Kronik ağrı, psikolojik etmenler ve depresyon

Kronik ağrı klinik pratikte tüm klinisyenlerin sıkça karşılaştığı önemli bir sağlık sorunudur. Sağlık harcamalarında ciddi artışın yanı sıra hastanın işlevselliğinin bozulmasına, işgücünün düşmesine yol açmaktadır. Kronik ağrı ve psikiyatrik belirti birlikteliği oldukça fazladır. Son zamanlarda depresyon ve ağrı üzerine yapılan çalışmalar dikkat çekicidir. Kronik ağrı, kimi zaman depresif bozukluğun bir belirtisi iken, kimi zaman da fiziksel bir bozukluk olarak kişinin ruhsal dünyasında bozulmalara yol açmaktadır. Bu nedenle kronik ağrılı hastaya disiplinler arası yaklaşım başarılı tedavinin önkoşulu olmuştur. Bu gözden geçirme yazısında genel olarak kronik ağrı, eşlik eden psikolojik etmenler ve özellikle depresif bozukluklar incelenmiş; kronik ağrılı hastanın tanı, değerlendirme ve tedavisi ile ilgili multidisipliner yaklaşımlara değinilmiştir.

Chronic pain, psychological factors and depression

Chronic pain is a common health problem in clinical practice. Besides the increase in health-care expenditure, it also causes decline in patient’s functioning and working capability. In addition, chronic pain and psychiatric symptom comorbidity is very frequent. Recently there are many studies focusing on depression and pain. It might be just a symptom of depression, or might affect psychological status as a consequence of physical disorder. As a result, multidisciplinary approach is necessary for a successful treatment. In this review generally chronic pain, psychological factors and especially depressive disorders are summarized; and the multidisciplinary approaches to the diagnosis, assessment and treatment of the patient with chronic pain are overviewed.

PDF

___

1. Kara H, Abay E. Kronik ağrıya psikiyatrik yaklaşım. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2000;1(2): 89-99.
2. Merskey H. Classification of chronic pain. Bogduk (eds): 2nd ed.IASP Task Force on Taxonomy, IASP Press, Seattle, WA,1994.
3. Gonzales VA, Martelli MF, Baker JM. Psychological assessment of persons with chronic pain. NeuroRehabilitation 2000;14(2):69-83.
4. Altındağ Ö, Altındağ A, Soran N. Kronik ağrılı hastalarda depresyon düzeyinin ağrı şiddeti ve süresi ile ilişkisinin araştırılması. New/Yeni Symposium Journal 2006; 44(4):178-81.
5. Dray A. Kinins and their receptors in hyperalgeisa. Can J Phsiol Pharmacol 1997;75(6):13-44.
6. Özkan S. Bel ağrısı, duygudurum, psikososyal ortamla ilişkisi. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi 1998; 5(Özel sayı):81-3.
7. Nevzat T. Low back pain’e psikosomatik yönden bir bakış. Aktüel Tıp Dergisi 1997; 11:550-5.
8. Sayar K, Bilen A, Arıkan M. Kronik ağrı hastalarında öfke, benlik saygısı ve aleksitimi. T Klin Psikiyatri 2001;2(1):36-42.
9. Postone N. Alexithymia in chronic pain patients. Gen Hosp Psychiatry 1986;8(3):16-37.
10. Mendelson G. Alexithymia and chronic pain: prevalence, correlates and treatment results. Psychother Psychosom 1982;37(3):154-64.
11. Okasha A, Ismail MK, Khalil AH, El Fikri R, Soliman A, Okasha T. A psychiatric study of nonorganic chronic headache patients. Psychosomatics 1999; 40(3):233-8.
12. Lumley MA, Asselin LA, Norman S. Alexithymia in Chronic Pain patients. Compr Psychiatry 1997;38(3):160-5.
13. Dilbaz N, Özen AR, Ozan G, Güz H. Ağrı yakınması olan hastalarda psikiyatrik morbidite. In: Özkan M, ed.Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi 1996-1997, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, 1996.
14. Fernandez E, TurkDC. The scope and the significance of anger in the experience of chronic pain. Pain 1995;61(2):165-75.
15. Kerns RD, Rosenberg R, Jacob MC. Anger expression and chronic pain. J Behav Med 1994;17(1): 57-67.
16. Yazıcı K, Yazıcı A, Biçer A, Tot Ş, Şahin G, Buturak V. Kronik ağrı hastalarında anksiyete ve depresyonun yaşam kalitesine etkisi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2003;13(2):72-7.
17. Benjamin S, Morris S, Mc Beth J, Macfarlane GJ, Silman AJ. The association between chronic widespread pain and mental disorder: a population based study. Artritis Rheum 2000;43(3):561-7.
18. Ataoğlu S, Özçetin A, Ataoğlu A, İçmeli C, Makarç S, Yağlı M. Fibromyaljili ve romatoid artritli hastalarda ağrı şiddeti ile anksiyete ve depresyon ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2002;3(4):223-6.
19. Aslan S, Nazlıel B. Gerilim tipi baş ağrısında anksiyete, depresyon düzeyleri ve tanısal değerlendirme. Yeni Symposium 2002;40(1):10-4.
20. Jamison NR. Treatment of chronic pain. In: Jacobson JL, Jacobson AM, eds. Psychiatric Secrets. Hanley&Belfus, Inc, 2006:389-95.
21. Ohayon MM, Schatzberg AF. Using chronic pain to predict depressive morbidity in the general population. Arch Gen Psyhiatry 2003;60(1):39-47.
22. Von Korff M, Simon G. The relationship between pain and depression. Br J Psychiatry Suppl 1996;(30):101-8.
23. Croft PR, Papergeorgiou AC, Ferry S, Thomas E, Jayson MI, Silman AJ. Psychologic distress and low back pain:evidence from a prospective study in the general population. Spine 1995;20(24):2731-7.
24. King SA. Pain Disorders. In: Hales RE, Yudofsky SC, Talbott JA. Textbook of Psychiatry. Washington: American Psychiatric Press. 1999:1003-24.
25. Lynch M. Antidepressants as analgesics: a review of randomized controlled trials. J Psychiatry Neurosci 2001;26(1):30-6.
26. Fava M, Mallinckrodt C, Dekte M. The effect of duloxetine on painful physical symptoms in depressed patients: do improvements in these symptoms result in higher remission rates? J Clin Psychiatry 2004;65(4):521-30.
27. Haythornthwaite JA, Sieber WJ, Kerns RD. Depression and the chronic pain experience. Pain 1991;46(2):177-84.
28. Bair MJ, Robinson RL, Katon W. Depression and pain comorbidity: a literature review. Arch Intern Med 2003;163(20):2433-45.
29. Greist JH, Jefferson JW, Trivedi MH. Depression and pain. J Clin Psychiatry 2008; 69(12):1970-8.
30. Patten SB. Long-term medical conditions and major depression in a Canadian population study at waves 1 and 2. J Affect Disord 2001;63(1-3):35-41.
31. Wenzel HG, Haug TT, Mykletun A, Dahl AA. Apopulation study of anxiety and depression among persons who report whiplash traumas. J Psychosom Res 2002;53(3):831-5.
32. Linton SJ. A review of psychological risk factors in back and neck pain. Spine 2000;25(9):1145-56.
33. Demyttenaere K, Bonnewyn A, Bruffaerts R. Comorbid painful physical symptoms and depression: prevalance, work loss, and help seeking. J Affect Disord. 2006;92(2-3):185-93.
34. Husain MM, Rush AJ, Trivedi MH, et al. Pain in depression:STAR*D study findings. J Psychosom Res 2007;63(2):113-22.
35. Taylor ML. Ethical issues for psychologists in pain management. Pain Med 2001;2(2): 147-54.
36. Wolfe F, Hawley DJ. Psychosocial factors and the fibromyalgia syndrome. Z Rheumatol 1998;57 Suppl 2:88-91.
37. Kuch K, Cox B, Evans RJ, Watson PC, Bubella C. To what extent do anxiety and depression interact with chronic pain? Can J Psychiatry 1993;38(1):36-8.
38. Bair MJ, Robinson RL, Katon W, Kroenke K. Depression and pain comorbidity a literature review. Arch Intern Med 2003;163(20):2433-45.
39. Öyekçin DG, Sarıkaya Ö, Duraklı M, Erol A. Baş ağrısı tipi ile psikiyatrik eş tanı, depresyon ve anksiyete düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007;8(4):281-6.
40. Özkan S. Psikiyatrik ve psikososyal açıdan ağrı. Psikiyatrik Tıp Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi, İstanbul, 1993.
41. Goldberg D. Fibromyalgia syndrome. An emerging but controversial condition. JAMA 1987;257(20):2782-7.
42. Russo-Neustadt AA, Alejandre H, Garcia C. Hippocampal brain-derived neurotrophic factor expression following treatment with reboxetine, citalopram, and physical exercise. Neuropsychopharmacology 2004;29(12):2189-99.
43. Kelle İ. Ağrı tedavisinde alternatif ilaçlar. Dicle Tıp Dergisi 2006;33(3):192-200.
44. Goldenberg DL, Burckhardt C, Crofford L. Management of fibromyalgia syndrome. JAMA 2004;292(19):2388-95.
45. Bahar RJ, Collins BS, Steinmetz B, et al. Double-blind placebo-controlled trial of amitriptyline for the treatment of irritable bowel syndrome in adolescents. J Pediatr 2008;152(5):685-9.
46. Langemark M, Loldrup D, Bech P. Clomipramine and mianserin in the treatment of chronic tension headache: a double-blind, controlled study. Headache 1990;30(3):118-21.
47. Holmgren A, Wise MG, Bouckoms AJ. Pain management. In: Wise MG, Rundell RJ, editors. Textbook of Consultation-Liaison Psychiatry, Washington, DC, American Psychiatric Publishing 2002: 989-1013.