kuruluşlar”. Avustralya Atatürk Kültür Merkezi Araştırmaları https://ataturk.org.au/ataturk-2/ataturk-doneminde-kurulan-kurum-ve-kuruluslar/ (Erişim: 06.02.2020).
Ayhan, Pınar (Ed.). (2019). Atatürk’ün Sergi Vapuru. İleri Yayınları. İstanbul.
Barlas, Dilek (2017). “Milletler Cemiyeti’nde Türkiye: İyimserlik ve Kuşku Arasında”. Uluslararası İlişkiler. 14(55): 93-108.
Bozoklu, Derya (2003). “Atatürk Döneminde Bankacılık Sistemine ve Gelişimine Genel Bir Bakış”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. 55(19): 269-315.
Bucak, Esengül B. (1993). Türkiye'nin Eğitim Politikaları ve Siyasi Parti Ödülleri. Adım Yayınları. Ankara.
Cem, İsmail (1977). Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. İstanbul.
Cull, Nicholas J. (2009). Public Diplomacy: Lesson from the Past. Figueroa Press. Los Angeles.
Cumhuriyet (1933). 22 Teşrinievvel 1933 baskısı.
Cumhuriyet (1934). 1 Mayıs 1934 baskısı.
Çeçen, Anıl (1974). “Halkevleri, Atatürk ve Halk Evleri”. TTK Yayınları. Ankara.
Çelik, Mustafa E. (2018). “Türkiye’nin Sadabad Paktı Ekseninde Şekillenen Ortadoğu Politikası”. International Journal of History. 10(8): 93-108.
Çiftçi, Kemal (2007). “Tarih Kimlik ve Türkiye’nin Belleğinin Dış Politikası”. Akademik İncelemeler. 2(1): 97-107.
Çiftçi, Kemal (2018). “Westphalia-Sistemi”ne Karşı “Millet-Sistemi” Söylemi ve Soğuk Savaş Sonrası’nda “Uluslararası Siyaset”. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 10(19): 685-705.
DB (2020). “Atatürk Döneminde Türk Dış Politikası”. T.C. Dışişleri Bakanlığı. http://www.mfa.gov.tr/ataturk-doneminde-turk-dis-politikasi.tr.mfa (Erişim: 08.02.2020).
Dedekoca, Ersin (2018). “Atatürk Dönemi Ekonomi Politikası: Siyasi Bağımsızlık Ekonomik Güçten Geçer”. ANKA Strateji Dergisi. http://ankaenstitusu.com/ataturk-donemi-ekonomi-politikasi-siyasi-bagimsizlik-ekonomik-gucten-gecer/ (Erişim: 06.02.2020)
Değerli, Esra (2008). “Türkiye’nin Balkan Ülkelerine Yakınlaşma Çalışmaları: Balkan Paktı”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(2): 115-129.
Demir, Gökhan Yavuz (2010a). “Türk Tarih Tezi ile Türk Dil Tezinin Kavşağında Güneş-Dil Teorisi”. U.Ü Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 19: 385-396.
Demir, Nesrin (2010b). “Demokrasinin Temel İlkeleri ve Modern Demokrasi Kuramları”. Ege Akademik Bakış. 10(2): 597-611.
Dilan, Hasan Berke (1998). Atatürk Dönemi Türkiye’nin Dış Politikası (1923-1939). Alfa Yayınları. İstanbul.
Donat, İrfan (2016). “Atatürk’ün Tarım Politikası”. https://www.bloomberght.com/yorum/irfan-donat/1943447-ataturkun-tarim-politikasi (Erişim: 07.02.2020)
Eğilmez, Mahfi (2018). Değişim Sürecinde Türkiye. Remzi Kitabevi. İstanbul.
Erdem, Ali Rıza (2012). “Atatürk’ün Liderliğinde Üniversite Reformu: Yükseköğretim ve Bilim Tarihimizde Dönüm Noktası”. BELGİ Dergisi. 4:376-385.
Gediklioğlu, Şevket (1991). Türkiye'de Yaygın Eğitimden Çağdaş Eğitime. Kadıoğlu Matbaası. Ankara.
Hacettepe Üniversitesi (2020). “VII. Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası”. http://www.ait.hacettepe.edu.tr/egitim/ait203204/II7.pdf (Erişim: 08.02.2020).
Hatunoğlu, Emrah (2010). Biyoyakıt Politikalarının Tarım Sektörüne Etkileri. DPT Uzmanlık Tezi. Ankara.
Haytoğlu, Ercan (2013). “Atatürk’ün Dış Politika Anlayışında Gerçeklik”. Belgi Dergisi. 5: 589-594.
Huijgh, Ellen & Jordan Warlick (2016). “The Public Diplomacy of Emerging Powers, Part I: The Case of Turkey”.
https://www.uscpublicdiplomacy.org/sites/uscpublicdiplomacy.org/files/useruploads/u35361/The%20PD%20of%20Emerging%20Powers.pdf (Erişim: 09.02.2020).
Huyghe, François Bernard (2016). Diplomatie Publique. Le Retour. http://www.huyghe.fr/actu_296.htm (Erişim: 09.02.2020).
İlgürel, Sevim (1975). “Türkiyat Enstitüsü”. Türk Kültürü. 158: 103-105.
İnan, Afet (1972). Devletçilik İlkesi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Birinci Beş yıllık Sanayi Planı 1933. Türk Tarih Kurumu Yayını. Ankara.
İslam, İbrahim (1999). “Atatürk, Cumhuriyeti ve Millî Kimlik”. Erdem Dergisi. Cumhuriyet Özel Sayısı 3. 11(33): 766-775.
Kahramankaptan, Şefik (2006). Atatürk, Saygun ve Özsoy Operası. Sevda-Cenap And Müzik Vakfı Yayınları. Ankara.
Kayra, Cahit (2015). 1923-1950 Devletçilik, Altın Yıllar – I. Cilt. Tarihçi Kitabevi, İstanbul.
Kelkitli, Fatma Aslı (2017). “İki Savaş Arası Dönemde İtalya’ya Karşı Balkanlar’da Bir Dengeleme Politikası Denemesi: Balkan Antantı”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 72(2): 423-443.
Kissinger, Henry (2014). Diplomasi. Çev. İbrahim H. Kurt. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. İstanbul.
McGregor, Jennifer (2007). “Asialink”. Committee Hansard, 15 March 2007.
Koç, Ceyhan (2000). “İzmir İktisat Kongresi’nin Türk Ekonomisinin Oluşumuna Etkileri”. Atatürk Dergisi. 3(1): 145-167.
Nye, Joseph S. (1990). Bound to Lead: The Changing Nature of American Power. Basic Books. New York.
Nye, Joseph S. Jr (2004). “Soft Power and American Foreign Policy”. Political Science Quarterly. 119(2): 255-270.
Okur, Mehmet (2005). “Millî Mücadele ve Cumhuriyetin İlk Yıllarında Millî ve Modern Bir eğitim Oluşturma Çabaları”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5(1): 199-217.
Oran, Baskın (Ed.). (2001). Türk Dış Politikası Cilt I. İletişim Yayınları. İstanbul.
Özbudun, Ergun ve Ali Kazancıgil Eds. (1981). Atatürk Founder of a Modern State. C Hurst & Co. London.
Özçelik, Özer ve Güner Tuncer (2007). “Atatürk Dönemi Ekonomi Politikaları”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(1): 258-263.
Özçelik, M. Hakan ve Mustafa Güneş (2017). “Türklerin Atasından Fazlası/Mustafa’dan Atatürk’e” Lambert Academic Publishing, Germany, 229-236. http://m.zabitan.net/metin.aspx?ID=1836 (Erişim: 11.02.2020).
Öztürk. Osman Metin (2004). Dış Politikada Kriz Yönetimi. Odak Yayın Evi, Ankara.
Polatlı, Ahmet (2018). “Atatürk’ün Siyasi Kişiliği”, https://www.makaleler.com/ataturk-un-siyasi-kisiligi (Erişim: 07.02.2020).
Potter, Evan (1998). “Canada and the New Public Diplomacy”, International Journal. 58(1):43-64.
Sabah (2010). “Karadeniz Vapuru’nun Hikayesi”, https://www.sabah.com.tr/galeri/kultursanat/karadeniz_vapurunun_hikyesi/7 (Erişim: 09.02.2020).
Sarıkoyuncu, Ali & Mehmet Kayıran (1998). “Atatürk, Atatürk, Cumhuriyet ve Türk Tarımı: Atatürk'ün Tarım Politikası ve Sonuçları”. Erdem Dergisi. 11(31): 216-241.
Sarınay, Yusuf (1996). “Atatürk’ün Hatay Politikası II”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. 12( 34): 407-426.
Sarpkaya, Ruhi (2002). “Atatürk’ün Eğitim Politikasının Kaynakları ve Temel İlkeleri”. Eğitim ve Bilim. 27(126): 3-9.
Senemoğlu, Nuray (2020). “Atatürk ve Eğitim”. http://yunus.hacettepe.edu.tr/~n.senem/makaleler/ataturk.htm (Erişim: 05.02.2020).
Signitzer, Benno & Corola Wamser (2006). “Public Diplomacy: A Specific Govermental Public Relation Function” in Public Relations Theory II. Ed. H. Botan & Vincent Hazleton. Lawrence Erlbaum Associates.
Smith, Anthony D. (1999). Millî Kimlik. İletişim Yayınları. İstanbul.
Soysal, İsmail (1989). Tarihçeleri ve Açıklamaları ile Birlikte Türkiye'nin Siyasal Andlaşmaları. I. Cilt (1920-1945). Basımevi. Ankara.
Sözcü (2017). “Karadeniz’in Yurda Dönüşünün 91. Yılı”. https://www.sozcu.com.tr/2017/ekonomi/karadenizin-yurda-donusunun-91-yili-1999418/ (Erişim: 12.02.2020).
Şencan Gürtunca, Evrim (2020). Genç Cumhuriyet Karadeniz Vapurunda. Libra Kitap. İstanbul.
Şimşek, Ufuk & Selçuk Ilgaz (2010). “Küreselleşme ve Ulusal Kimlik”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt 9(1): 189-199.
Tayhani, İhsan (2001). Atatürk’ün Bağımsızlık Politikası ve Uçak Sanayi (1923-1950), Türk Hava Kurumu Yayınları. Ankara.
TMMOB (2007). “Biyoyakıtlar ve Biyoyakıt Teknolojileri Sempozyumu”. Kimya Mühendisleri Odası ve Ziraat Mühendisleri Odası. http://www.kmo.org.tr/resimler/ekler/d0eb8efbc17cf50_ek.pdf (Erişim: 07.02.2020).
Timeturk (2018). “İş Bankası Nasıl Kuruldu”. http://www.timeturk.com/is-bankasi-nasil-kuruldu/haber-960893 (Erişim: 04.03.2020).
Tongul, Neriman (2004). “Türk Harf İnkılabı”. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. 9(33-34): 103-130.
Türk, Fahri ve Servet Çınar (2013). “Türkiye ile Almanya Arasındaki Bilimsel İlişkiler: Türk-Alman Üniversiteleri”. Gazi Akademik Bakış. 7(13): 45-65.
Tzu, Sun (2019). Savaş Sanatı. Çev. Giray Fidan, Pulat Otkan. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. İstanbul.
Uğur, Hacer Z. (2016). “Türk Boğazlarının Önemi ve Montrö Sözleşmesi İle Sağlanan Denge Rejimi”. International Journal of AFRO. 2:36-47.
Ulusan, Şayan (2008). “Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne Girişi”. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi. 7(16-17): 237-258.
Unan, Nimet (Ed.) (1959). Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri II. Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınları. Ankara.
Wenger, Andreas (2001). “The Growth of Soft Power and the Challenges of Global Govenence”. Information & Security. 7: 5-11.
Yalçın, Emre (1995). “Cumhuriyet Döneminin İlk Lirik Sahne Eseri Özsoy Operası”. Toplumsal Tarih. 4(24): 42-43.
Yavi, Ersal. (2001). “Batırılan Bir Ülke Nasıl Kurtarılır? Günümüz Türkiyesine Kıssadan Hisseler”. Yazıcı Yayınevi. İzmir.