Urartu Kemerleri Üzerindeki İnsan Tasvirleri

M.Ö. 9-6. yüzyıllar arasında merkezini Van Gölü Havzası ve çevresinin oluşturduğu Urartu Krallığı, merkezileşmiş siyasi otoritesi, sağlamış olduğu kültürel birliği ve maddi kültür zenginlikleri ile Anadolu uygarlıkları içerisinde yerini almıştır. 300 yıllık tarihi sürecinde çok sayıda yeniliğe imzasını atan Urartu Devleti, sanat alanında da özgün eserler ortaya koymuştur. Bu eşsiz sanat ürünleri arasında bugün çeşitli müzeler ve özel koleksiyonlara dağılmış durumdaki kemerler, zengin süsleme ve sahneleri ile özel bir yere sahiptir. Kemerlerin üzeri savaş arabaları, süvariler, avlanan insanlar, hayvanlar, geometrik ve bitkiselsel motifl erle süslenmiştir. Fantastik yaratıklardan naturalistik betimlere değin çeşitlilik arz eden bu süsleme ve sahnelerin stil ve ikonografi k özellikleri Urartu resim sanatının daha iyi anlaşılmasına olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada kemerler üzerinde yer alan insan tasvirleri ele alınmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda “Askeri Nitelikli”, “Dini Nitelikli” tasvirler ve “Avcılar” olmak üzere 3 farklı grup tespit edilmiş, bunlarında kendi içerisinde alt gruplara ayrıldığı anlaşılmıştır. Ayrıca kemerler üzerindeki tasvirler aracılığıyla Urartu sanatçısının insan fi gürlerini nasıl betimlendiği, tasvire bağlı bir stil gelişimi yapmanın mümkün olup olmadığı gibi sorulara yanıt aranmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Urartu, Kemer, Human, Tasvir