Dr. Pelin BARLAK, Dr. Mine KORUYUCU, Dr. Merve BAYRAM, Dr. İrem TOKGÖZ, Prof. Dr.figen SEYMEN

Kronik böbrek yetmezliği olan olgularda ağız diş bulgularının incelenmesi

Amaç: Bu çalışmada, kronik böbrek yetmezliğine sahip olgularda ağız-diş sağlığının değerlendirilmesi, böbrek yetmezliğinin oral bulgularının incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: 6-25 yaşları arasında, 28’i kız, 27’si erkek toplam 55 kronik böbrek yetmezliği görülen hasta (çalışma grubu) ve bu hastalarla yaş ve cinsiyet açısından uyumlu 55 sağlıklı birey (kontrol grubu) muayene edilmiş, oral bulguları kaydedilmiştir. Çürük sıklığı (dmfs,dmft,DMFS,DMFT), plak indeksi (Pİ), gingival indeks (Gİ), sondalamada kanama (BOP), sondalama derinliği, dişeti büyümesi, dişeti çekilmesi, mine hipoplazisi gibi bulgular değerlendirilmiştir. Bulgular: DMFS, DMFT, dmfs, dmft değerlerinin çalışma grubunda kontrol grubundan daha düşük olduğu saptanmıştır. Pİ değerleri çalışma grubunda kontrol grubundan yüksek olarak bulunurken (p<0,05), Gİ değerleri arasında iki grup arasında fark görülmemiştir (p>0,05). Sondalama derinliği değerlerinin çalışma grubunda kontrol grubundan istatistiksel olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,05). Sondalamada kanama, dişeti çekilmesi ve dişeti büyümesi değerleri çalışma grubunda kontrol grubundan yüksek olarak bulunmasına karşın bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p >0,05). Mine hipoplazilerinin çalışma grubunda sık rastlandığı görülmüştür (%50,1). Mine hipolpazileri en sık üst kesici dişlerde görülmüş ve en sık rastlanan çeşidi ise sarı-kahverengi renk değişikliği olarak tespit edilmiştir. Sonuç: KBY hastalarında çürük sıklığı düşük olmasına karşın, periodontal problemlere yatkınlık olduğu sonucuna ulaşıldı. Kronik böbrek yetmezliği hastaları, hastalığın hem kendisinden hem de tedavisinden etkilenebilmektedirler. Bu hastaların düzenli dental kontrollerinin yapılması ve oral enfeksiyon odaklarının elimine edilmesi sistemik sağlıkları açısından son derece önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Kronik böbrek yetmezliği, oral bulgular

Assessment of Oral Findings in Patients with Chronic Renal Failure

Purpose: The aim of this study was to investigate dental health in patients with chronic renal failure and dental aspects of chronic renal failure. Material-Methods: Fifty five patients with chronic renal failure aged 6-25 years (28 female, 27 male) and a healthy control group whose age and gender matched with the study group were examined. Caries (dmfs,dmft,DMFS,DMFT), plaque index (PI), gingival index (GI), bleeding on probing (BOP), probing depth, gingival enlargement, gingival recession, enamel hypoplasia were determined. Results: DMFS, DMFT, dmfs, dmft values were lower in the study group than in the control group. PI values was found to be higher in the study group than in the control group (p<0,05), GI values did not differ (p>0,05). Probing depths were statistically higher in the study group (p<0,05). Bleeding on probing, gingival recession and gingival enlargement values were found to be higher in the study group, but the difference between the two groups was not statistically significant (p >0,05). Enamel hypoplasia was very frequent in the study group (%50,1). The maxillary incisors were the most effected teeth from the enamel hypoplasia, the most frequent kind of enamel defect were yellow-brown discoloration. Conclusion: It was concluded that the patients with chronic renal failure have less caries, but they tend to have periodontal problems. Chronic renal failure patients can be affected from the disease itself and its treatment. It is very important for these patients that they get their regular dental controls and that they have not any oral enfection focus.

Keywords:

Chronic renal failure, oral findings,

PDF

___

Lütfioğlu M, Sakallıoğlu EE, Özkaya O, Açıkgöz G. Kronik böbrek yetmezliği olan çocuklarda tükürük sıvı dinamiği ve ağız sağlığı profilinin değerlendirilmesi. GÜ Diş Hek Fak Derg. 2008; 25: 13De Rossi SS, Glick M. Dental considerations for the patient with renal disease receiving hemodialysis. JADA 1996; 127: 211-9.
Lucas VS, Roberts GJ. Oro-dental health in children with chronic renal failure and after renal transplantation: a clinical review. Pediatr Nephrol 2005; 20: 1388-94.
Davidovich E, Schwarz Z, Davidovitch M, Eidelman E, Bimstein E. Oral findings and periodontal status in children, adolescants and young adults suffering from renal failure. J Clin Periodontol 2005; 32:1076-82.
Al Nowaiser A, Lucas VS, Wilson M, Roberts GJ, Trompeter RS. Oral health and caries related microflora in children during the first three months following renal transplantation. Int J Paediatr Dent 2004; 14:118-26.
Al Nowaiser A, Roberts GJ, Trompeter RS, Wilson M, Lucas VS. Oral health in children with chronic renal failure. Pediatr Nephrol 2003;18:39-45.
Ertuğrul F, Elbek-Çubukçu C, Sabah E, Mir S. The oral health satus of children undergoing hemodialysis treatment. The Turkish Journal of Pediatry 2003; 45:1098-113.
Nunn JH, Sharp J, Lambert HJ, Plant ND, Coulthard MG. Oral health in children with renal disease. Pediatr Nephrol 2000; 14:997-1001.
Peterson S, Woodhead J, Crall J. Caries resistance in children with chronic renal failure. Pediatr Des 1985; 19:796-9.
Gavalda C, Bagan JV, Scully C, Silvestre FJ, Milian MA, Jimenez. Renal hemodialysis patients: Oral, salivary, dental and periodontal findings in 105 adult cases. Oral Dis 1999; 5: 299-302.
Obry F, Belcourt AB, Frank RM. Biochemical study of whole saliva from children with chronic renal failure. ASDC J Dent Child 1987; 54:429-32.
Bublitz A, Machat E, Scharer K, Komposch G, Mehls I. Changes in dental development in paediatric patients with chronic kidney disease. Proc Eur Dial Transplant Assoc 1981; 18:517-23.
Nakhjavani YB, Bayramy A. The dental and oral status of children with chronic renal failure. J Indian Soc Pedod Prev Dent 2007; 25:7-9.
Naugle K, Darby ML, Bauman DB, Lineberger LT, Powers R. The oral health status of individuals on renal dialysis. Ann Periodontol 1998; 3:197-205.
Peneva M, Anadoliska A, Apostolova D. Dental caries with chronic renal insufficiency. Stomatolog (Sofia) 1989; 71:6-10.
Rojas Pena S, Mora Munoz A, Gordillo Paniagua G, Jackson Herrer G. DMF index in patients with endstage kidney disease. Pract Odontol 1991; 12:9-11.
Wollf A, Stark H, Sarnat H, Binderman I, Eisenstein B, Drukker A. The dental status of children with chronic renal failure. International Journal of Pediatric Nephrology 1985; 6: 127-32.
Koch MJ, Buhrer R, Pioch T, Scharer K. Enamel hypoplasia of primary teeth in chronic renal failure. Paediatr Nephrol 1999; 13:68-72.
Jaffe EC, Roberts GJ, Chantler C, Carter JE. Dental findings in chronic renal failure. Br Dent J 1986; 160:18-20.
Warady BA, Koch M, O´Neal DW, Higginbotham M, Harris DJ, Hellerstein S. Plasma flüoride concentraiton in infants receiving long-term peritoneal dialysis. J Pediatr 1989; 115:436-9.
Gülhan A, Seymen F. Kronik böbrek yetmezliği gösteren 15 olgunun üç yıllık ağız diş bulguları ve tedavileri. İ Ü Diş Hek Fak Der 1995; 29:185-90.
Rahman MM, Çağlayan F, Rahman B. Periodontal health parameters in patients with chronic renal failure and renal transplants receiving immunosupressive therapy. Jour Nihon Univ Sch Dent 1992; 34:265-72.
Yavuz İ, Yılmaz ME, Atakul F, Sarı Y, Çolak M, Kara İH, Kaya S. Kronik böbrek yetmezliği olan ve diyaliz ile tedavi gören hastaların oral dokularındaki bulguların incelenmesi. D Ü Diş Hek Fak Derg 2002; 8:162-72.
Tollefsen T, Johansen JR. The periodontal status of prospective and renal transplant patients. Comparison with systemically healthy subjects. J Periodontal Res 20:220-2. Bayraktar G, Kurtulus I, Duraduryan A, Cintan S, Kazancioglu R, Yildiz A, ve ark. Dental and periodontal findings in hemodialysis patients. Oral Dis 2007;13:393–7.
Bots CP, Poorterman JHG, Brand HS, Kalsbeek H, Van Amerongen BM, Veerman ECI, Nieuw Amerongen AV. The oral health status of dentate patients with chronic renal failure undergoing dialysis therapy. Oral Diseases 2006; 12: 176-80.
Knocht A. Periodontitis associated with chronic renal failure: A case report. Journal of Periodontol 1996; 67: 1206-9.
Ganibegovic M. Dental radiographic changes in chronic renal disease. Medicinski Arhiv 2000; 54: 115Kitsou VK, Konstantinidis A, Siamopoulos KC. Chronic renal failure and periodontal disease. Ren Fail 2000; 22: 307-18.
Bokenkamp A, Bohnhorst B, Beier C, Albers N, Offner G, Brodehl J. Nifedipine aggravates cyclosporine A-induced gingival hyperplasia. Pediatr Nephrol 1994; 8:181-5. Yazışma Adresi: Dr. Mine KORUYUCU
İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti A.D. 34093 Çapa / İSTANBUL
Tel: 0 212 414 20 20 – 30400
Mail: mine.yildirim@istanbul.edu.tr