Popüler Suç Filmlerinin İdeolojisi: Kabadayı Filmi Örneği

Toplumu ilgilendiren önemli olgulardan biri olarak suç, özellikle 1990 sonrası popüler filmleriçin oldukça kullanışlı bir temaya dönüşmüştür. Bugün pek çok popüler filmin konusu, suç ve onabağlı şekilde ortaya çıkan şiddet, ceza, suçlu, kurban vb. olgu, olay ya da kişilerden oluşmaktadır.Türk sinemasında da durum farklı değildir. Suç ve suçludan yola çıkan Eşkıya’nın (1996) gişehasılatına heveslenen pek çok yapımcı, suçu satılacak popüler bir malzeme olarak görmüştür.2000 sonrasında vizyona giren ve en çok gişe yapan filmler listesinde yer alan Çakallarla Dans,Kolpaçino, Maskeli Beşler, Organize İşler, Ali Baba ve 7 Cüceler, Sen Kimsin?, Yahşi Batı veMuro’nun komediyi; New York’ta Beş Minare ya da Av Mevsimi’nin macera ve dramı; KurtlarVadisi’nin ise politikayı suçla yoğurması, belki de seyircinin ve yapımcıların suç olgusuna nekadar meraklı olduğunun en iyi kanıtıdır. Aynı listede bulunan Kabadayı’nın (2007) ise Eşkıya’yabenzer şekilde, suç ve suçludan hareketle öyküsünü yapılandırdığı görülmektedir. Asıl önemliolan ise, Kabadayı’da suç ve suçlular üzerinden din, aile, devlet ve toplum hakkında çeşitligerçekliklerin yeniden üretildiğini görmeye çalışmaktır. Buna bağlı olarak, filmin öykü ve söylemçatısı altında hangi ideolojilerin, nasıl işlerlik kazandığını ortaya koymak çalışmanın amacınıoluşturmaktadır. Bu amaç kapsamında çalışmada örneklem olarak belirlenen Kabadayı filmiideolojik yöntem çerçevesinde çözümlenmiştir. Sonuç olarak, suç ve cezanın ötesinde din, aile,devlet ve toplum üzerine çeşitli ideolojilerin, filmin öykü ve söylem elemanları aracılığıylayeniden üretildiği gözlemlenmiştir.

PDF

___

Abisel, N. (1995). Popüler sinema ve türler. İstanbul: Alan.
Adorno, W. T. & Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın diyalektiği. (N. Ülner & E. Ö. Karadoğan, çev.). İstanbul: Kabalcı.
Baudrillard, J. (2011a). Simgesel değiş tokuş ve ölüm. (O. Adanır, çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
Baudrillard, J. (2011b). Simülakrlar ve simülasyon. (O. Adanır, çev.). Ankara: Doğu Batı.
Benyahia, C. S. (2014). Suç. (A. Birsen, çev.). İstanbul: Kolektif.
Borde, R. & Chaumeton, E. (2006). Towards a definition of film noir. A. Silver & J. Ursini (Ed.), Film noir reader. New Jesey: Limelight.
Büyükdüvenci, S. & Öztürk, S. R. (2007). Yeni Türk sinemasında estetik arayışı. Felsefe Dünyası Dergisi, 46, 45- 49.
Clarens, C. (1979). Crime movies: An illustrated history. New York: W. W. Norton.
Comolli, J. L. & Narboni, J. (2010). Sinema/ideoloji/eleştiri. (M. Temiztaş, çev.). S. Büker & Y. G. Topçu (Ed.), Sinema: tarih, kuram, eleştiri. İstanbul: Kırmızı Kedi.
Corrigan, T. (2011). Film eleştirisi. (A. Gürata, çev.). Ankara: Dipnot.
Demirbaş, T. (2012). Kriminoloji. Ankara: Seçkin.
Dixon, W. W. (2013). Precursors to film noir. A. Spicer & H. Hanson (Ed.), A Companion to film noir. Oxford: Blackwell.
Dönmezer, S. (1994). Kriminoloji. İstanbul: Beta.
Foucault, M. (2012). İktidarın gözü. (I. Ergüden, çev.). İstanbul: Ayrıntı.
Grant, K. B. (2011). Shadows of doubt: Negotiations of masculinity in American genre films. Detroit: Wayne State University.
Kakınç, D. T. (1993). 100 filmde başlangıçtan günümüze gangster filmleri. Ankara: Bilgi.
Kırel, S. (2012). Kültürel çalışmalar ve sinema. İstanbul: Kırmızı Kedi.
Klinger, B. (2010). Sinema/ideoloji/eleştiri üzerine: İlerici metin. (Y. G. Topçu, çev.). S. Büker & Y. G. Topçu (Ed.), Sinema: Tarih, kuram, eleştiri. İstanbul: Kırmızı Kedi.
Krutnik, F. (2001). In a lonely street: Film noir, genre, masculanity. Taylor & Francis E-Library.
Leitch, T. (2002). Crime films: Genres in American cinema. Cambridge: Cambridge University.
Maltby, R. (2008). Sansür ve kendi kendini düzenleme. (A. Fethi, çev.). G. N. Smith (Ed.), Dünya sinema tarihi. İstanbul: Kabalcı.
Marks, K. & Engels, F. (2003). Alman İdeolojisi. Eriş Yayınları: E-kitap.
Marks, K. (1998). Artı-değer teorileri: Birinci kitap. (Y. Fincancı). Ankara: Sol.
McLellan, D. (2012). İdeoloji. (Barış Yıldırım, çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Monaco, J. (2010). Bir film nasıl okunur? (E. Yılmaz, çev.). İstanbul: Oğlak.
Oskay, Ü. (1980). Popüler kültür açısından ideoloji kavramı ilişkin yeni yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Siyasi Bilgiler Fakültesi Dergisi, 35(1), 197-253.
Özden, Z. (2004). Film eleştirisi. Ankara: İmge.
Pearson, R. (2008). Sinemanın ilk dönemi. (A. Fethi, çev.). G. N. Smith (Ed.), Dünya sinema tarihi. İstanbul: Kabalcı.
Pezzella, M. (2006). Sinemada estetik. (F. Demir, çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
Roloff, B. & Seeßlen, G. (1997). Cinayet sineması. (S. Kaya & S. N. Kaya, çev.). İstanbul: Alan.
Ryan, M. & Kellner, D. (2010). Politik kamera. (E. Özsayar, çev.). İstanbul: Ayrıntı.
Scognamillo, G. (1997). Dünya sinema sanayii. İstanbul: Timaş.
Süalp, Z. T. A. (2009). Yabanıl, dışarlıklı ve lümpen “hiçlik” kutsamaları seyrelmiş toplumsallık ve yükselen faşizan hallerin “post”lar zamanı. D. Derman (Der.), Türk film araştırmalarında yeni yönelimler 8: Sinema ve politika. İstanbul: Bağlam.
Therborn, G. (1989). İktidarın ideolojisi ve ideolojinin iktidarı. (İ. Cüre, çev.). İstanbul: İletişim.
Türk Filmleri Seyirci Rekoru- İlk 100 (1989’dan günümüze). https://boxofficeturkiye.com/tumzaman/?tm=1989tr adresinden erişilmiştir.
Türk Sinemasının Kilometre Taşları. http://www.tsa.org.tr/tr/sayfa/timeline adresinden erişilmiştir.
Williams, R. (2012). Anahtar sözcükler. (Savaş Kılıç, çev.). İstanbul: İletişim.
Yücel, V. (2014). Kahramanın yolculuğu: Mitik erkeklik ve suç draması. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi