SANATSAL ALGI İLE GÖRSEL ÖNYARGILAR İLİŞKİSİ

Bu çalışmada görsel önyargıların sanat algısına etkileri irdelenmektedir. Bunagöre görsel önyargılar, zihnin, alımlama sürecinde geçmişte bellekte biriken veyer eden kategorileştirilmiş hazır imge ve sembollere başvurmasındankaynaklanmaktadır. Kategorileştirme, yeni bir şeyi tanımlamaya veönyargılarımızla uyuşan belli davranışları beklememize yardım etmektedir. Busüreçte görsel algı, görsel önyargılar tarafından koşullandırılmakta ve görsel veri,mevcut beklentiler doğrultusunda algılanmaktadır. Bu yönlendirilmiş algı, sanatyapıtında farklı olanın derinlemesine veya nesnel olarak alımlanmasına engelolmaktadır. Araştırmanın amacı, sanat yapıtını alımlama sürecinde görselönyargılara dikkat çekerek bu konuda farkındalığı artırmaktır. Araştırma literatürtaramasına dayalı betimsel bir çalışmadır.

THE RELATIONSHIP BETWEEN ARTISTIC PERCEPTION AND THE VISUAL PREJUDICES

In this study, the influences by the visual prejudices on the perception of art are argued. Accordingly, in the reception process, the visual prejudices is caused by the resorting of mind to categorized images and symbols embedded in the memory. Categorization helps us to identify something new and to expect certaion behaviors that matches with our prejudices. In this process, visual perception is conditioned by visual prejudices and visual data is perceived in the direction of existing expectations. Those oriented perception prevent recepted the differential in the artwork, profoundly and objectively. The purpose of the study is to drawing attention to increase awareness of visual prejudices in the process of reception of artwork. The research is a descriptive study that based on a literature review.

PDF

___

Allport, G. W. (1954). The Nature of Prejudice. MA: Addison Wesley Publishing.
Arnheim, R. (2009). Görsel Düşünme. (R. Öğdül, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Berger, J. (2004). Görme Biçimleri. (Y. Salman, Çev.) İstanbul: Metis yayınları.
Buck-Morss, S. (2010). Görmenin Diyalektiği. (F. B. Aydar, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Bürger, P. (2010). Avangard Kuramı (6. Baskı b.). (E. Özbek, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Cüceloğlu, D. (1996). İnsan ve Davranışı (6. Baskı b.). İstanbul: Remzi Kitapevi.
Edwards, B. (1999). Drawing on The Right Side of the Brain. New York: Penguin Putnam Inc.
Farago, F. (2006). Sanat (1. Basım b.). (Ö. Doğan, Çev.) Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Gombrich, E. H. (1992). Sanat ve Yanılsama. (A. Cemal, Çev.) İstanbul: Remzi Kitabevi.
Gombrich, E. H. (2015). İmge ve Göz. (K. Atakay, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınlar.
Günay, D. (2008, Mayıs). Görsel Okuryazarlık ve İmgenin Anlamlandırılması. 1. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi. Şubat 22, 2016 tarihinde SDÜ Art-e - Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi: http://edergi.sdu.edu.tr/index.php/gsfsd/article/viewFile/3211/2762 adresinden alındı
Haykır, M. (2016, Kış II). Sanatta Görsel Önyargılar. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 5(20), 145-158.
Hume, D. (2009). İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme. (E. Baylan, Çev.) Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
İpşiroğlu, Z. (1992). Eleştirinin Eleştirisi (1. Basım b.). İstanbul: Cem Yayınevi.
Jung, C. G. (2016). İnsan Ruhuna Yöneliş (10. Baskı b.). İstanbul: Say Yayınları.
Kagan, M. (1993). Estetik ve Sanat Dersleri (2. Baskı b.). (A. Çalışlar, Çev.) Ankara: İmge Yayınevi.
Landow, G. P. (2000). Chapter One: Ruskin the Word-Painter. Mayıs 7, 2016 tarihinde The Victorian Web: http://www.victorianweb.org/authors/ruskin/pm/1.html adresinden alındı
Lektorsky, V. (1998). Özne Nesne Biliş. (Ş. Alpagut, Çev.) İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
Merleau-Ponty, M. (2012). Göz ve Tin (3.Baskı b.). (A. Soysal, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Peker, M. (2012). Psikolojik Açıdan Önyargı ve Ayrımcılık. K. Çayır, & M. A. Ceyhan içinde, Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar (1.Baskı b., s. 41- 52). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Mart 22, 2016 tarihinde http://secbir.org/images/haber/2011/01/04-murat-paker-1.pdf adresinden alındı
Ruskin, J. (2008). The Lamp of Memory. London: Penguin Books.
Tansuğ, S. (1988). Sanatın Görsel Dili (3. Baskı b.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Zeeberg, B. R. (2003). The Nature of Prejudice ; A Philosophical, Sociological, and Biological Evolutionary Inquiry into the Relationship of External Reality and the Human Brain. 01 08, 2016 tarihinde https://books.google.com.tr/books?id=3v4FrWGL_yAC&printsec adresinden alındı