GÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASINDA TÜRKİYE’DE DIŞ TİCARET VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ (1996-2019)

Ekonomik büyüme ile dış ticaretin yakın bir etkileşim içerisinde olduğu görüşü, uygulamalı literatürde son yıllarda sıkça ele alınan konulardan biridir. Yapılan çalışmalarda ekonomik büyüme ile dış ticaret (ihracat, ithalat) ilişkisi farklı boyutlarda araştırma konusu olmuştur. Bu çalışmanın amacı Gümrük Birliği sonrasında Türkiye’de dış ticaret ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisinin belirlenmesidir. Bu amaçla; dış ticareti temsilen ihracat ve ithalat değişkenlerine ait veriler, ekonomik büyümeyi temsilen ise GSYİH değişkenine ait veriler 1996-2019 dönemini kapsayacak şekilde yıllık olarak ele alınmıştır. Ekonomik büyüme, ithalat ve ihracat değişkenlerinin artış miktarları ele alınarak eşbütünleşme ve nedensellik ilişkisi incelenmiştir. Elde edilen sonuç ihracata dayalı büyüme varsayımını destekler niteliktedir. Birim kök testleri uygulanan seriler seviye değerinde durağan değilken I(1) düzeyinde durağan hale gelmiş ve Johansen eşbütünleşme testi ile incelenmiştir. Seriler arasında uzun dönemde bir eşbütünleşme ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Granger ikili nedensellik testi sonucunda ise ihracattan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik bulunduğu tespit edilmiştir.

THE CAUSAL RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN TRADE AND ECONOMIC GROWTH IN TURKEY AFTER THE CUSTOMS UNION (1996-2019)

The view that economic growth and foreign trade are in close interaction is one of the topics that has been frequently discussed in the applied literature in recent years. With the studies carried out, the relationship between economic growth and foreign trade (export, import) has been the subject of research in different dimensions. The aim of this study is to determine the causality relationship between foreign trade and economic growth in Turkey after the Customs Union. For this purpose; the data of the export and import variables representing foreign trade and the data of the GDP variable representing economic growth are handled annually, covering the period 1996-2019. Co-integration and causality relationship was examined by considering the increase in amounts of economic growth, import and export variables. The result obtained supports the assumption of growth supported by export-led growth. While the series that were applied unit root tests were not stationary at the level value, they became stationary at the I(1) level and were examined with the Johansen cointegration test. It has been determined that there is a long-term cointegration relationship between the series. As a result of the Granger dual causality test, it was determined that there is unidirectional causality from exports to economic growth.

___

  • Çütçü, İ., ve Yaşar, M. (2019). Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret Politikaları Arasındaki İlişki: Yapısal Kırılmalı Testler ile Ekonometrik Bir Analiz. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33, 266-282.
  • Egeli, H.A., ve Sağlam, Y. (2015). İhracata Dayalı Büyüme Hipotezi: Türkiye Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 515-527
  • Kormaz, S., ve Aydın, A. (2015). Türkiye’de Dış Ticaret - Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10, 47-76.
  • Şahin, D., ve Durmuş, S. (2018). Türkiye’de Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, 1114-1122.
Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-4602
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2011
  • Yayıncı: Dicle Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARINDA ŞEREFİYE DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNÜN TESPİTİ VE RAPORLAMASINA İLİŞKİN UYGULAMALAR: BİST’TE YER ALAN İŞLETMELERÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Mehmet KAYGUSUZOĞLU, Ahmet KARAHAN, Ferhat YILMAZ

OECD ÜLKELERİNİN SAĞLIK GÖSTERGELERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI VE YOLSUZLUK KONTROLLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Ensar GÜNEŞ, Ahmet ÇİLİNGİRTÜRK

AFET VE KRİZ YÖNETİMİNİN ŞANLIURFA İLİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Ömer Faruk BİLBAY, Gülben ÇELİK BOZKAYA

SOSYAL HİZMET ÖĞRENCİLERİNİN İNSAN HAKLARI EĞİTİMİNE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Oktay TATLICIOĞLU, Nilgün KÜÇÜKKARACA, Engin FIRAT

KATILIM BANKASI ÇALIŞANLARININ KATILIM BANKACILIĞI ÜRÜN/HİZMETLERİNE YÖNELİK FARKINDALIK VE TUTUM DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Mustafa BEYBUR

HASTALARIN HAK VE SORUMLULUKLARI KONUSUNDAKİ BİLGİ DURUMLARI: DİYARBAKIR ÖRNEĞİ

Mümtaz KORKUTAN, Ümit IŞIK

FOSİL YAKITLARA VERİLEN SÜBVANSİYONLARIN SOSYAL VE EKONOMİK ETKİLERİ: OECD ÜLKELERİ İÇİN AMPİRİK BİR ANALİZ

Hakan AKAR, Filiz GİRAY, Mikail KAR

COVID-19 PANDEMİSİNİN ULUSAL PARALAR VE FİNANSAL PİYASALAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: GELİŞMİŞ VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ÜZERİNE BİR ANALİZ

Erdem BAĞCI, Ayşe Meriç YAZICI

EKONOMİK BÜYÜME VE SAĞLIK HARCAMALARI: OECD ÜLKELERİ İÇİN PANEL FOURİER NEDENSELLİK TESTİ

Fatma KIZILKAYA

MÜŞTERİ DENEYİMİ ALGISININ MÜŞTERİ SADAKATİ ÜZERİNE ETKİSİ: BANKACILIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Sinan ÇAVUŞOĞLU, Ahmet USLU