Bir Öğretim Materyali Olarak Medya Haberlerinin Din Eğitiminde Kullanılması

Medya haberleri, ilgi çekici olması, güncel bilgileri ihtiva etmesi, derste öğrenilenleri pekiştirmesi, pek çok yöntem ve teknikle birleştirilebilmesi açısından derslerde yararlanılacak önemli bir öğretim materyali olarak kabul edilebilir. Ayrıca medya haberlerinin daha somut bir öğrenme sağlaması, derste anlatılan konunun gerçek hayatla bağlantısının kurulmasına ve öğrencilerin empati becerilerini geliştirmesine yardım etmesi de bu materyali öne çıkaran diğer özelliklerdir. Bu bağlamda medya haberlerinin din eğitiminde kullanılmasının, derse yönelik merak ve ilgiyi arttırabileceği, öğrencilerin öğrenme süreçlerine aktif olarak katılmalarına imkân sağlayabileceği söylenebilir. Dahası medya haberlerinin din eğitiminde kullanılması, öğrencilere medya araçlarında hemen her gün karşılaştıkları haberleri analiz etme, eleştirme, değerlendirme ve dini bilgileriyle karşılaştırma fırsatı sunabilir. Din eğitiminde medya haberlerinden nasıl yararlanılacağını konu edinen bu makale, din eğitimi kapsamındaki derslere giren öğretmenler için medya haberlerinin kullanımı hakkında bir farkındalık oluşturmak ve bu sayede derslerinde medya haberlerini kullanma hususunda onlara yol göstermek amacıyla hazırlanmıştır. Araştırmada din eğitiminde medya haberlerinin kullanılması önce kavramsal çerçevede ele alınmış, ardından din eğitimi verilen derslerin ders kitaplarında medya haberlerinin ne ölçüde kullanıldığı araştırılmıştır. Araştırma kapsamında Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi (DKAB) ile İmam Hatip Lisesi Meslek Derslerine ait 42 kitap incelenmiş ve bu inceleme sonucunda dört örnek bulunmuştur. Ders kitaplarında kullanılan medya haberlerinin, öğrencileri araştırmaya, paylaşmaya ve tartışmaya yönlendirdiği görülmüştür. Çünkü bu etkinliklerde derste öğrenilen bilgilerin medya haberleriyle karşılaştırılması ve güncel hayat ile ilişkilendirilmesi hedeflenmiştir. Ancak 42 ders kitabında sadece dört örnek bulunabilmiş olması, medya haberlerinin din eğitiminde yeterince kullanılmadığını, öğretmenlere ders işleme süreçlerinde medya haberlerinin kullanımı ile ilgili yeterli malzemenin sunulmadığını da ortaya koymaktadır. Araştırmanın üçüncü bölümünde din eğitiminde medya haberlerinin kullanılmasında dikkat edilmesi gereken hususlar, etkinlik öncesinde, etkinlik esnasında ve etkinlik sonrasında olmak üzere üçe ayrılarak incelenmiştir. Buna göre; medya haberleri ders esnasında anlatım, yorumlama, kavram tanımlama, soru-cevap ve tartışma tekniklerini uygulama şeklinde değerlendirilebilir. Medya haberleri, manşet ya da başlığa uygun bir haber metninin hazırlanması, haber metnine uygun bir manşet veya başlık bulunması, yarım bırakılan metin için tamamlama çalışması yapılması, eksik cümle, kelime ve kavramların tahmin edilmeye çalışılması şeklindeki etkinliklerle uygulanabilir. Ayrıca 5N1K ile medya haberlerinin çözümlemesinin yapılması, medyada tespit edilen görsellerin içeriğinin tahmin edilmesi, görsel ve haber eşleştirmesi yapılması da yapılabilecek etkinlikler arasındadır. Tartışma, bilimsel araştırma ve örnek olay incelemesi yöntemleri, medya haberleri etkinliklerinde etkili şekilde kullanılabilecek yöntemlerdir. Araştırmanın son bölümünde ise medya haberlerinin din eğitimi verilen derslerde kullanılmasına yönelik altı etkinlik örneği verilmiştir. Bu etkinlikler, DKAB (4-7. sınıf), Peygamberimizin Hayatı (7. Sınıf), Temel Dini Bilgiler (9. sınıf), Fıkıh (10. sınıf) ve İslâm Kültür ve Medeniyeti (12. sınıf) derslerine ait etkinlikler olup, beş ayrı ders ve beş ayrı sınıf düzeyinde uygulanmak üzere hazırlanmıştır. Etkinliklerde kullanılan haberlerin birer tanesi ekonomi, spor ve sağlık; üç tanesi de günlük yaşam ile ilgilidir. Her bir etkinlikte farklı tekniklerin uygulanmasına dikkat edilmiş ve etkinliklerin sonunda daha sonraki konular ile ilgili araştırma yapılabilecek medya haberleri için örnekler verilmiştir. Beş ayrı ders ve beş ayrı sınıf düzeyinde hazırlanan bu örnek etkinlikler, din eğitiminde medya haberlerinin oldukça etkili bir şekilde kullanılabileceğini, spordan ekonomiye, sağlıktan günlük yaşama kadar medyanın hemen her bülümünde yer alan haberlerin ders konularıyla bağdaştırılabileceğini ortaya koymaktadır. Bu araştırmanın sonuçları bağlamında, öncelikle ders kitaplarının güncellenerek medya haberlerine daha çok yer verilmesi önerilmektedir. Din Öğretimi Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulacak bir platform aracılığıyla medyada çıkan haberlerin arşivi yapılabilir ve bu haberlerin hangi konularda ve nasıl kullanılabileceği hususunda kılavuz hazırlanabilir. Hem yüksek din eğitimi veren kurumlardaki öğretmen adaylarına öğretmenlik meslek dersleriyle hem de mevcut öğretmenlere hizmet içi eğitimlerle din eğitimi ve medya konusunda farkındalık kazandırılabilir. Bu araştırmanın benzerleri tek bir ders veya tek bir medya aracı özelinde yapılabilir. Ayrıca din eğitimi verilen derslerde medya haberlerinin kullanılmasının öğrencilerin öğrenimine yaptığı katkıyı ölçmek için nicel ve nitel yöntemlerle alan araştırmaları yapılabilir.

Using Media News in Religious Education as a Teaching Material

Media news can be regarded as an important teaching material to be used in lessons in terms of being interesting, containing up-to-date information, reinforcing what has been learned in the course, and combining it with many methods and techniques. In addition, the fact that media news provides a more concrete learning, helps the subject in the lesson to be connected with real life and helps students to develop their empathy skills. Therefore, the use of media news in religious education can increase curiosity and interest in the lesson and enable students to actively participate in learning processes. This article, which focuses on how to benefit from media news in religious education, has been prepared to raise awareness about the use of media news for teachers who attend religious education classes, and thus to guide them in using media news in their lessons. In the study, the use of media news in religious education was first addressed in a conceptual framework, and then the extent to which media news was used in the textbooks of the religious education courses was investigated. Within the scope of the research, 42 books on Religious Culture and Moral Knowledge (RCMK) and Imam Hatip High School Vocational Lessons were examined and four examples were found as a result of this examination. It was observed that the media news used in the textbooks led the students to research, share and discuss. However, the fact that only four examples could be found in 42 textbooks reveals that media news are not used sufficiently in religious education, and teachers are not provided with sufficient material on the use of media news in teaching processes. In the third part of the study, the issues to be considered in the use of media news in religious education are examined in three groups as before, during and after the lesson. According to this media news can be evaluated as lecture, interpretation, concept definition, question-answer and application of discussion techniques during the lesson. Discussion, scientific research and case study methods are methods that can be used effectively in media news activities. In the last part of the study, six activity examples are given for the use of media news in religious education classes. These activities are the activities of the lessons of RCMK (4-7th grade), The Life of the Prophet (7th grade), Basic Religious Knowledge (9th grade), Fiqh (10th grade) and Islamic Culture and Civilization (12th grade). These exemplary activities, prepared at five different lessons and five different class levels, reveal that media news can be used quite effectively in religious education, and all media news from sports to economy, from health to daily life can be associated with the course subjects. In the context of the results of this research, it is suggested that the course books should be updated and media news should be included more. Through a platform to be established by the General Directorate of Religious Education, news in the media can be archived and a guide can be prepared on what subjects and how these news can be used. Additional research can be conducted with focus on a single lecture or a single media tool. In addition, quantitative and qualitative studies can be conducted to asses the contribution of the use of media news in religious education classes to students’ learning.

___