Hasan YERKAZAN

205

ABDURRAHMAN B. EL-HÂC EBÛ BEKİR EL-KEFEVÎ’NİN MECMÛA-İ HUTBE İSİMLİ ESERİNDE HADÎS KULLANIMI

Cuma ve Bayram hutbeleri toplumu dinî konularda aydınlatma ve bilinçlendirmehususunda büyük bir görev ifa etmektedir. Bu bağlamda hutbeler, çoğu zamanMüslümanların maddî ve manevî ihtiyaçları gözetilerek hazırlanmaya çalışılmaktadır.Tarihî süreç içerisinde hatiplere kolaylık sağlamak amacıyla belli başlı konulardahutbe kitapları da kaleme alınmıştır. Bu hutbe çalışmalarından birisi de 1190/1176tarihinde Abdurrahman b. el-Hâc Ebû Bekir el-Kefevî tarafından Sinop’ta yazılanMecmûa-i hutbe isimli eserdir. Bu makalede, 63 hutbeden müteşekkil olan Mecmûa-ihutbe isimli eserin içerisinde bulunan hadîsler incelenmiş ve her bir hadîsin sıhhat vekaynağı tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma neticesinde bu eserde toplam 38hadîsin nakledildiği; hadîslerin büyük bir kısmının sahih ve temel hadîskaynaklarında yer aldığı görülmüştür. Sahih hadîslerin yanı sıra hasen, zayıf ve mevzuolarak değerlendirilen hadîslerin de bu hutbe mecmuasında bulunduğu müşahedeedilmiştir.

ABDURRAHMAN B. AL-HĀC ABŪ BAKR AL-KEFEVĪ'S USE OF HADITH IN HIS WORK ENTITLED MECMŪʿA-I HUTBE

Friday and holiday khutbahs are a great task for the public in illuminating and raising awareness for them in religious matters. In this context, the khutbahs/Sermons are mostly trying to be prepared for the material and spiritual needs of the Muslims. During the historical process, khutbahs books have also been written on the main topics in order to provide convenience for preachers/imams. One of these khutbah works is Mecmûa-i khutbe, written by Abdurrahman al-Hâc Abu Bakr al-Kefevî on 1190/1176 in Sinop. In this study, the hadiths in this work named Mecmûa-i khutbe which is made up of 63 khutbahs are examined and it has been tried to determine the authenticity and source of each hadith. As a result of the research, a total of 38 traditions were found in this work; it was seen that a great part of the hadiths were authentic (saheeh) and took place in the basic hadith books.
PDF

___

  • Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, I-L (nşr. Şuayb Arnâvût), Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1999.
  • Akyüz, Hüseyin, "Alimler Peygamberlerin Varisleridir" Hadisinin İsnad Açısından Tenkid ve Tahlili". Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11/22 (2012), 159-190.
  • Akyüz, Hüseyin, “Âlimler, Peygamberlerin Varisleridir” Hadisinin Yorum ve Metin Tenkidi”, The Journal of Academic Social Science Studies, 6/1 (2013), 121-142.
  • Akyüz, Hüseyin, “Âlimler, Peygamberin Varisleridir” İbaresinin Yer Aldığı Bir Hadisin Mutâbaat ve Şevâhid Açısından Değerlendirilmesi”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15/28 (2013), 93-123.
  • Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Hüseyin, Şuabü’l-îmân, I-VII (nşr. Muhammed es-Saîd elBesyûnî Zağlûl), Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
  • Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Hüseyin, es-Sünenü’l-kübra, I-X (nşr. Muhammed Abdulkadir ‘Atâ), Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
  • Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl, el-Câmiu’s-sahîh, I-IX (nşr. Muhammed Zehir Nasire’n-Nasır), Dımeşk: Dâru Tavku’n-Necâ, 2002.
  • Deylemî, Ebû Şücâ‘ Şîrûye b. Şehredâr b. Şîrûye, Firdevsü’l-ahbâr, I-V (nşr. Muhammed es-Saîd el-Besyûnî Zağlûl), Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1986.
  • Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî, Sünenü Ebî Dâvûd. I-VII (nşr. Şuayb Arnâvût, Muhammed Kâmil Karabellî), Beyrut: Dâru’r-Risâleti’l-Âlemiyye, 2009.
  • Ebû Nuaym, Ahmed b. Abdillâh el-İsfehânî, Hılyetü’l-evliyâ ve tabakâti’l-esfiyâ, I-X, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1988.
  • Elbânî, Muhammed Nâsuruddîn, Silsiletü’l-ehâdîsi’d-da’îfe ve’l-mevdû’a ve eseruha’s-seyyi fi’lümme, Riyad: Dâru’l-Me’ârif, 1992.
  • İbn Asâkir, Ebü’l-Kâsım Ali b. el-Hasen Târîhu medîneti Dımaşk, I-LXXX (nşr. Amr b. Ğarâme el- ’Amravî), 80 cilt. Beyrut: Darü’l-Fikr, 2001.
  • İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullah b. Muhammed, el-Musannef, I-XIX, (nşr. Muhammed ‘Avvâme), Beyrut: Dâru’l-Kıble, 2006.
  • İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed el-Bestî. Sahîhu İbn Hibbân, I-XVIII (nşr. Şuayb Arnâvût), Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1993.
  • İbn Huzeyme, Ebû Bekr Muhammed b. İshâk es-Sülemî en-Nîsâbûrî, Sahîhu İbn Huzeyme (nşr. Muhammed Mustafa el-A’zamî), Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmiyye, 1980.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünenü İbn Mâce, I-V (nşr. Şuayb Arnâvût, Âdil Mürşid, Muhammed Kâmil Karabelli, Abdulalatîf Hırzullah), Beyrut: Dâru’r-Risâleti’l-Âlemiyye, 2009.
  • İbn Şebbe, Ebû Zeyd Ömer en-Nümeyrî el-Basrî, Târîhu’l-Medîne, I-IV (nşr. Fehim Muhammed Şeltût), 4 cilt. Cidde: y.y., 1979.
  • Hâkim en-Nîsâbûrî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Muhammed, el-Müstedrek, I-IV (nşr. Yûsuf Abdurrahman el-Ma’raşlî), Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, ts.
  • Heysemî, Ebü’l-Hasen Nûrüddîn Alî b. Ebî Bekr b. Süleymân, Mecmau’z-zevâ’id, I-X (nşr. Abdullah Muhammed Derviş), Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1994.
  • Kefevî, Abdurrahmân b. el-Hâc Ebû Bekir, Mecmûa-i hutbe, Atatürk Kitaplığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, nr. 1450.
  • Kesgin, Salih, “(Hastalıkta) Bulaşıcılık yoktur” Hadisinin İsnad Ve Metin Açısından Tahlili”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13/26 (2014), 83-120.
  • Komisyon, Hadislerle İslam, I-VII, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2014.
  • Münâvî, Muhammed Abdürraûf, Feyzü’l-kadîr şerhu’l-Câmii’s-sağîr, I-VI, Beyrut: Dâru’lMaʿrife, 1972.
  • Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî, Sahihu Müslim, I-V (nşr. Muhammed Fuâd Abdulbâkî), Beyrut: Dâru’l-İhyai’t-Turâsi’l-Arabî, 1991.
  • Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî, es-Sünenü’l-kübrâ (nşr. Hasan Abdulmun‘in Şeblî), Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2001.
  • Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî, Sünenü’n-Nesâî, I-IX (nşr. Abdulfettâh Ebû Ğudde), Halep: Mektebetü’l-Makbû’âti’l-İslâmiyye, 1986.
  • Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî, Câmi’u’lehâdîs, I-XXI (nşr. Abbas Ahmed Sakr, Ahmed Abdülcevad), Beyrut: Darü’l-Fikr, 2004.
  • Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî, el-Câmiu’ssağîr min hadîsi’l-beşîr ve’n-nezîr, I-II, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
  • Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî, Muhammed Nâsuruddîn el-Elbânî, Sirâcu’l-münîr fî tertîbi ehâdîsi sahîhi’l-câmiı’s-sağîr, I-II (nşr. Isâm Mûsa Hâdî), Beyrut: Dâru’s-Sadîk, 2009.
  • Şahyar, Ayşe Esra, “Zayıf Hadislerle Fezâil Konusunda Amel Edilebilirlik” Fikrinin Doğuşu ve Gelişimi”, Hadis Tetkikleri Dergisi, 1/1 (2003), 31-49.
  • Taberânî, Ebü’l-Kâsım Süleymân b. Ahmed b. Eyyûb, el-Mu’cemu’l-kebîr, I-XXV (nşr. Hamdi Abdulmecîd es-Selefî), Kahire: Mektebetü İbn Teymiyye: 1983.
  • Tatlı, Bekir, “Hutbe Mecmualarında Hadis Kullanımı”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17/1 (2013), 357-378.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ, Sünenü’t-Tirmizî, I-VI (nşr. Beşşâr Avvâd Ma’ruf), Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1998.
Dergiabant-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

ABDURRAHMAN B. EL-HÂC EBÛ BEKİR EL-KEFEVÎ’NİN MECMÛA-İ HUTBE İSİMLİ ESERİNDE HADÎS KULLANIMI

Hasan YERKAZAN