EVLİ BİREYLERİN OTANTİKLİK DÜZEYİ ÜZERİNDE KENDİNİ SAKLAMA EĞİLİMİ VE ÖFKE İFADE TARZININ YORDAYICILIĞI

Öz Bu araştırmanın amacı, evli bireylerin kendini saklama eğilimleri, öfke ifade tarzları ve otantiklik düzeyleri arasındaki ilişkiler incelemektir. Araştırmaya Ankara’nın dört farklı ilçesinde yaşayan toplam 414 evli birey katılmıştır. Veriler, Kendini Saklama Ölçeği (KSÖ), Kızgınlık İfade Stilleri Ölçeği (KİSÖ) ve Otantiklik Ölçeği (OÖ) aracılığıyla toplanmıştır. Veriler çoklu regresyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, kendini saklama düzeyi, yaygın kızgınlık, bütünleyici kızgınlık ve kaçınmacı davranış ifade stillerinin, otantikliğin kendine yabancılaşma alt boyutunu anlamlı bir şekilde yordadığı; pasif kızgınlık ifade stilinin ise anlamlı bir etkiye sahip olmadığı belirlenmiştir. İkinci olarak, kendini saklama düzeyi, yaygın kızgınlık, pasif kızgınlık ve kaçınmacı davranış ifade stillerinin otantikliğin dış etkiyi kabullenme alt boyutunun anlamlı yordayıcısı olduğu; bütünleyici kızgınlık ifade stilinin ise anlamlı bir etkiye sahip olmadığı saptanmıştır. Ayrıca, kızgınlık ifade stillerinin dört alt boyutunun (yaygın kızgınlık, pasif kızgınlık, bütünleyici kızgınlık ve kaçınmacı davranış) otantik davranış alt boyutunun anlamlı yordayıcıları oldukları; kendini saklamanın ise anlamlı bir yordayıcı olmadığı bulunmuştur. Elde edilen tüm bulgular, ilgili alan yazın ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kendini Saklama, Öfke İfade Stilleri, Otantiklik, Evli Bireyler

PDF

___

Allan, S., & Gilbert, P. (2002). Anger and anger expression in relation to perceptions of social rank, entrapment and depressive symptoms. Personality and Individual Differences, 32(3), 551–565.
Avcı, R. (2006). Şiddet davranışı gösteren ve göstermeyen ergenlerin ailelerinin aile işlevleri, öfke ve öfke ifade tarzları açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
Bostancı, N., Çoban, Ş., Tekin, Z. ve Özen, A. (2006). Üniversite öğrencilerinin cinsiyete göre öfke ifade etme biçimleri. Kriz Dergisi, 14(3), 9–18.
Brunell, A. B., Kernis, M. H., Goldman, B. M., Heppner, W., Davis, P., Cascio, E. V., & Webster, G. D. (2010). Dispositional authenticity and romantic relationship functioning. Personality and Individual Differences, 48(8), 900–905.
Cummings, E. M., Vogel, D., Cummings, J. S., & El-Sheikh, M. (1989). Children's responses to different forms of expression of anger between adults. Child Development, 60(6), 1392-1404.
Çelik, E. (2015). Mediating and moderating role of sensation seeking in the relation between self-concealment and life satisfaction in adolescents. Eğitim ve Bilim, 40(181), 349-361.
Deniz, M. (2010). Ergenlerde sır saklamanın duygusal ve gelişimsel değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
DiGiuseppe, R., & Tafrate, R. C. (2003). Anger treatment for adults: A meta‐analytic review. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(1), 70-84.
Farrington K., & Chertok E. (2009) Social conflict theories of the family. Boss P., Doherty W. J., LaRossa R., Schumm W. R., Steinmetz S. K. (Ed.), Sourcebook of family theories and methods içinde. Boston: Springer.
Finkenauer, C., & Hazam, H. (2000). Disclosure and secrecy in marriage: Do both contribute to marital satisfaction?. Journal of Social and Personal Relationships, 17(2), 245–263.
Finkenauer, C., Engels, R. C. M. E., Branje, S. J. T., & Meeus, W. (2004). Disclosure and relationship satisfaction in families. Journal of Marriage and Family, 66(1), 195– 209.
Finkenauer, C., Kerkhof, P., Righetti, F., & Branje, S. (2009). Living together apart: Perceived concealment as a signal of exclusion in marital relationships. Personality and Social Psychology Bulletin, 35(10), 1410–1422.
Fletcher, G., Thomas, G., & Durrant, R. (1999). Cognitive and behavioral accommodation in close relationships. Journal of Social and Personal Relationships, 16(6), 705–730.
Geçtan, E. (2006). Psikanaliz ve sonrası. (12. Basım). İstanbul: Remzi Yayınevi. Gottman, J. M., & Krokoff, L. J. (1989). Marital interaction and satisfaction: A longitudinal view. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 57(1), 47–52.
Guerrero, L. K. (1994). “I'm so mad I could scream:” The effects of anger expression on relational satisfaction and communication competence. Southern Journal of Communication, 59(2), 125-141.
Guerrero, L. K., & La Valley, A. (2006). Conflict, emotion, and communication. Oetzel, J. and Ting-Toomey, S. (Ed.), Handbook of conflict and communication içinde. Thousand Oaks, CA: Sage Publishing.
Guerrero, L. K., La Valley, A. G., & Farinelli, L. (2008). The experience and expression of anger, guilt, and sadness in marriage: An equity theory explanation. Journal of Social and Personal Relationships, 25(5), 699–724.
Harter, S. (2002). Authenticity. S. J. Lopez and C. R. Snyder (Ed.), Handbook of positive psychology içinde. New York: Oxford University Press.
Heyman, R. E. (2001). Observation of couple conflicts: Clinical assessment applications, stubborn truths, and shaky foundations. Psychological Assessment, 13(1), 5–35.
Hill, C. E., Gelso, C. J. ve Mohr, J. J. (2000). Client concealment and self-presentation in therapy: Comment on Kelly. Psychological Bulletin, 126(4), 495–500.
İlhan, T. ve Özdemir, Y. (2013). Otantiklik Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(40), 142–153.
Kahn, J. H., Hessling, R. M., & Russell, D. W. (2003). Social support, health, and wellbeing among the elderly: What is the role of negative affectivity?. Personality and Individual Differences, 35(1), 5–17.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. (24. Basım). Ankara: Nobel Yayınevi.
Kassinove, H., & Sukhodolsky, D. G. (1995). Anger disorders: Basic science and practice issues. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, 18(3), 173–205.
Kelly, A. E. (1999). Revealing personal secrets. Current Directions in Psychological Science, 8(4), 105–109.
Larson, D. G. (1994). Self-concealment: Implications for stress and empathy in oncology care. Journal of Psychosocial Oncology, 11(4), 1-16.
Larson, D. G., & Chastain, R. L. (1990). Self-concealment: Conceptualization, measurement, and health implications. Journal of Social and Clinical Psychology, 9(4), 439–455.
Larson, D. G., Chastain, R. L., Hoyt, W. T., & Ayzenberg, R. (2015). Self-concealment: Integrative review and working model. Journal of Social and Clinical Psychology, 34(8), 705-774.
Lazarus, R. S. (1991). Cognition and motivation in emotion. American Psychologist, 46(4), 352–367.
Lopez, F. G., & Rice, K. G. (2006). Preliminary development and validation of a measure of relationship authenticity. Journal of Counseling Psychology, 53(3), 362–371.
Martin, R., Watson, D., & Wan, C. K. (2000). A three-factor model of trait anger: Dimensions of affect, behavior, and cognition. Journal of Personality. 68(5), 869– 897.
Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2005). Attachment theory and emotions in close relationships: Exploring the attachment-related dynamics of emotional reactions to relational events. Personal Relationships, 12, 149–168.
Nair, N. (2008). Towards understanding the role of emotions in conflict: A review and future directions. International Journal of Conflict Management, 19(4), 359-381.
Neff, K. D., & Harter, S. (2002). The authenticity of conflict resolutions among adult couples: Does women's other-oriented behavior reflect their true selves?. Sex Roles, 47(9/10), 403–417.
Neff, K. D., & Suizzo, M. A. (2006). Culture, power, authenticity and psychological wellbeing within romantic relationships: A comparison of European American and Mexican Americans. Cognitive Development, 21(4), 441–457.
Özen, A. ve Sümer, N. (2013). Evlilikte kızgınlık, üzüntü ve suçluluk duygularının ifade biçimlerinin ölçümü. Türk Psikoloji Yazıları, 16(31), 36–55.
Özgüven, İ. E. (2001). Ailede iletişim ve yaşam. (1. baskı). Ankara: PDREM Yayınları.
Peterson, C., & Seligman, M. E. (2004). Character strengths and virtues: A handbook and classification. New York: Oxford University Press.
Pinto, D. G., Maltby, J., Wood, A. M., & Day, L. (2012). A behavioral test of horney’s linkage between authenticity and aggression: People living authentically are lesslikely to respond aggressively in unfair situations. Personality and Individual Differences, 52(1), 41-44.
Reis, H. T., & Shaver, P. (1988). Intimacy as an interpersonal process. Handbook of Personal Relationships, 24(3), 367-389.
Sanford, K. (2007). Hard and soft emotion during conflict: Investigating married couples and other relationships. Personal Relationships, 14, 65–90.
Sanford, K., & Rowatt, W. C. (2004). When is negative emotion positive for relationships? An investigation of married couples and roommates. Personal Relationships, 11, 329–354.
Terzi, Ş., Güngör, H. C., & Erdayı, G. S. (2010). Kendini Saklama Ölçeği’nin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(3), 645–660.
Uysal, A., Lin, H. L., Knee, R., & Bush, A. L. (2012). The association between selfconcealment from one's partner and relationship well-being. Personality and Social Psychology Bulletin, 38(1), 39–51.
Vrij, A., Nunkoosing, K., Paterson, B., Oosterwegel, A., & Soukara, S. (2002). Characteristics of secrets and the frequency, reasons and effects of secrets keeping and disclosure. Journal of Community & Applied Social Psychology, 12(1), 56– 70.
Wickham, R. E. (2012). Authenticity in romantic partners. Unpublished doctoral dissertation, University of Houston, Texas.
Wood, A. M., Linley, P. A., Maltby, J., Baliousis, M., & Joseph, S. (2008). The authentic personality: A theoretical and empirical conceptualization and the development of the Authenticity Scale. Journal of Counseling Psychology, 55(3), 385–399.
Wood, J. S. (2005). The relationship of negative self-schemas and personality with the experience and expression of anger. Unpublished master thesis, Oklahoma State University, Oklahoma. Yalom, I. (2001). Varoluşçu psikoterapi. (3. baskı). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Yıldız, A. (2009). Evlilikte yaşanan sorunlar ve başa çıkma yolları. H. Yavuzer (Ed.), Evlilik okulu (3. baskı), içinde (ss. 211-229). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yıldız, R. (2013). Ergenlerde yalnızlığın sır saklama ve denetim odağı açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.