TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ÜRETİM YAPAN FİRMALARIN PAZAR PERFORMANSLARINDA JENERİK STRATEJİLERİN ETKİSİ

Gelişmekte olan ülkelerdeki üretim firmalarında rekabetin yoğun olduğu ve rekabetin sonucu olarak firmaların maliyet baskısı ile hareket ettikleri bilinmektedir. Firmalar faaliyet gösterdikleri rekabet ortamını inceleyerek en uygun stratejiler için karar vermelidir. Stratejilerin sektörel uyumluluğunun incelendiği araştırmalarda, bazı sektörlerde genel kabul görmüş stratejiler olduğu da bilinmektedir. Pandemi döneminde firmalar büyük bir değişim ve dönüşüm geçirmek zorunda kalmıştır. Değişen beklenti, ihtiyaç ve istekler firmaları daha esnek olmaya zorlarken, firmaların faaliyetlerine devam edebilmesi için uygun stratejinin ne olduğu araştırılması gereken bir konudur. Bu sebeple gerçekleştirilen ampirik çalışma, Türkiye’nin lokomotif sektörlerinden biri olan tekstil sektöründe firmaların pazar performansı açısından hangi jenerik stratejinin daha etkili olduğunu belirlemek ve mevcut durumun ne olduğuna yönelik bir çıkarım yapmayı amaçlamaktadır. Araştırmanın amacına yönelik geliştirilen model sonrası hazırlanan anket formu araştırmanın evreninini temsil edebilecek Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde faaliyet gösteren 120 tekstil firmasına gönderilmiştir. Anketlere dönüşler sonrası elde edilen 80 anket üzerinden araştırma hipotezleri test edilmiştir. Sonuç olarak tekstil sektöründe jenerik stratejilerden maliyet liderliği stratejisinin pazar performansına etkisi bulunamamış, farklılaştırma stratejisinin ise pazar performansını olumlu yönde etkilediğine ulaşılmıştır. Son olarak tekstildeki alt dallar incelendiğinde, maliyet liderliği, farklılaştırma ve pazar performansı ortalamalarının en düşük olduğu alt dalın “konfeksiyon”, en yüksek olduğu alt dalın ise “teknik tekstil” olduğu görülmektedir

PDF

___

Amit, R. (1986). Cost leadership strategy and experience curves. Strategic Management Journal, 7(3):281-292.
Ansoff, H.I. (1965). Corporate strategy. New York, NY: McGraw-Hill.
Aulakh, P. S., Kotabe, M., & Teegen, H. (2000). Export strategies and performance of firms from emerging economies: Evidence from Brazil, Chile, and Mexico. Academy of management Journal, 43(3), 342-361.
Baker, W. E., & Sinkula, J. M. (1999). Learning orientation, market orientation, and innovation: integrating and extending models of organizational performance, Journal of Market Focused Management, 4(4):295-308.
Baker, W. E., & Sinkula, J. M. (1999). The synergistic effect of market orientation and learning orientation on organizational performance. Journal of Academy of Marketing Science. 27(4):411-427.
Bracker, J. (1980). The historical development of the strategic management concept. Academy of management review, 5(2), 219-224.
Brenes, E. R., Montoya, D., & Ciravegna, L. (2014). Differentiation strategies in emerging markets: The case of Latin American agribusinesses. Journal of Business Research, 67:847–855.
Casas-Klett, T., & Li, J. (2021). Assessing the Belt and Road Initiative as a narrative: Implications for institutional change and international firm strategy. Asia Pacific Journal of Management, 1-17.
Chan, R.Y. and Wong, Y.H. (1999), “Bank generic strategies: does porters theory apply in an international banking center”, International Business Review, Vol. 8 Nos 5/6, pp. 561-90.
Cross, L. (1999), “Strategy drives marketing success”, Graphic Arts Monthly, Vol. 71 No. 2, p. 96.
Day, G.S., & Wensley, R. (1988). Assessing advantage: aframework for diagnosing competitive superiority. Journal of Marketing, 52: 1–20.
Dess, G. G., & Davis, P. S. (1984). Porter’s generic strategies determinants of strategic group membership and organizational performance. Academy of Management Review, 27, pp. 467–488.
Drucker, P. (1974). Management: tasks, responsibilities, practises. Harper&Row, New York
Drucker, P. (2008). Management. Harper Collins, New York.
Durmuş, B., Yurtkoru, E. S., & Çinko, M. (2013). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. Beta Yayınları.
Dursun, I.T. (2013). Örgüt Kültürü ve Strateji İlişkisi: Hofstede’nin Boyutları Açısından Bir Değerlendirme. Siyaset Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(1).
Güçlü, N. (2003). Stratejik Yönetim. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2): 61-85.
Hair Jr., J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis 7th Edition.
Hill, C.W.L. (1988). Differentiation versus low cost or differentiation and low cost: a contingency framework. Academy of Management Review, 13(3).
James, W.L. and Hatten, K.J. (1994), “Evaluating the performance effects of Miles and Snows strategic archetypes in banking, 1983 to 1987: big or small?”, Journal of Business Research, Vol. 31 Nos 2/3, pp. 145-54.
Jaworski, B. J., & Kohli, A. K. (1993). Market orientation: antecedents and consequences. Journal of Marketing, 57(3): 53-70. http://doi.org/10.2307/1251854
Kim, E., Nam, D. and Stimpert, J.L. (2004), “Testing the applicability of porters generic strategies in the digital age: a study of Korean cyber malls”, Journal of Business Strategies, Vol. 21 No. 1, pp. 19-45.
Kim, L., & Lim, Y. (1988). Environment, generic strategies, and performance in a rapidly developing country: A taxonomic approach. Academy of Management journal, 31(4), 802-827.
Kling, J.A. and Smith, K.A. (1995), “Identifying strategic groups in the US airline industry: an application of the Porter model”, Transportation Journal, Vol. 35 No. 2, pp. 26-34.
Kohli, A. K., & Jaworski, B. J. (1990). Market orientation: the construct, research propositions, and managerial implications. Journal of Marketing, 54(2): 1–18.
Kumar, K., Subramanian, R. and Yauger, C. (1997), “Performance-oriented: toward a successful strategy”, Marketing Health Services, Vol. 17 No. 2, pp. 10-20.
Lawless, M.W. and Finch, L.K. (1989), “Choice and determinism: a test of Hrebiniak and Joyces framework on strategy-environment fit”, Strategic Management Journal, Vol. 10, pp. 351-65.
Li, C. B., & Li, J. J. (2008). Achieving superior financial performance in China: differentiation, cost leadership, or both?. Journal of international Marketing, 16(3), 1-22.
Miles, R. E., & Snow, C. C. (1978). Organizational strategy, structure and process. New York: McGraw-Hill
Myers, M. B., & Harvey, M. (2001). The value of pricing control in export channels: a governance perspective. Journal of International Marketing, 9(4): 1-29.
Murray, A. I. (1988). A contingency view of Porter's “generic strategies”. Academy of Management Review, 13(3), 390-400.
Nandakumar, M. K., Ghobadian, A., & O'Regan, N. (2011). Generic strategies and performance–evidence from manufacturing firms. International Journal of productivity and performance management.
O’Farrell, P., Hitchens, D. and Moffat, L. (1992), “Does strategy matter? An analysis of generic strategies and performance in business service firms”, Business Strategy Review, Vol. 3 No. 1, pp. 71-87.
Parker, B. and Helms, M.M. (1992), “Generic strategies and firm performance in a declining industry”, Management International Review, Vol. 32 No. 1, pp. 23-9.
Parnell, J. A., & Wright, P. (1993). Generic strategy and performance: an empirical test of the Miles and Snow typology. British Journal of Management, 4(1), 29-36.
Podsakoff, P.M., MacKenzie, S.B., Lee, J.-Y. ve Podsakoff, N.P. (2003). Common Method Biases in Behavioral Re-search: A Critical Review of the Literature and Recom-mended Remedies, Journal of Applied Psychology, 88 (5): 879-903.
Porter, M. (1996). What is strategy? Harvard Business Review, nov-dec, on point 4134
Porter, M. E. (1980). Competitive strategy. New York: The Free Press.
Porter, M.E. (1985). Competitive advantage: creating and sustaining superior performance (New York, The Free Press).
Powers, T. L., & Hahn, W. (2004). Critical competitive methods, generic strategies, and firm performance. International Journal of Bank Marketing.
Slater:F., & Olson, E. M. (2001). Marketing's contribution to the implementation of business strategy: An empirical analysis. Strategic Management Journal, 22(11):1055-1067.
Spanos, Y. E., Zaralis, G., & Lioukas, S. (2004). Strategy and industry effects on profitability: evidence from Greece. Strategic management journal, 25(2), 139-165.
Torgovicky, R., Goldberg, A., Shvarts, S., Bar Dayan, Y., Onn, E. and Levi, Y. (2005), “Application of Porters generic strategies in ambulatory health care: a comparison of managerial perceptions in two Israeli sick funds”, Health Care Management Review, Vol. 30 No. 1, pp. 17-23.
Ülgen, H. Ve Mirze, S.K. (2004). İşletmelerde Stratejik Yönetim, Literatür Yayıncılık, İstanbul, 2. Basım.
Walker Jr, O. C., & Ruekert, R. W. (1987). Marketing's role in the implementation of business strategies: a critical review and conceptual framework. Journal of Marketing, 51(3):15-33.
Wright, P., Kroll, M., Tu, H. and Helms, M. (1991), “Generic strategies and business performance: an empirical study of the screw machine products industry”, British Journal of Management, Vol. 2 No. 1, pp. 57-65.
Zajac, E. J., Kraatz, M. S., & Bresser, R. K. (2000). Modeling the dynamics of strategic fit: A normative approach to strategic change. Strategic management journal, 21(4), 429-453.