Hz. Hatice'nin Oğulları

Hz. Peygamber’in hayatındaki çeşitli olaylar hakkındaki haberler, erken dönem sîret, hadis, tarihi çalışmalar ve kültürel edebiyat kaynaklarında birbirinden ayrık, hatta birbiriyle zıt olarak kaydedilmiştir. Hadisteki uyuşmazlıklar zaman zaman Hz. Peygamber ile Mekke’nin nüfuzlu aileleri arasındaki ilişkilerle ilgisi olan ve bir ölçüde O’nun ve ortaya çıkmakta olan Müslüman toplumunun kaderini şekillendiren, Hz. Peygamber’in hayatındaki belirgin olaylarla ilişkilidir.Bu şekilde incelenmeyi ve açığa kavuşturulmayı hak eden benzer bir durum da Hz. Hatice’nin evlilik hayatındaki belirli olayları içerir.

The Sons of Khadīja

The narratives about Khadija in Islamic History sources may be very divided. One of these subjecs is Khadija’s children. Besides there is little information about her daughters, accounts about her sons are diversified.  This article approaches the narratives in İslamic History sources about Khadija’s sons.

___

  • Abdülbekâ Hibatullâh. el-Menâkıbu'l-mezyediyye fî ahbâri'l-mülüki'l-esediyye. Br. Mus., Add., 23296 = thk. Sâlih Mûsâ Darâdika ve Muhammed Abdülkâdir Huraysât. Amman: 1984.
  • Abdülcebbâr. Müteşâbihu'l-Kur'ân. thk. Adnân Muhammed Zarzûr. Kahire: 1969.
  • Abdürrezzâk. el-Musannef. thk. Habîburrahman el-A'zamî. Beyrut: 1390/1970.
  • Abdürrezzâk. Tefsîr. Dâru'l-Kütüb, Tefsir, no. 242.
  • Ahmed b. Hanbel. Kitâbu'l-ilel ve mârifeti'r-ricâl. thk. Koçyiğit ve Cerrahoğlu. Ankara: 1963.
  • el-Begavî. Meâlimu't-tenzîl. (Tefsîru'l-Hazîn'in marjininde).
  • Belâzürî. Ensâbu'l-eşrâf. thk. Muhammed Hamidullah. Kahire: 1959.
  • Belâzürî. Ensâbu'l-eşrâf. Ashir, Ef., no. 597-8.
  • Beşir, Süleyman. Mukaddime fî târîhi'l-ahbâr. Kudüs: 1984.
  • el-Beycürî. Hâşiyetün alâ mevlidi ebî berekâti Seyyidi Ahmedi'd-Derdîr. Kahire: 1294.
  • el-Beyhakî. Delâilu'n-nübüvve. thk. Abdurrahman Osman. Kahire: 1389/1969.
  • Birkeland, Harris. The Lord Guideth, Studies on Primitive Islam. Oslo: 1956.
  • el-Câvî, Muhammed Nevevî. Merâhu lebîd = et-Tefsîru'l-münir li-meâlimi't-tenzîl. Kahire: 1276, (repr.).
  • el-Câvî, Muhammed Nevevî. Muhammed Nevevî. Terğîbu'l-müstakîn li beyâni Manzûmeti's-Seyyidi'l-Barzancî Zeyni'l-Âbidîn. Kahire: ty.
  • Cerîr ve'l-Ferezdak. Nekâid. thk. A. A. Bevan. Leiden: 1905-12.
  • el-Ceyyânî, Ebû Hayyân. Tefsîru'l-bahri'l-muhît. Kahire: 1328.
  • Conrad, Lawrance I.. "Abraha and Muhamad, some observations apropos of chronology and literary topoi in the early Arabic historical tradition". BSOAS 50. (1987).
  • ed-Deylemî. Firdevsu'l-ahbâr. Chester Beatty, nr. 3037.
  • ed-Dımeşkî, İbn Nâsıruddîn. Câmiu'l-âsâr fî mevlidi'r-rasûli'l-muhtâr. Cambridge, Or., no. 913.
  • ed-Dimyâtî. el-Muhtasar fî sîreti'n-Nebiyyi (s). Chester Beatty, no. 3332.
  • ed-Diyârbekrî. Târîhu'l-hamîs fî ahvâli enfüsi'n-nefîs. Beyrut: 1283.
  • Ebû Cehm. Cüz. Hebrew Univ., Ar., nr. 8° 273 = Zâhiriyye, Mecmû', nr. 83.
  • Ebû Ubeyde Mâ'mer b. el-Müsennâ. Tesmiyetü ezvâci'n-Nebiyyi (s) ve evlâdihî. thk. Nihâd Mûsâ. Mecelletü ma'hadi'l-mahtûtâti'l-Arabiyye 13 (1967).
  • Ebû Yâlâ. Müsned. thk. Hüseyin Sâlim Esed. Beyrut: 1404/1984.
  • Ebu'l-Hüseyin Ahmed Fâris. Evzâcü's-siyer li hayri'l-beşer. Kahire: 1359/1940.
  • el-Fâkihî. Târîhu'l-Mekke. Leiden, Or., no. 463.
  • el-Fesavî, Yakub b. Süfyân. el-Mârife ve't-târîh. thk. Ekrem Ziyâ Umerî. Beyrut: 1401/1981.
  • Friedmann, Y., "Finality of Prophethood in Sunnî Islam", JSAI 7 (1986).
  • el-Hâkim en-Neysâbûrî. el-Müstedrek. Haydarabad: 1342 (repr., Riyâd).
  • el-Hâlebî, Ali b. Burhâneddîn. İnsânu'l-uyûn fî sîreti'l-Emini'l-Me'mûn = es-Sîretü'l- hâlebiyye. Kahire: 1382/1962.
  • Halîfe b. Hayyât. Târîh. thk. Ekrem Ziyâ Umerî. Necef: 1386.
  • el-Hamevî, Muhammed b. Sâlim. et-Târîhu's-sâlihî. Br. Mus., Or., no. 6657.
  • el-Hâzin. Lubâbu't-te'vîl fî meâni't-tenzîl. Kahire: 1381.
  • el-Heysemî, İbn Hâcer. en-Nîmetü'l-kübrâ ale'l-âlem bi mevlidi seyyidi benî âdem. benim kütüphanemde.
  • el-Heysemî, Nûreddin. Mecmâu'z-zevâid ve menbâu'l-fevâid. Beyrut: 1967.
  • İbn Abdilber. el-İsti'âb fî mârifeti'l-ashâb. thk. Ali Muhammed el-Bicavî. Kahire: 1380/1960.
  • İbn Adiyy. el-Kâmil fî zuafâi'r-ricâl. Beyrut: 1405/1985.
  • İbn Asâkir. Târîh-u Dımaşk, (tehzîb). thk. Abdülkâdir Bedrân. Beyrut: 1399/1968.
  • İbn Ebî Şeybe. el-Musannef. thk. Muhtar Ahmed en-Nedvî. Bombay: 1402/1982.
  • İbn Hâcer el-Askalânî. el-İsâbe fî temyîzi's-sahâbe. thk. Ali Muhammed el-Bicavî. Kahire: 1971.
  • İbn Hâcer el-Askalânî. Lîsânu'l-mîzân. Haydarabad: 1331.
  • İbn Hâcer el-Askalânî. Tehzîbu't-tehzîb. Haydarabad: 1325.
  • İbn Hazm. Cemheretü ensâbi'l-Arab. thk. Abdüsselâm Hârûn. Kahire: 1382/1962.
  • İbn Hazm. Cevâmiu's-sîre. thk. İhsân Abbâs ve Nâsıruddîn Esed. Kahire: ts.
  • İbn Hazm. el-Fisâl fî milel ve'n-nihâl. Kahire: ts.
  • İbn İshâk. es-Siyer ve'l-meğâzî. thk. Süheyl Zekkâr. Şam: 1389/1978.
  • İbn Kesîr. el-Bidâye ve'n-nihâye. Beyrut, Riyad: 1966.
  • İbn Kuteybe. el-Meârif. thk. Servet Ukâşe. Kahire: 1969.
  • İbn Kuteybe. Te'vîl-i muhtelefi'l-hadîs. Kahire: 1326.
  • İbn Sâ'd. et-Tabakâtu'l-kübrâ. Beyrut: 1377/1958.
  • İbn Seyyidinnâs. Uyûnu'l-eser fî fünûni'l-megâzî ve'ş-şemâil ve's-siyer. Kahire: 1356.
  • İbnü'l-Arabî. Ahkâmu'l-Kur'ân. thk. Ali Muhammed el-Bicavî. Kahire: 1388/1968.
  • İbnü'l-Cevzî. el-Vefâ bi ahvâli'l-Mustafâ. thk. Mustafa Abdülvâhid. Kahire: 1386/1966.
  • İbnü'l-Esîr. Usdü'l-ğâbe fî mârifeti's-sahâbe, Tahran: 1280.
  • İbnü'l-Kelbî. Cemheretü'n-neseb. Br. Mus., Add., no. 23297.
  • el-İsâmî, Abdülmelik b. Hüseyin. Simtü'n-nücumi'l-evâlî fî enbâi'l-evâil ve't-tevâlî. Kahire: 1380.
  • el-İsfehânî, Ebû Nuaym. Delâilu'n-nübüvve. Haydarabad: 1397/1977.
  • el-Kalâî, Süleyman b. Mûsâ. el-İktifâ fî megâzî Rasûlillâhi ve's-salâti'l-hulefâ. thk. Mustafa Abdülvâhid. Kahire: 1387/1968.
  • el-Karafâcî. Nesîmu'r-riyâd şerhu Şifâi'l-Kâdî Iyâd. Kahire: 1327.
  • el-Katakânî. el-Burhân fî tefsîri'l-Kur'ân. thk. Mahmûd Câfer ez-Zerendî. Kûm: 1394.
  • el-Kayravânî, Abdullah b. Ebî Zeyd. Kitâbu'l-câmî. thk. Muhammed Ebu'l-Acfân ve Osman Bittih. Beyrut - Tunus: 1402/1982.
  • el-Kâzarûnî. es-Sîretü'n-nebeviyye. Br. Mus., Add., no. 18499.
  • el-Kurtubî. Tefsîr = el-Câmî li ahkâmi'l-Kur'ân. Kahire: 1387/1967.
  • Lammens, H. "L'Age de Mahomet et la Chronologie de la Sira". Journal Asiatique 17 (1911).
  • el-Makdisî, el-Mutahhar b. Tâhir. Kitâbu'l-bed' ve't-târîh. thk. Cl. Huart. Paris: 1916.
  • el-Makrîzî. İmtâu'l-esmâ bi mâ li'r-Rasûli mine'l-enbâ'i ve'l-emvâli ve'l-hafazati ve'l- metâ'. thk. Mahmûd Muhammed Şâkir. Kahire: 1941.
  • el-Marzukî. el-Ezmine ve'l-emkine. Haydarabad: 1332.
  • el-Mâverdî. Alâmü'n-nübüvve. Beyrut: ts.
  • el-Meclisî. Bihâru'l-envâr. Tahran: 1392.
  • Menâkıbu's-Sahâbe. (müellifi meçhul). Br. Mus., Or., no. 8273.
  • Moğoltay. Telhîsu's-sîre. Şehîd Ali, no. 1878.
  • Moğoltay. ez-Zahru'l-besîm fî sîreti Ebi'l-Kâsım. Leiden, Or., no. 370.
  • Muhammed b. Habîb. el-Muhabber. thk. Ilse Lichtenstaedter. Haydarabad: 1361/1942.
  • Muhammed b. Habîb. el-Münemmak. thk. Hurşîd Ahmed Fâruk. Haydarabad: 1384/1964.
  • Mukâtil b. Süleyman. Tefsîr. Ahmed III, no. 74-2.
  • el-Mutavvaî. Men şebera zefira. Cambridge, Or., no. 1473 (10).
  • en-Nehrevânî, Muâfâ b. Zekeriyyâ. el-Calisu's-salihu'l-kâfî. Topkapı Sarayı, Ahmet III, no. 2321.
  • Noeldeke, T. - F. Schwally. Geschichte des Qorâns. Hildesheim: 1961. en-Nüveyrî. Nihâyetü'l-ereb fî fünûni'l-edeb. Kahire: 1964. er-Râzî, Fahrüddin. et-Tefsîru'l-kebîr. Kahire: 1357/1967.
  • Rubin, Uri. "Abû Lahab and sûra CXI". BSOAS 42 (1979).
  • es-Sâlihî. Subulu'l-hudâ ve'r-reşâd fî sîreti hayri'l-ibâd. thk. Mustafa Abdülvâhid. Kahire: 1394/1974.
  • es-Sincârî. Menâihu'l-kerem bi ahbâri Mekkete ve'l-Harem. Leiden, Or., no. 7018.
  • Sprenger, A. Das Leben und die Lehre des Mohammad. Berlin: 1869.
  • es-Suyûtî. ed-Durru'l-mansûr fi't-tefsîr bi'l-ma'sûr. Kahire: 1314.
  • es-Suyûtî. el-Hâvî li'l-fetâvî. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd. Kahire: 1378/1959.
  • es-Suyûtî. er-Resâilu't-tis'. Beyrut: 1405/1985.
  • es-Süheylî. er-Ravdu'l-unuf. thk. Abdurrahman el-Vekîl. Kahire: 1387/1967.
  • eş-Şevkânî. Fethu'l-kadîr, el-câmî beyne fennayi'r-rivâye ve'd-dirâye min ilmi't-tefsîr. Kahire: ty, (repr., Beyrut).
  • et-Taberî, Muhammed b. Cerîr. Târîhu'r-rusûl ve'l-mülûk. thk. Muhammed Ebu'l- Fadl İbrahim. Kahire: 1969.
  • et-Taberî, Muhammed b. Cerîr. et-Tefsîr = câmiu'l-beyân fî tefsîri'l-Kur'ân. Bülaq: 1329.
  • et-Taberî, Muhammed b. Cerîr. Zeylü'l-müzeyyel. Kahire: 1358/1939.
  • et-Taberî, Muhibbuddîn. es-Simtü's-semîn fî menâkıbu ümmühâti'l-mü'minîn. Kahi- re: 1402/1983.
  • et-Tabersî, el-Fadl b. el-Hasan. Cevâmiu'l-câmî fî tefsîri'l-Kur'âni'l-Mecîd. Tebriz: 1379.
  • et-Tabersî, el-Fadl b. el-Hasan. Mecmu'ul-beyân fî tefsîri'l-Kur'an. Beyrut: 1380/1961.
  • et-Teymî, Yahyâ b. Selâm. Tefsîr, Muhtasaru İbn Zamanîn. Fas, Qar., no. 34.
  • Vâhidî. Esbâbu nüzûl. Kahire: 1388/1968
  • Watt, W. Montgomery. Muhammad at Mecca. Oxford: 1953.
  • ez-Zürkânî. Şerhu'l-mevâhibi'l-ledüniyye. Kahire: 1325.