Metinlerarasılık Bağlamında Gazel ve Mesnevi Arasındaki İlişkiye Bir Örneklem: Hayali Beg’in Gazellerinde Mesnevi Okumaları

Metin okuma şekil ve usulü üzerinde sürekli tartışılan konulardandır. Bu tartışma daha çok metni anlama ve yorumlama üzerine odaklıdır. Hangi kültüre ait olursa olsun, her metin kendi dönemine ait özellikleri yansıtır, ama kendinden önceki metinlerden de müstakil düşünülemez. Diğer sanat dallarında olduğu gibi şiir de ortaya çıktığı kültüre has özelliklerle ortaya çıkar. Klasik Türk şairlerinde değişik tür ve nazım şekilleriyle yüzyılların ötesinden gelenleri eserlerinde devam ettirme geleneği söz konusudur. Mesnevilerde kahramanların ruh halini anlatan ya da şairlerin olay örgüsünü keserek gazel yazdığı bilinmektedir. Bazı şairlerin de gazellerinde mesnevi olay örgüsüne ait unsurlardan faydalanarak şiir yazdığı görülmektedir. Bu çalışmada, klasik Türk şiiri şairlerinden Hayali Beg’in gazellerindeki mesnevilere ait olay örgüsüne yer vermesine dikkat çekilmektedir. Çalışmada Hayali Beg’in gazellerinde bazı mesnevi konularını özetlemesi metinlerarasılık bağlamında değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Mesnevi, gazel, metinlerarasılık

PDF

___

Ahmet Paşa Divanı, (1992). haz. Ali Nihat Tarlan, Ankara: Akçağ Yayınları
Aktulum, K. (2000). Metinlerarası İlişkiler, Ankara: Öteki Yayınevi
Baki Divanı, (2011). haz. Sabahattin Küçük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
Fuzuli Divanı, (2000). haz. Kenan Akyüz, Süheyl Beken, Ankara: Akçağ Yayınları
Hayali Beg Divanı, (1992). haz. Ali Nihat Tarlan, Ankara: Akçağ Yayınları
Necati Beg Divanı, (1992). haz. Ali Nihat Tarlan, Ankara: Akçağ Yayınları
İsen Mustafa, (2014). “Tezkireler Sadece Biyografi Kaynakları Değil Aynı Zamanda Eleştiri Tarihimizin de Kaynaklarıdır” İlmî Araştırmalar: Dil, Edebiyat, Tarih İncelemeleri
Nedim Divanı, (2015), haz. Abdülbaki Gölpınarlı, İstanbul: İnkılap Yayınları
Onay, A. T. (2000). Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı. haz. Cemal Kurnaz, Ankara: Akçağ Yayınları
Özdemir, E. (1995). Eleştirel Okuma, Ankara: Ümit Yayıncılık
Revani Divanı, Ziya Avşar, www.ekitap.kulturturizm.gov.tr
Şeyh Galib Divanı, (2013). haz. Muhsin Kalkışım, Ankara: Akçağ Yayınları
Şentürk, A. A. (2015) “Manzum Metinler Işığında Bir Kalender Dervişinin Profili, Turkish Studies, Volume 10/8 Spring s. 204