Bazı Tekstil Boyalarının Drosophila Melanogaster'de Ömür Uzunluğu, Yaşama Yüzdesi ve Yavru Birey Sayısına Etkileri

Bu çalışmada tekstil endüstrisinde kullanılan on boyar maddenin (Reactive blue 19, Reactive red 120, reactive black 5, Direct black 22, Acid yellow 199, Basic red 46, Dispers yellow 119, Acid red 266, Acid blue 113 ve Basic yellow 28) Drosophila melanogaster’ in ömür uzunluğu, yaşama yüzdesi, dişi ve erkek bireylerde yavru döl sayısı üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Deneylerde Drosophila melanogaster’in yabanil tipi kullanılmıştır. Yaşama yüzdesinin belirlenmesi için farklı konsantrasyonlarda hazırlanan kimyasallar (10, 20, 30, 40 ppm) larvalara besin yoluyla uygulanmıştır. Basic yellow 28, Dispers yellow 119 ve Reactive blue 19 boyar maddelerinin larvalara uygulanan tüm konsantrasyonları kontrol grubuna göre yaşama yüzdesini azaltırken, Acid blue 113 ve Direct black 22 yaşama yüzdesini arttırmıştır. Ömür uzunluğu için ise; Drosophila melanogaster’in dişi ve erkek populasyonlarında ayrı ayrı çalışılmıştır. Pupadan çıkan aynı yaşlı (1- 3 günlük) çiftleşmemiş bakire dişi ve erkek sinekler farklı konsantrasyonlarda (10 ppm, 20 ppm, 30 ppm, 40 ppm) kimyasal içeren besiyerlerinde beslenmiştir. Acid blue 113, Acid red 266, Acid yellow 199, Basic yellow 28, Direct black 22, Reactive black 5 ve Basic red 46 boyar maddeleri dişi ve erkek bireylerde ömür uzunluğunu azaltırken, Reactive blue 19 ve Reactive red 120 boyar maddeleri dişi ve erkek bireylerde ömür uzunluğunun artmasına sebep olmuştur. Ayrıca tüm gruplarda dişi bireylerin erkek bireylere oranla daha uzun yaşadığı tespit edilmiştir. Etkisi araştırılan boyar maddelerin dişi ve erkek bireylerde yavru döl sayısı üzerine olan etkilerini tespit etmek için her uygulama grubunda, bir deney setinde sadece dişi bireylere kimyasal uygulanırken, aynı uygulama grubuna ait diğer deney setinde yalnızca erkek bireylere kimyasal uygulanmıştır. Çiftleştirilen sineklerden elde edilen F1 dölündeki yavru sayıları belirlenmiştir. Acid blue 113, Basic red 46, Basic yellow 28, Dispers yellow 119 ve Reactive blue 19 boyar maddeleri dişi bireylerde yavru döl sayısını arttırırken, Acid red 266, Acid yellow 119, Direct black 22 ve Reactive red 120 boyar maddelerinin uygulanan tüm konsantrasyonlarında dişi bireyler kontrol grubuna göre daha az sayıda yavru döl vermiştir. Erkek bireylere kimyasal uygulanması sonucu oluşan F1 dölünde, Acid red 266, Acid yellow 199, Basic red 46, Basic yellow 28, Direct black 22 ve Dispers yellow 119 boyar maddeleri yavru sayısında azalmaya sebep olurken Reactive black 5 ve Reactive blue 19 boyar maddeleri yavru sayısını arttırmıştır. Acid blue 113 ve Reactive red 120 boyar maddeleri ise yalnızca yüksek dozlarda toksisiteye sebep olmuştur. Boyar maddelerin erkek bireylere uygulanması sonucunda F1 dölündeki yavru sayısına olan etkisi kimyasal uygulanan dişi bireylerden daha hassas bulunmuştur.

-

In this study, ten dyes used in textile industry (Reactive blue 19, Reaktive red 120, Reaktive black 5, Direct black 22, Acid yellow 199, Basic red 46, Dispers yellow 119, Acid red 266, Acid blue 113 and Basic yellow 28) effects have been investigated on Drosophila melanogaster’ s percentage of survival, longevity, number of offspring individuals. Drosophila melanogaster’ s wild type has been used in experiments. Chemicals prepared in different concentrations (10 ppm, 20 ppm, 30 ppm and 40 ppm) have been applied to the larvae with nutrients to determine survival rate. It has been observed that Reactive blue 19, Reactive red 120, Reactive black 5, Acid yellow 199, Basic red 46, Dispers yellow 119, Acid red 266 and Basic yellow 28 dyes all concentrations applied to larvae have decreased the life span according to control group and these concentrations have increased survival rate of Acid blue 113 and Direct black 22. For longevity, it has been worked in Drosophila melanogaster’ s male and female individuals one by one. Same aged (1-3 days) and not mated virgin female and male individuals which came out from pupae have been fed in medium which contains chemicals with different concentrations (10 ppm, 20 ppm, 30 ppm and 40 ppm). Except for Dispers yellow 119 other dyes caused to decrease longevity in male and female individuals, Also in every group, it is determined that female individuals live longer in comparison to male individuals. To identify dyes effects on first generation male and female individuals, in every application group only females have been exposed to chemicals on the other hand in other experiment set belongs to same application group only males have been exposed to chemicals. Offspring individual numbers in F1 progeny obtained from mated flies have been determined. In F1 progeny resulted from chemical application to female individuals, it has been observed that Acid blue 113, Dispers yellow 119, Reactive black 5 and Reactive blue 19 increased first generation numbers in total, females gave lesser amount of first generation according to the control group in all aplied concentrations of Acid red 266, Acid yellow 119, Direct black 22 and Reactive red 120. In F1 progeny resulted from chemical application to male individuals, Acid red 266, Acid yellow 199, Basic red 46, Basic yellow 28, Direct black 22 and Ddispers yellow 119, caused to decrease in younger individual number, on the other hand Reactive black 5 and Reactive blue 19 dyes increased the younger individual number. It has been observed that, in result of dyes have been applied to male individuals, dyes effect on younger individual number in F1 progeny is more sensitive than female individuals which have been exposed to chemicals

___

  • Şenel, Ü., (2006). Tekstil endüstrisinde kullanılan sentetik boyar maddelerin mutajenik etkilerinin umu-testi ile araştırılması, Doktora Tezi, İstanbul Ünv., Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü, Fiziksel Oşinografi ve Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı.
  • Şen, S., Demirer, G.N., (2003). Anaerobic treatment of real textile wastewater with a fluidized bedreactor, Water Research, 37, 1868- 1878.
  • Uzal, N., Yılmaz, L., Yetiş, Ü., (2005). İndigo boyama atıklarının ön arıtımı: kimyasal çöktürme ön filtrasyon süreçlerinin karşılaştırılması, 6. Ulusal Çevre Müh. Kongresi, 429- 437.
  • Al-Sabti, K., (2000). Chlorotriazine Reactive azo red 120 textile Dye induces micronuclei in fish, Ecotoxicol. Environ. Saf., 47, 149-155.
  • Sugimori, D., Banzawa, R., Kurozumi, M., Okura, I., (1998). Removel of disperse dyes by the fungus Cunninghamella polymorpha, Journal of Bioscience and Bioengineering 87 (2), 252- 254.
  • Odeigah, P.G.C., Osanyipeju, A.O., (1995). Genotoxic effects of two industrial effluents and methyl methane sulfonate in Clarias lazera, Food Chem. Toxicol., 33, 501- 505.
  • Sumathi, M., Kalaiselvi, K., Palanivel, M., Rajaguru, P., (2001). Genotoxicity of textile dye effluent on fish (Cyprinus carpio) measured using the comet assay, Bull. Environ. Contam. Toxicol., 66, 407- 414.
  • Çavaş, T., Ergene- Gözükara, S., (2003). Micronuclei, nuclear lesions and interphase silver- stained nucleolar organizer regions (agnors) as cyto-genotoxicity indicators in Oreochromis niloticus exposed to textile mill effluent, Mutation Research, 538, 81-91.
  • Moawad, H., Abd El-Rahim, W.M., Khalafallah, M.A., (2003). Evaluation of biotoxicity of textile dyes using two bioassay tests, J. Basic Microbiol. 43 (3), 218- 229.
  • Zhou, Q., Xu, J., Cheng, Y., (2004). Inhibitory effects of Reactive X-3B red dye (RRD) on iron uptake bye three crops, Plant and Soil, 261, 155- 156.
  • Araujo, A. S. F., Monteiro, R. T. R., (2005). Plant bioassay to assess toxicity of textile sludge compost, Sci. Agric.(Piramlaba, Braz.), 62 (3), 286- 290.
  • Kolutek, R., Karataş, N., (2007).Nevşehir ili uçhisar kasabasında yaşayan bireylerde kanser risk faktörleri ve erken tanı belirtilerinin saptanması, Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences), 16 (1), 28- 39.
  • Seventekin, N., (1988). Boyar madde kimyasına giriş, Bornova-İzmir.
  • Kurtoğlu, N., Şenol, D., (2004). Tekstil ve ekolojiye genel bakış, karsinojen ve allerjik etki yapabilen tekstil kimyasalları, KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 7 (1).
  • Idaomar, M., El-Hamss, R., Bakkali, F., Mezzoug, N., Zhiri, A., Baudoux, D.,Munoz- Serrano, A., Liemans, Alonso-Morafa, A., (2002). Genotoxicity and antigenotoxicity of some essential oils evaluated by wing spot test of Drosophila melanogaster, Mutation Research, 513 (1-2), 61- 68.
  • Potter, C. J., Turenchalk, G. S., Xu, T., (2000). Drosophila in cancer research, TIG,16 (1), 33- 39.
  • Osaba L., Rey, M.J., Aguirre, A., Alonso, A., Graf, U. 2002. “Evaluation of genotoxicity of captan, maneb and zineb in the wing spot test of Drosophila melanogaster: Role of nitrosation”, Mutation Research, 518 (1), 95-106
  • Lehmann, M., Franco, A., de Souza Prudente Vilar, K., Lukza Reguly, M., de Andrade, H.H., (2003). Doxorubicin and two of its analohues are preferential inducers of homologous recombination compared with mutational events in somatic cells of Drosophila melanogaster. Mutation Research, 539 (1-2), 167-175.
  • Arking, Robert. (1987). “Genetic and environmental determinants of longevity in Drosophila,”Basic Life Sci. 42: 1–22.
  • Arking, R. (1988). “Genetic analyses of aging processes in Drosophila,” Exp. Aging Res. 14: 125–135.
  • Arking, Robert and S. P. Dudas. (1989). “Review of genetic investigations into the aging processes of Drosophila,” J. Am. Geriatr.37: 757–773.
  • Rose, Michael R. (1991). Evolutionary Biology of Aging, Oxford: Oxford University Press. [23] Stearns, Steven C. and Linda Partridge. (2001). “The genetics of aging in Drosophila,” in E. Masoro and S. Austad (eds.), Handbook of Aging, 5th ed. San Diego: Academic Press, pp. 345–360.
  • Bonilla E, Medina-Leendertz S, Díaz S. (2002) Extension of life span and stress resistance of Drosophilamelanogaster by long-term supplementation with melatonin. Exp Gerontol., 37(5):629-38.
  • Sarıkaya, R., Çakır, Ş., Solak, K., (2006). Effects of food preservatives on the longevity of Drosophila melanogaster (mwhxflr), Kastamonu Education Journal, 14, 173- 184.
  • Uysal, H., Altun, D., Aslan, A., (2009). Drosophila melanogaster’de Lobarıa pulmonarıa(L.) Hoffm. likeninin ömür uzunluğu üzerine etkisi, TÜBAV Bilim Dergisi, 2 (3), 271- 276.
  • Uysal H., Semerdöken S, Çolak, D. A., Ayar A. 2013. The hazardous effects of the three natural food dyes on developmental stages and longevity of D. melanogaster. Toxicology and Industrial Health
  • Ayar A, Uysal H, Altun D (2009) The Effects of Cold Shock on The Longevity in Oregon R wild and Vestigial mutant of Drosophila melanogaster (Diptera: Drosophilidae). Ekoloji 74: 38-44 [29] Özata, L., (2006). Bazı tekstil boyalarının Drosophila melanogaster üzerine toksik ve genotoksik etkilerininaraştırılması, Doktora tezi, İnönü Üniversitesi, Biyoloji Anabilim Dalı, Malatya.
  • Muthukumar, M., Sargunamani, D., Senthilkumar, M., Selvakumar N., (2005). Studies on decolouration, toxicity and the possibility for recycling of acid dye effluents using ozone treatment, Dyes and Pigments, 64, 39- 44.
  • Cunha, K.S., Reguly, M. L., Graf U. ve Andrade, H. H. R., (2001). Taxannes: the genetic toxicity of paclitaxel and docetaxel in somatic cells of Drosophila melanogaster, Mutagenesis. 16 (1), 79- 84.
  • Yeşilada, E., (2001). Genotoxicity testing of some metals in the Drosophila wing somatic mutation and recombination test, Bull. Environ. Contam. Toxicol., 66, 464- 469.
  • Yeşilada, E., Özmen M., Yeşilada, Ö., (1999). Studies on the toxic and genotoxic effect of olive iol mill wastewater, Fresenius Environ. Bull., 8 732-739.
  • Ayar, A., (2013). Bazı parabenlerin genotoksik etkilerinin in vivo ve in vitro şartlarda kısa süreli test teknikleri ile belirlenmesi, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Erzurum.
  • Çolak Altun, D., (2013). Dioksinlerin toksik etkilerinin Drosophila kanat benek testi ve biyokimyasal yöntemlerle belirlenmesi ve bu etkilerin farklı antioksidanlar ile giderilmesi üzerine araştırmalar, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Erzurum.
  • Semerdöken, S., (2012). Gıda maddelerine katılan bazı sentetik azo gıda boyalarının Drosophila melanogaster’in Oregon R yabanıl ve mutant soylarında larval mortalite ve ömür uzunluğu üzerine etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Uysal, H., Semerdöken, S., (2011). Sentetik gıda boyalarının drosophila melanogaster’in Oregon R soyunda larval toksisite ve ergin ömür uzunluğu üzerine etkilerinin belirlenmesi, Kafkas Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (1), 71- 87.
  • Sarıkaya, R., Selvi, M., Akkaya, N., Acar, M., Erkoç, F., (2010). Farklı Konsantrasyonlardaki Gıda Boyalarının Drosophila melanogaster (mwh x flr)’de Yaşama Yüzdesi Üzerine Etkisi, SDÜ Fen Dergisi (e-Dergi), 5 (1), 38-46.
  • Bağcı, G., Bozcuk, A. N., (1991). Ergin Drosophila’ nın ömür uzunluğuna sıcaklık ve ısığın etkisi, Doğa – Tr. J. of Biology, 15, 1- 8.
  • Memmi, B. K., Ünlü H., (2007). The effects of short duration microwave exposure on the life span and the induction of sex-linked recessive lethal mutations in Drosophila melanogaster, Hacettepe J. of Biol. and Chem., 35 (3), 173- 179.
  • Ünlü, H., (1991a). Drosophila melanogaster ömür uzunluğunda yellow alellerinin heterozis etkisinin farklı backroundlarda incelenmesi, Doga Tr. J. of Biol., 15, 98- 109.
  • Ünlü, H., (1991b). Drosophila melanogaster ömür uzunluğunda yellow alellerinin etkisi ve heteroziste alel farklılıklarına bağlı anasal etki, Doga Tr. J. of Biol., 15, 132- 138.
  • Ünlü, H., (1991c). Drosophila melanogaster ömür uzunluğunda bazı genlerin değişken etkileri, Doga Tr. J. of Biol., 15, 124- 131.
  • Ünlü, H., Bozcuk, A. N., (1979a). Genetics of longevity in Drosophila. I. The effects of w, m, and f mutant genes in various genotype combinations, Exp. Geront., 14, 117- 124.
  • Ünlü, H., Bozcuk,A. N., (1979b). Genetics of longevity in Drosophila-II.The effects of homozygous and hemizygous w, m , f, wm, wf, mf and wmf mutant genotypes. Exp.Geront., 14, 125- 132.
  • Setsini, E. A., Carlson, J. C., Allsopp, R., (1991). The effects of ambient temperature on life span, lipid peroxidation, superoxide dismutase, and phospholipase A2 activity in Drosophila melanogaster, Experimental Gerontology, 26, 385 - 395.
  • Min, K. J., Tatar, M., (2006). Drosophiladiet restriction in practice: Do flies consume fewer nutrients? Mechanisms of Ageing and Development, 127, 93-96.
  • Graves, J. L., Mueller, L. D., (1993). Population density effects on longevity, Genetica, 91, 99- 109.
  • Kern, S., Ackermann, M., Searns, S. C., Kawecki, T. J., (2001). Decline in offspring viability as a manifestation of aging in Drosophila melanogaster, Evolution, 55 (9), 1822- 1831. [50] Sgro, C. M., Partridge, L., (1999). A delayed wave of death from reproduction in Drosophila, Science, 286, 2521- 2524.
  • Iliadi, K. G., Iliadi, N. N., Boulianne, G. L., (2009). Regulation of Drosophilalifespan: Effect of genetic backround, sex, mating and social status, Exp. Gerontol., 44, 546- 553.
  • Atlı, E., (2010). Bazı çevresel östrojenlerin Drosophila melanogaster’ de gelişim biyolojisi ve ömür uzunluğu üzerine etkilerinin incelenmesi, doktora tezi, Hacettepe üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Ankara.
  • Al- Saffar, Z. Y., Grainger, J. N. R., Aldrich, J., (1996). Temperature and Humidity affecting development, survival and weight loss of the pupal stage of Drosophila melanogaster, and the influence of alternating temperature on the larvae, J. therm. Biol., 21 (5/6), 389- 396.
  • Foley, P. A., Luckinbill, L. S., (2001). The effects of larval behavior on adult lifehistory features in Drosophila melanogaster, Evolution, 55 (12), 2493-2502.
  • Mcintyre, G. S., Gooding, R. H., (2000). Effects of maternal age on larval competitiveness in house flies, Heredity, 85, 480- 489.
  • Altun, D., (2007). Usnea longissima Ach. likeninin Drosophila melanogaster’ in çeşitli gelişim parametreleri ve ömür uzunluğu üzerine etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Erzurum.
  • Miklow, G.L.C. and Rubin, G.M., (1996). The role of genome project in determining gene function: insight from model organism Cell, 86, 521- 529.
  • Partridge L., Green, A., Fowler, K., (1987). Effects of egg production and exposure to males on females survival in Drosophila melanogaster, J. Insect Physol., 33 (10), 745- 749.
  • Yılmaz, M., (2006). Drosophila melanogaster’de anasal yaşın yavru döl ömür uzunluğu üzerine etkileri, Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen bilimleri enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Ankara.
  • Samis, H. V., Erk, F. C. and Baird, M. B., (1971). Senescence in Drosophila. Exp. Geront., 6, 9- 18.