Didem SAKARYALI, Pınar ÖNAL POYRAZ, Betül MEMİŞ ÖZGÜL

DİŞ GELİŞİMİNİN BELİRLENMESİNDE DEMİRJİAN VE MOORREES YÖNTEMLERİ KULLANILARAK İKİ FARKLI ARAŞTIRMACI ARASINDAKİ UYUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Bu retrospektif çalışmada, diş gelişiminin değerlendirilmesinde kullanılan Demirjian ve Moorrees yöntemlerinin, iki farklı araştırmacı tarafından değerlendirilmesi ve araştırmacılar arasındaki uyumun belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada 382 adet panoramik film iki farklı araştırmacı tarafından Demirjian ve Moorrees yöntemleri kullanılarak premolar ve molar dişlerin gelişim seviyeleri açısından değerlendirilmiştir. Her iki yöntem için öncelikle, her araştırmacının kendi içindeki uyumu kappa testi ile değerlendirilmiş ve yeterli bulunduktan sonra araştırmacıların birbirleri arasındaki uyumları da yine kappa testi ile değerlendirilmiştir. Elde edilen değerler istatistiksel olarak analiz edildiğinde p<0.05 olan değerler anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmadan elde edilen veriler değerlendirildiğinde, her araştırmacının kendi içerisindeki uyumunun değerlendirildiği Kappa test skorları Demirjian yönteminde, her araştırmacı için sırasıyla 0.84 ve 0.81 olarak tespit edilirken; Moorrees yönteminde ise yine sırasıyla 0.86 ve 0.90 olarak tespit edilmiştir. Elde edilen kappa test skorlarına göre her iki yöntem için de yeterli uyum izlenirken, Moorrees yöntemi kullanıldığında araştırmacıların gösterdikleri uyumunun daha iyi olduğu fakat istatistiksel olarak anlamlılık göstermediği bulgulanmıştır (p≥0.05). Sonuç: Demirjian ve Moorrees yöntemlerinin her ikisinin de iki farklı araştırmacı tarafından uygulandığında benzer şekilde başarılı derecede uyumlu olduğu ve yapılması planlanan daha uzun dönem çalışmalarda her ikisinin de diş gelişim düzeyinin belirlenmesinde güvenle kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar kelime: Demirjian yöntemi; Diş gelişimi; Kappa testi; Moorrees yöntemi; Retrospektif çalışma Assessment of compliance between two different researchers by using Demirjian and Moorrees methods in determining tooth development ABSTRACT Aim: The aim of this retrospective study is to evaluate Demirjian and Moorrees methods used in the evaluation of tooth development stages by two different researchers and determine the compliance between researchers. Material and Methods: In this study, 382 panoramic radiographs were evaluated by two different researchers in terms of the development stages of premolar and molar permanent teeth by using Demirjian and Moorrees methods. After the evaluation of the intra-examiner kappa test scores for each researcher found sufficient, also the inter-examiner Kappa test scores were evaluated to determine the compliance between these two researchers for each evaluation method. According to the statistical analysis, significance between the values was accepted as p<0.05. Results: According to the data obtained from the evaluation of each method, intra-examiner kappa scores were determined as 0.84 and 0.81 for Demirjian method, 0.86 and 0.90 for Moorrees method. Although adequate compliance was observed for both evaluation methods for each researcher, it was also observed that Moorrees method had higher kappa test scores than Demirjian method, but not statistically significant (p≥0.05). Conclusion: It might be concluded that both Demirjian and Moorrees methods were similarly compatible eventhough applied by two different researchers. So, both methods might be used safely to determine tooth development stages in longer term studies. Keywords: Demirjian method; Kappa test; Moorrees method; Retrospective study; Tooth development

Anahtar Kelimeler:

Demirjian yöntemi;, Kappa testi;, Moorrees yöntemi;, Retrospektif çalışma, Diş gelişimi;

PDF

___

1. Rolseth V, Mosdøl A, Dahlberg PS, Ding Y, Bleka Ø, Skjerven-Martinsen M, Straumann GH, Delaveris GJM, Vist GE. Age assessment by Demirjian's development stages of the third molar: a systematic review. Eur Radiol 2019;29:2311-21.
2. Ashifa N, Parakh MK, Ulaganambi S. Estimation of Age Using Third Molar Development: A Radiological Cross-Sectional Study. Am J Forensic Med Pathol 2020;41:115-8.
3. Moorrees CF, Fanning EA, Hunt EE. Age variation of formation stages for ten permanent teeth. J Dent Res 1963;42:1490–502.
4. Kvaal SI, Kolltveit KM, Thomsen IO, Solheim T. Age estimation of adults from dental radiographs. Forensic Sci Int 1995;74:175–85.
5. Demirjian A, Goldstein H, Tanner JM. A new system of dental age assessment. Hum Biol 1973;45:211–27.
6. Nolla CM. The development of the permanent teeth. J Dent Child 1960;27:254–66.
7. Liversidge HM, Peariasamy K, Folayan MO, Adeniyi AO, Ngom PI, Mikami Y, Shimada Y, Kuroe K, Tvete IF, Kvaal SI. A radiographic study of the mandibular third molar root development in different ethnic groups. J Forensic Odontostomatol 2017;35:97-108.
8. Prasad H, Kala N. Accuracy of two dental age estimation methods in the Indian population- A meta-analysis of published studies. J Forensic Odontostomatol 2019;3:2-11.
9. Paulsson L, Arvini S, Bergström N, Klingberg G, Lindh C. The impact of premature birth on dental maturation in the permanent dentition. Clin Oral Investig 2019;23:855-61.
10. Akhil S, Joseph TI, Girish KL, Sathyan P. Accuracy of Demirjian's and Indian-specific formulae in age estimation using eight-teeth method in Kanyakumari population. Indian J Dent Res 2019;30:352-7.
11. Hegde S, Patodia A, Shah K, Dixit U. The applicability of the Demirjian, Willems and Chaillet standards to age estimation of 5-15 year old Indian children. J Forensic Odontostomatol 2019;37:40-50.
12. Mohanty I, Panda S, Dalai RP, Mohanty N. Predictive accuracy of Demirjian's, Modified Demirjian's and India specific dental age estimation methods in Odisha (Eastern Indian) population. J Forensic Odontostomatol 2019;37:32-9.
13. Khosronejad A, Navabi M, Sakhdari S, Rakhshan V. Correlation between chronological age and third molar developmental stages in an Iranian population (Demirjian method). Dent Res J (Isfahan) 2017;14:143-9.
14. Soares CB, Figueiroa JN, Dantas RM, Kurita LM, Pontual A, Ramos-Perez FM, Perez DE, Pontual ML. Evaluation of third molar development in the estimation of chronological age. Forensic Sci Int 2015;254:13-7.
15. Lewis AJ, Boaz K, Nagesh KR, Srikant N, Gupta N, Nandita KP, Manaktala N. Demirjian's method in the estimation of age: A study on human third molars. J Forensic Dent Sci 2015;7:153-7.
16. Zandi M, Shokri A, Malekzadeh H, Amini P, Shafiey P. Evaluation of third molar development and its relation to chronological age: a panoramic radiographic study. Oral Maxillofac Surg 2015;19:183-9.
17. Kullman L. Accuracy of two dental and one skeletal age estimation metot in Swedish adolescents. Forensic Sci Int 1995;75:225–36.
18. Foti B, Lalys L, Adalian P, Giustiniani J, Maczel M, Signoli M, Dutour O, Leonetti G. New forensic approach to age determination in children based on tooth eruption. Forensic Sci Int 2003;132:49–56.
19. Garn SM, Lewis AB, Koski K, Polacheck DL. The sex difference in tooth calcification. J Dent Res 1958;37:561–7.
20. Olze A, Mahlow A, Schmidt S, Wernecke KP, Geserick G, Schmeling A. Combined determination of selected radiological and morphological variables relevant for dental age estimation of young adults. Homo 2005;56:133–40.
21. Tunc ES, Koyuturk AE. Dental age assessment using Demirjian's method on northern Turkish children. Forensic Sci Int 2008;175:23-6.
22. Kırzıoğlu Z, Ceyhan D. Accuracy of different dental age estimation methods on Turkish children. Forensic Sci Int 2012;216:61-7.
23. Uzuner FD, Kaygısız E, Darendeliler N, Yeniay A. Bir Türk popülasyonunda üçüncü molar dişlerin gelişiminin radyografik olarak değerlendirilmesi: yaş, cinsiyet ve çene karşılaştırması. Acta Odontol Turc 2015;32:130-5.
24. Karadayı B, Afşin H, Ozaslan A, Karadayı Ş. Development of dental charts according to tooth development and eruption for Turkish children and young adults. Imaging Sci Dent 2014;44:103-13.
25. Demirtürk Kocasaraç H, Altan AB, Yerlikaya C, Sinanoglu A, Noujeim M. Correlation between spheno-occipital synchondrosis, dental age, chronological age and cervical vertebrae maturation in Turkish population: is there a link? Acta Odontol Scand 2017;75:79-86.
26. Phillips VM, van Wyk Kotze TJ. Testing Standard Metots of Dental Age Estimation by Moorrees, Fanning and Hunt and Demirjian, Goldstein and Tanner on Three South African Children Samples. J Forensic Odontostomatol 2009;27:20-8.
27. Liversidge HM, Smith BH, Mabe M. Bias and Accuracy of Age Estimation Using Developing Teeth in 946 Children. Am J Phys Anthropol 2010;143:545–54.
28. Liversidge HM. Controversies in age estimation from developing teeth. Ann Hum Biol 2015;42:397–406.
29. Ergün S, Güneri P. Dental Dijital Görüntülemede Üçüncü Boyut. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg 2019;29:133-42.