Veri Madenciliği Temelli Yeni Bir İstatistiksel Yaklaşım Kullanılarak Okta Tahmini: Sakarya Örneği

Öz Gökyüzündeki bulut miktarının gökyüzüne oranı olarak tanımlanan okta değerlerinin bilinmesi tarımsal üretimde, güneş enerjisinden yararlanma ve benzer konularda son derece önemlidir. Oktanın belirlenmesi zahmetli, vakit alıcı, maliyetli ve ölçmelerdeki hatalardan dolayı direkt ölçme yerine diğer yaklaşımlar kullanılarak tahmin edilebilir. Bu bağlamda buharlaşma (Ea), yağış yüksekliği (P), rölatif nem (RN), güneşlenme süreleri (Sgs), rüzgâr hızları (Rh), ortalama sıcaklık (Tort), minimum sıcaklık (Tmin) ve maksimum sıcaklık (Tmak) gibi aylık iklim verileri Sakarya meteoroloji istasyonundan elde edilmiştir. Güneşlenme süreleri göz önüne alınarak gökyüzünün bulut durumu yeni bir istatistik yaklaşımla incelenmiş, bir model geliştirilmiş ve okta tahmin edilmeye çalışılmıştır. Modelden elde edilen tahminler gözlem değerleri ile karşılaştırılmıştır. Aralarındaki ilişki, determinasyon katsayısı (R2) ile araştırılmış ve istatistiksel modelin okta tahmininde iyi sonuçlar verdiği belirlenmiştir.

___

  • P.C. Sentelhas, T.J. Gillespie, E.A. Santos, Evaluation of FAO Penman–Monteith and alternative methods for estimating reference evapotranspiration with missing data in Southern Ontario, Canada, Agricultural Water Management, 97 (2010) 635–644.
  • M. Rivington, G. Bellocchi, K.B. Matthews, K. Buchan, Evaluation of Three Model Estimations of Solar Radiation at 24 UK Stations, Agricultural and Forest Meteorology, 132 (2005) 228–243.
  • Z. Şen, Fuzzy Algorithm for of Solar Irradiation, Solar Energy, 63 (1998) 39–49.
  • Z. Şen, E. Tan, Simple models of solar radiation data for northwestern part of Turkey, Energy Conversion and Management, 42 (2001) 587–598.
  • H. Acar, Sivas’ta aylık ortalama toplam güneş ışınımının güneşlenme süresi verileri kullanarak tahmini, Politeknik Dergisi. 5(2) (2002) 183–179.
  • Md S. Ahamed, H. Guo, K. Tanino Evaluation of a cloud cover based model for estimation of hourly global solar radiation in Western Canada, International Journal of Sustainable Energy, 38 (1) (2019) 64–73.
  • M.H. Abdel-Wahed, L. Snyder, Calculating sunshine hours and reference evapotranspiration in arid regions when solar radiation data are limited, Irrigation and Drainage, 64 (2015) 1–7.
  • H.R. Fooladmand, Comparing reference evapotranspiration using actual and estimated sunshine hours in south of Iran, African Journal of Agricultural Research, 7 (2012) 1164–1169.
  • Y. Yang, N. Zhao, X. Hao, C. Li,, Decreasing trend in sunshine hours and related driving force in North China, Theoretical and Applied Climatology, 97 (2009) 91–98.
  • Sakarya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, http://sakarya.ktb.gov.tr/TR-112516/sakarya-genel-bilgiler.html (Erişim tarihi: 15.05.(2020)