D. Sümeyra DEMİRKIRAN, ADNAN ÇELİKEL, Cem ZEREN, M. Mustafa ARSLAN

Yaş tespitinde kullanılan yöntemler

Yaş tespiti kavramı hem medeni kanunun hem de suçlu davranışlarının düzenlenmesinde önemli yer tutmaktadır. Adli tıpta yaş tayini hem isteğe bağlı olarak hem de mahkeme talebi üzerine yaygın biçimde uygulanmaktadır. Bu çalışmada, yaş tespitinde kullanılan yöntemlerin derlenmesi ve karşılaşılan sorunların çözümüne yönelik önerilerde bulunulması amaçlanmıştır. Radyolojik yöntemde kemiklerin epifiz hatları ve dişlerin görünümlerinden faydalanılmaktadır. Kemik grafilerinin karşılaştırılarak yaş tahmininde bulunmak amacıyla Greulich-Pyle Atlası (GPA), Tanner-Whitehouse Atlası (TWA) ve Adli Tıpta Yaş Tayini (ATYT) kitabı kullanılmaktadır. Adli tıpta kullanılan ATYT kitabı ile yapılan yaş tahminleri özellikle ergenlik döneminde kemik yaşı kronolojik yaşın yaklaşık 2 yıl önünde olduğu görülmüştür. Dişten yaş tespiti için Demirjian metodu kullanılmıştır. Ancak zamanla bu metot modifiye edilerek farklı yöntemler geliştirilmiş olmasına rağmen kesinlik ifade eden bir metot bulunamamıştır. Histopatolojik olarak kemik iliği sellülaritesi ve dermis hücreleri üzerinde çalışmalar yapılmıştır. Bu yöntemle de elde edilen sonuçlar kronolojik yaş ile bir korelasyon tespit edilememiştir. Mevcut yöntemler ile yaş tahmini yapılması özellikle ergenlik dönemi olgularında önemli hukuki ve etik sorunları beraberinde getirmektedir. Bu nedenle ülkemizde yapı- lan çalışmaların derlenerek toplumumuzun kemik yaşına uyumlu atlasların oluşturulması gerekmektedir. Diğer bir önerimiz, ergenlik döneminde yaş büyütmek isteyen kadın olguların davalarına özenle yaklaşılmalı, doğum ve nüfus kayıtlarına önem verilmelidir.

Methods for age estimation

Concept of age estimation plays an important role on both civil law and regulation of criminal behaviors. In forensic medicine, age estimation is practiced for individual requests as well for request of the court. In this study it is aimed to compile the methods of age estimation and to make recommendations for the solution of the problems encountered. In radiological method the epiphyseal lines of the bones and views of the teeth are used. In order to estimate the age by comparing bone radiographs; Greulich-Pyle Atlas (GPA), Tanner-Whitehouse Atlas (TWA) and Adli Tıpta Yaş Tayini (ATYT) books are used. Bone age is found to be 2 years older averagely than chronologic age, especially in puberty, according to the forensic age estimations described in the ATYT book. For the age estimation with teeth, Demirjian method is used. In time different methods are developed by modifying Demirjian method. However no accurate method was found. Histopathological studies are done on bone marrow cellularity and dermis cells. No correlation was found between histopathoogical findings and choronologic age. Important ethical and legal issues are brought with current age estimation methods especially in teenage period. Therefore it is required to prepare atlases of bone age compatible with our society by collecting the findings of the studies in Turkey. Another recommendation could be to pay attention to the courts of age raising trials of teenage women and give special emphasis on birth and population records.

PDF

___

1. Yarımoğlu HB. Yaş tayini uygulamalarında epifiz plağı kapanma derecelerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi. 2005.
2. Arslan MM, Çekin N, Akçan R, Saylak E. Hatay Ağır Ceza ve Asliye Hukuk Mahkemelerine yansıyan yaş tespiti davalarının incelenmesi. Adli Tıp Derg 2008;22(2):8-13.
3. Yılmazer Ö. Adli Tıp Kurumunda yaş tayininde kullanılan yöntemin verimlilik açısından değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, İstanbul, 2006.
4. Üzel M. Kemik yaşı belirlenmesi, Sosyoekonomik faktörler ve beslenme ilişkilerinin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Anatomi Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, İstanbul, 2002.
5. Üzel M. Türk popülasyonunda puberte dönemi kemik gelişimi ve yaş tayini üzerine anatomik ve radyolojik araştırma. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Anatomi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul, 2002.
6. Neyzi O, Ertuğrul T. Pediatri. 2. Baskı, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi, 1993.
7. Kaplan SA, Özer G. Pediatrik Endokrinoloji. 1. Baskı, Adana: Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları, 1982.
8. Gök Ş, Erölçer N, Özen C. Adli Tıpta yaş tayini. Adli Tıp Kurumu Yayınları, 1985.
9. Çelenk P. 4-12 yaş grubu çocuklarda diş yaşı, kemik yaşı ve kronolojik yaşın karşılaştırılmasına ilişkin bölgesel bir çalışma. Atatürk Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Oral Diyagnoz ve Radyoloji Bilim Dalı, Doktora Tezi, 1985.
10. Özer S. Diyarbakır yöresi çocuklarında kemik yaşı, diş yaşı, kronolojik yaş, boy ve çene yüz arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Dicle Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ortodonti Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Diyarbakır, 1996.
11. Mora S, Boechat MI, Pietka E, et al. Skeletal age determinations in children of european and african descent: Applicability of greulich and pyle standards. Pediatric Res 2001;50:624-628.
12. Bull RK, Edwarda PD, Kemp PM, et al. Bone age assessment: A large scale comparison of the Greulich-Pyle, and Tanner and Whitehouse (TW2) methods. Arch Dis Child 1999;81:172-173.
13. Zhen O, Baolin L. Skeletal maturity of the hand and wrist in chinese school children in harbin assessed by the TW2 method. Ann Hum Biol 1986;13:183-187.
14. Carpenter CT, Lester EL. Skeletal age determination in young children: analysis of three regşons of the hand/wrist film. J Pediatr Orthop 1993;13:76-79.
15. Aktas EO, Koçak A, Aktas S, Yemisçigil A. Intercostal variation for age estimation are the standards for the right 4th rib applicable for other ribs? Coll Antropol 2004;28 Suppl 2:267-272.
16. Oettlé AC, Steyn M. Age estimation from sternal ends of ribs by phase analysis in South African Blacks. J Forensic Sci 2000;45:1071-1079.
17. Russell KF, Simpson SW, Genovese J, et al. Independent test of the fourth rib aging technique. Am J Phys Anthropol 1993;92:53-62.
18. Yavuz MF, Işcan MY, Cöloğlu AS. Age assessment by rib phase analysis in Turks. Forensic Sci Int 1998;98:47-54.
19. Işcan YM. Progress in forensic anthropology: the 20th century. Forensic Sci Int 1998;98:1-8.
20. Rios L, Weisensee K, Rissech C. Sacral fusion as an aid in age estimation. Forensic Sci Int 2008;180:111.e17.
21. Franklin D. Forensic age estimation in human skeletal remains: Current concepts and future directions. Leg Med (Tokyo) 2010;12:17.
22. Kantarcı MN, Karaman B, Battal B, ve ark. Manubriomezosternal bileşke kemikleşme derecesine göre Türk toplumunda yaş tahmini. Turkiye Klinikleri J Foren Med 2012;9:1-6.
23. Karaman B, Battal B, Bozkurt Y, et al. Age determination in Turkish people based on the calcification degree of the first costal cartilage. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2012;32:1361-1367.
24. Salariya AS. Age estimation by Gustafsons method and its modifications. J Indo-Pacific Acad Forensic Odontol 2010;1:12-19.
25. Metzger Z, Buchner A, Gorsky M. Gustafsons method for age determination from teeth- a modification for the use of dentists in identification teams. J Forensic Sci 1980;25:742- 749
26. Lamendin H, Baccino E, Humbert JF, et al. Simple technique for age estimation in adult corpses: The two criteria dental method. J Forensic Sci 1992;37:1373-1379
27. Atsü SS, Gökdemir K, Kedici PS. Human dentinal structure as an indicator of age. J Forensic Odontostomatol 1998;16:27-29.
28. Atsü SS, Aka S, Nergis İ. Dişlerin kök şeffaflığından yaş
29. Willems G. A review of the most commonly used dental age estimation techniques. J Forensic Odontostomatol 2001 Jun;19:9-17
30. AL-Qattan SI, Elfawal MA. Significance of teeth lead accumulation in age estimation. J Forensic Leg Med 2010;17: 325-328.
31. Hugh H, Stefan V, Harold E, Peter A. A link between copper and dental caries in human teeth identified by Xray fluorescence elemental mapping. J Biol Inorg Chem 2008;13:303-306.
32. Moorres CFA, Flanning EA, Hunt FF. Age variation of formation stages for ten permanent teeth . J Dent Res 1963;42:1490-502.
33. Bedranek J. Methods of age at death estimation based on compact bone istomorphometry. Arch Med Sodawej Kryminol 2008 Oct-Dis;58(4):197-204.
34. Jayaraman J, Wong HM, King NM, Roberts GJ. The FrenchCanadian data set of Demirjian for dental age estimation: A systematic review and meta-analysis. J Forensic Leg Med 2013;20:3733-81.
35. Baghdadi ZD. Dental maturity in saudi children using the demirjian method: a comparative study and new prediction models. ISRN Dent 2013;2013:390314. doi: 10.1155/2013/390314. Epub 2013 Feb 26.
36. Almeida MS, Pontual Ados A, Beltrão RT, et al. The chronology of second molar development in Brazilians and its application to forensic age estimation. Imaging Sci Dent 2013 Mar;43:1-6.
37. Ifesanya JU, Adeyemi AT. Accuracy of age estimation using Demirjian method among Nigerian children. Afr J Med Med Sci 2012;41:297-300.
38. Malik P, Saha R, Agarwal A. Applicability of Demirjians method of age assessment in a North Indian female population. Eur J Paediatr Dent 2012;13:133-135.
39. Nur B, Kusgoz A, Bayram M, Celikoglu M, Nur M, Kayipmaz S, Yildirim S. Validity of Demirjian and Nolla methods for dental age estimation for Northeastern Turkish children aged 5-16 years old. Med Oral Patol Oral Cir Buccal 2012;17:e871-877.
40. Kierszenbaum AL. Osteogenesis.In:Histology and cell biology. 2nd Edn. Printed in Canada. 2007:147-163.
41. Akyıldız EÜ, Akı H, Çelik S. Adli Otopsilerde kemik ili- ğinde yaşa bağlı sellülarite değişikliği. Adli Tıp Bülteni 2003;8:75-77.
42. Isır AB, Bakır K, Uçak R,Dülger HE. AgNOR yöntemi ile insan epidermisinden yaş tespiti. Fırat Tıp Dergisi 2004;9:75-78.
43. Rüstem Ertuğ Altınay. Bones and Justice: Ethical dimensions of the use of skeletal age diagnosis for forensic purposes (Kemikler ve Adalet: Kemik Ölçümünden Yaş Tayininin Etik Boyutları). Master of Arts in Philosophy, Boğaziçi University, 2009.