COVİD -19 PANDEMİSİ VE ALINAN ÖNLEMLERİN VERGİ HUKUKU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz Covid-19 pandemisi tüm Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de insan ve toplum sağlığı yanında, ekonomik ve mali yaşamı olumsuz etkilemiştir. Bu süreci en az hasarla atlatma gayreti ile hükümetler bir dizi önlemler almıştır. Bu önlemler içinde vergisel önlemler de bulunmaktadır. Türkiye’de Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi kanunlarından aldığı yetki çerçevesinde beyan, bildirim (e-yükümlülükler dahil) ve ödeme sürelerinin ertelenmesine yönelik düzenlemeler yapmıştır. Yapılan bu düzenlemelerin vergi hukukunda yer alan mücbir sebepler ve zor durum açısından değerlendirilmesi bu çalışmanın konusunu oluştururken, alınan önlemlerin yeterliliği tartışılmıştır. Vergi mükelleflerinin ertelenen ödeme sürelerinde ödeme sıkıntısı nedeniyle “çok zor durumda” kalmaları halinde başvurabilecekleri tecil müessesesi ve ilerleyen süreçte kabul edilecek potansiyel bir mali af ilave önlemler olarak değerlendirilmiştir.

___

“ABD'li Avukatlar, Koronavirüs Salgınının Çin'de Üretilen Bir Biyolojik Silah Saldırısı Sonucu Ortaya Çıktığını İddia Etti” https://www.savunmasanayiidergilik.com/tr/HaberDergilik/20-trilyon-dolarlik-dava-Koronavirus-biyolojik-silah-mi, Erişim Tarihi, 20.05.2020.

Akarca, A. ve Şafak M. (2009). “Mücbir Sebepler Ve Vergileme”.24.09.2009. (http://www.ozdogrular.com/content/view/8365/177/ ) Erişim Tarihi:17.04.2020.

Coşkun Karadağ, N , Karabuğa, F . (2019). Tecil Müessesesinin 6183 Sayılı Kanuna Hâkim Olan İlkeler Açısından Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 28 (2) , 375-387 . Doı: 10.35379/Cusosbil.620670

Coşkun Karadağ, N., Organ. İ. (2011). “İdari Ve Yargısal Açıdan Mücbir Sebepler ve Vergi Usul Kanunu’nda Yapılması Gereken Düzenlemeler”. Vergi Dünyası Dergisi. Sayı:357.

Develi, Hayati. “Dilimize Bulaşanlar” (http://tdk.gov.tr/icerik/basindan/dilimize-bulasanlar/), Erişim Tarihi:29.5.2020.

Gelir İdaresi Başkanlığı, “Mücbir Sebep Hali Kapsamındaki 65 Yaş ve Üstünde Olan Bazı Mükellefler Tarafından Sokağa Çıkma Kısıtlamasının Kaldırılmasına Bağlı Olarak Yerine Getirilmesi Gereken Beyan ve Ödeme Yükümlülüğüne İlişkin Duyuru” (https://gib.gov.tr/mucbir-sebep-hali-kapsamindaki-65-yas-ve-ustunde-olan-bazi-mukellefler-tarafindan-sokaga-cikma), Erişim Tarihi 2.6.2020

Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Usul Kanunu Sirküleri 125, 126, 127, 128, 129,130, 131. (https://gib.gov.tr/gibmevzuat), Erişim Tarihi: 1.6.2020

KPMG, “Covid-19 ile Türkiye’nin değişen ticaret dinamikleri ve “Turquality” üzerindeki etkileri” (https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2020/04/Covid-19-turkiyenin-degisen-ticaret-dinamikleri-turquality.pdf) Erişim Tarihi:27.5.2020.

Sağlık Bakanlığı, (https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/formlar/COVID-19_VAKA_BILGI_FORMU_v2.2_1.pdf), Erişim Tarihi:2.4.2020.

Sağlık Bakanlığı, (https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/), Erişim Tarihi:2.4.2020.

Sağlık Bakanlığı, “Yeni Koronavirüs Hastalığı Nedir?” (https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/covid-19-yeni-koronavirus-hastaligi-nedir), Erişim Tarihi:2.4.2020.

Selim, Erhan. “Koronavirüs (Covid-19), Domuz Gribi, Kuş Gribi Gibi Salgın Hastalıklar Mücbir Sebep Sayılır Mı?” (http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/erhanselim/023/), Erişim tarihi: 20.3.2020

WHO, (https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/situation-reports), Erişim Tarihi:28.05.2020

WHO, Coronavirus Disease (Covıd-19) Situation Report – 134). (https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200602-covid-19-sitrep-134.pdf?sfvrsn=cc95e5d5_2), Erişim Tarihi:02.06.2020

WHO, Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report – 51 (https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200311-sitrep-51-covid- 9.pdf?sfvrsn =1ba62e57_10), Erişim Tarihi:02.06.2020

Yurdadoğ, V., Coşkun Karadağ, N. (2017). Türkiye’de Yapılan Ampirik Çalışmalar Işığında Vergi Aflarının Değerlendirilmesi. Avrasya İşletme ve İktisat Dergisi, Sayı: 8, 134 – 164.

İlgili Danıştay Kararları, (http://www.kazanci.com/), Erişim Tarihi: 02.06.2020

İlgili Vergi Kanunları

5.12.1986 tarih ve 1986/9 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu İç Genelgesi

518 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Tebliği, (https://www.gib.gov.tr/vergi-usul-kanunu-genel-tebligi-sira-no-518), Erişim Tarihi:27.3.2020.

Diğer

https://www.afad.gov.tr/afadem/dogal-afetler, Erişim Tarihi:27.5.2020.

https://sozluk.gov.tr/