Mustafa TOMBUL, Hasan YILMAZ

Akarçay havzası için entegre su kaynakları yönetimininbelirlenmesinde weap (water evaluation and planning system) modelininuygulamas

Günümüzde hızla atan nüfus ve buna bağlı gelişen içme-kullanma, sulama ve endüstri su ihtiyaçlarının karşılanabilmesi, ancak entegre bir su yönetiminin etkin şekilde uygulamasıyla mümkün olabilmektedir. Bu bağlamda, su kaynaklarının etkin bir şekilde kullanılmasına dair havza eylem planlama çalışmaları yapılmaktadır. Bu alandaki ilk detaylı havza planlaması 2013 yılında tamamlanan Akarçay Havzası Master Plan Çalışmasıdır. Havza planlama çalışmalarında daha detaylı sonuçların elde edilmesi maksadıyla farklı metot ve programlar kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Akarçay Havzası için su bütçesinin hesaplanmasında ve entegre su kaynakları yönetiminde WEAP programından yararlanılmıştır. WEAP Modelinde, yağış, akış, buharlaşma vb. gibi hidrolojik veriler ile nüfus, sulama arazileri ve endüstriyel su kullanımlarına ait uzun yıllar arası ölçüm değerleri kullanılmıştır. Hidrolojik verilere ait uzun yılların ortalaması alınmış ve bulunan bu ortalama değer mevcut yıl olarak kabul edilmiştir. Mevcut yıl referans alınarak havzanın geleceğe yönelik su bütçesi için iki farklı senaryo üretilmiştir. Bu senaryolardan ilki uzun yıllardaki hidrolojik verilerden en yüksek akım değerlerine sahip olan yılın hidrolojik verileri kullanılarak iyimser senaryo oluşturulmuş ve iyimser senaryoya göre havzanın su bütçesi hesaplanmıştır. Diğer senaryo ise yine uzun yıllardaki akım değerlerin en düşük olduğu yılın hidrolojik verileri kullanılarak kötümser senaryo oluşturulmuş ve kötümser senaryoya göre havzanın su bütçesi hesaplanmıştır

Weap (water evaluation and planning system) model application to integrated water resources management in akarçay basin

Domestic, irrigational and industrial water supply of rapid increasingpopulationtodaymayonlybepossiblebymeansofefficientintegratedwatermanagement. Inthiscontext,AkarçayBasinwastakeninto consideration and Master Plan Study of Akarçay Basin, which is the first detailed basin planning study in Turkey, was completed in 2013.Different scenarios are used to obtain more detailed results in basin planning studies. Inthisstudy,"WEAP"(WaterEvaluationand PlanningSystem)modelisusedinordertoinvestigate the water budget and integrated water management of Akarçay Basin.Hydrologicaldatasuchasprecipitation,inflow,evaporation and surveys of population, irrigation areas and industrial water usage between years 1960 and 2011 are utilized for constitution of WEAP model.Annual average of these studies is regarded as current state. Two different water budget scenarios with respect to current state are assumed for future years (2011-2050). Hydrological data with the highest annual inflow measurements are used for the first scenario and water budget is investigated. This scenario is called the best scenario. The second one is the worst scenario with the lowest annual inflow measurements

PDF

___

Akarçay Havzası Master Plan Çalışması, Üçer Mühendislik A.Ş (2013)
ÇETİN, Hasan, (2011) "Porsuk Çayı Havzası Yönetim Stratejilerinin Belirlenmesinde DPSIR Yaklaşımının Kullanılması.
GRIGG, N.S., (1996) "Water Resources Management Principles, Regulations and Cases", McGraw-Hill, New York.
GRIGG, N.S., (1999) "Integrated Water Resources Management: Who should Lead, Who should Pay", Journal of the American Water Resources Association, Vol. 35, no. 3, pp 527-534
HARMANCIOĞLU N.B., GÜL. A., FISTIKOĞLU. O., (2002) "Entegre Su Kaynakları Yönetimi", Türkiye Mühendislik Haberleri Sayı 419
PALA, B., LATİFOĞLU, A. "İçme Suyu Şebekelerinde Oluşan Su Kayıpları"
SEI, Stockholm Environment Institute (2007). WEAP water evaluation and planning system (user guide for WEAP21). Stockholm Environmental Institute, U.S. Center.