Uluslararası Muhasebe Standardına ve Vergi Mevzuatına Göre Karşılık Nedir?

İşletmenin gelecekteki yükümlülüklerini karşılıklar belirler. Karşılıklar, geçmiş olaylardan kaynaklanan, tutarı ve zamanı kesin olarak belli olamayan muhtemel borçlardır. Karşılıklar konusunu detaylı olarak inceleyen Türkiye Muhasebe Standartları’ndan, TMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlık Standardıdır. Bu standart muhtemel borç niteliğindeki karşılıkların nasıl ölçüleceği konusunda kurallar belirlemiştir. Muhasebe temel kavramlarından biri olan ihtiyatlılık ilkesi gereği işletmeler muhtemel zararlar için karşılık ayırmaktadırlar. Fakat vergi mevzuatında karşılıkların ayrılması konusu kesin bir hükme bağlanmamıştır. İşletmenin dönem kar ve zararını önemli derecede etkileyecek karşılıklarda, vergi mevzuatında ve standartta farklılıklar görünmektedir. Bu çalışmada, karşılıkların TMS 37’e ve vergi mevzuatına göre; tanımı, ölçülmesi, hesaplama yöntemleri ve diğer yükümlülüklerden farklılıkları incelenmiştir. Vergi mevzuatına göre karşılıkların ticari borç ve yedek akçe gibi borçlardan farklılıkları ortaya konmuştur. Karşılık ayırmak için vergi mevzuatında giderin oluşması gerekirken, standart için giderin oluşma ihtimaline göre karşılık ayrılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

TMS 37, Karşılıklar, Yükümlülük

What is the Provision International According to Accounting Standard and Tax Legislation?

Provisions determine the future liabilities of the enterprise. Provisions are probable liabilities arising from past events, the amount and time of which are uncertain. TAS 37 Provisions, Contingent Liabilities and Contingent Assets is one of the Turkish Accounting Standards that examines the provisions in detail. This standard sets out rules on how to measure probable liability provisions. In accordance with the precautionary principle, which is one of the basic concepts of accounting, businesses allocate provisions for possible losses. However, the issue of the separation of provisions in the tax legislation has not been determined definitively. There are differences in the provisions, tax legislation and standards that will significantly affect the profit and loss of the enterprise. In this study, according to TAS 37 and tax legislation, the provisions are; definition, measurement, calculation methods and differences from other obligations are examined. According to the tax legislation, the differences of the provisions from the debts such as commercial debt and reserve funds have been revealed. In order to allocate a provision, an expense is required in the tax legislation, while a provision is made for the standard according to the probability of occurrence of the expense.

Keywords:

IAS 37, Provisions, Liability,

PDF

___

Akbulut, A. (2012). Karşılaştırılmalı TMS/TFRS-vergi uygulamaları ve sonuçları. Ankara: Maliye Hesap Uzmanları Derneği Yayınları.
Aköz, M. (2019, 01 01). TMS 37 karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklar standardı. Muhasebe, Şirket Değerleme, Tasarım ve Felsefe: http://www.meltemakoz.com/archives/518 adresinden alındı
Aslanertik, E. (2021). Karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklar. Erişim adresi: http://danismend.com/kategori/altkategori/karsiliklar-kosullu-borclar-ve-kosullu-varliklar/
Ataman Akgül, B. (2004). Uluslararası Muhasebe Standartları ve Türkiye'de uygulama etkinliğine ilişkin bir araştırma. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Bozkurt, İ. (2013). Türkiye muhasebe standartları. Ankara: Adalet Yayınevi.
Bozkurt , H. (2013). Şirketlerde yedek akçe. Erişim adresi: https://www.muhasebedr.com/sirketlerde-yedek-akce/ adresinden alındı
Damnoenwong , K. S. (2021). RSM Global. IAS 37 provisions, contingent liabilities & contingent assets: Erişim adresi: https://www.rsm.global/thailand/insights/rsm-focus/rsm-audit-firm-thailand-article-2-november-2021-article-based-silvias-one-which
Deloitte. (2021). IAS 37—provisions, contingent liabilities and contingent assets. Erişim adresi: https://www.iasplus.com/en/standards/ias/ias37
Foley, C. (2018). IAS 37 – Provisions, contingent liabilities and contingent assets. Erişim adresi: https://www.cpaireland.ie/CPAIreland/media/Education-Training/Study%20Support%20Resources/ 2019%20Articles/F2-Fin-Acc-IAS-37-Conor-Foley.pdf
Gençoğlu, G. Ü. (2007). Türkiye muhasebe standartları ve uygulamalar. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Karabınar, S. (2012). Karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklar standartı. Erişim adresi: http://www.dt-audit.com/dosyalar/Egitim/Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/1.Hafta/B%C3%96L%C3%9CM%2011%20KAR%C5%9EILIKLAR,%20KO%C5%9EULLU%20BOR%C3%87LAR%20VE%20KO%C5%9EULLU%20VARLIKLAR%20STANDARTI.pdf
Mahutova, S. (2015). CPDbox. IAS 37 Provisions,contingent liabilities and contingent assets: https://www.cpdbox.com/ias-37-provisions-contingent-liabilities-contingent-assets/ adresinden alındı
Örten, R., Kaval, H., ve Karapınar, A. (2008). Türkiye muhasebe-finansal raporlama standartları uygulama ve yorumları. Ankara: Gazi Kitabevi. Özdemir, F. S., ve Varıcı, İ. (2015). TMS 19 çalışanlara sağlanan faydalar standardı kapsamında kıdem tazminatı: müessesi ve muhasebe kayıtları: ilk geçiş yönüyle örnek işletme uygulaması. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15.
Özkan, Ö., ve Kocamış, T. U. (2011). Karşılıklar Standardı ile Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu'na Göre karşılık kavramının incelenmesi ve muhasebeleştirilmesi. Mali Çözüm Dergisi, (103), 191-214.
Özkan, U. A. (2000). Karşılıklar ve muhasebe uygulamaları. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (16),179-201.
Sağlam, P., Eflatun, A. O., ve Yolcu, M. (2018). Örneklerle UFRS kayıtları. Ankara: Muhasebe Kitapları İnternet Yayıncılık.
Sevilengül, O. (2020). Muhasebede karşılıklar. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(1),21-37.
Şen, İ. K., ve Özbirecikli, M. (2018). BOBİ FRS’nin Muhasebe uygulamalarına getirdiği değişiklikler. 462-484.
Şavlı, T. (2014). Uluslararası /Türkiye Finansal Raporlama Standartları. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.
TMS 37. (2019). Kamu Gözetimi Kurumu. Erişim adresi: https://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/ TMS_TFRS_Setleri/2021/K%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1_Kitap/TMS%2037.pdf adresinden alındı
Ulusoy, Y., ve Tuncer, S. Ç. (2017). Yedek akçeler. D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, 19(Özel Sayı-2017), 1971-1996.
V.U.K. (1961, 1 4). Vergi Usul Kanunu. 01 01, 2021 tarihinde mevzuat.gov.tr Resmi Gazete Sayı :10703 s.3476-3538 Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.213.pdf
Yıldırım, R. K. (2016). TMS 37-Karşılıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve şarta bağlı varlıklar standardında çevresel düzenleme karşılığının incelenmesi ve Türkiye uygulaması. Sosyal Araştırmalar, 9(44), 1306-1315
Yılmaz, E. (2014). TMS 19 standardında kıdem tazminatları karşılığının muhasebeleştirilmesi. Vergi Raporu, (183), 219-231.

Denetim ve Güvence Hizmetleri Dergisi-Cover

Başlangıç: 2021
Yayıncı: Güvence Hizmetleri Derneği

Arşiv

Sayıdaki Diğer Makaleler

BIST 100'de İmalat Sektöründe İşlem Gören Şirketlerin Halka Açıklık Oranı ile Finansal Performans İlişkisi

Zeynep YAROĞLU, Ganite KURT

Muhasebe Eğitiminin Öğrencilerin Sözlü İletişim Kaygısı Üzerindeki Etkisi

Nurten GÜLER, Utku ŞENDURUR