Bir popüler kültür ikonu olarak james bond filmlerinin ideolojik okuması

Bu çalışmada 1962’de başlayan ve elli yılı aşkın süredir devam eden bir film serisi olarak James Bond’un popüler kültür ve tüketim kültürü açısından analiz edilmesi planlanmaktadır. Zira Bond filmleri, popüler kültürün geniş sahaları içerisine yayılmış sinemasal bir fenomen olarak kabul edilmektedir. Makalenin çıkış noktasını Bond filmleri özelinde popüler filmlerin, belli bir yaşam tarzının ideolojik olarak yeniden üretilmesindeki yönlendirici etkisi oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında Bond karakterinin filmlerde kullandığı markalara yönelik bir çözümleme yapılmaya çalışılmıştır. Zira Bond, öldürmek için (licence to kill) olduğu kadar, satmak için de bir ruhsata (licence to sell) sahip olan sofistike bir karakterdir. Öyle ki filmlerde Bond karakterinin kullandığı markalarla bütünleştiğini ve bu markaların yokluğunda Bond film örgüsünün bozulacağını söylemek mümkündür. Göstergebilimsel yöntem temel alınarak gerçekleştirilen analizler, ürünlerin belirli kategoriler dâhilinde incelenmesine dayanmaktadır. Bu bağlamda filmlerde yerleştirmesi bulunan araba, alkollü içecek ve saat markalarının yer aldığı üç ana kategori ve filmlerde ayrı ayrı yerleştirmeleri bulunan diğer ürünler incelenmiştir. Analiz sonucunda Bond filmlerinde kullanılan markalar aracılığıyla güç, prestij, seçkinlik, teknolojik gelişmişlik ve üst düzey sosyal statüye gönderme yapıldığı bulgulanmıştır.

This study is about James Bond films which keeps going from 1962 to extant and is accepted as a cinema phenomenon. Startıng of the artıcle ıs the guıdıng effect of the popular fılms-bond fılms ın thıs context-ın ıdeologıcally reproducıng of a partıcular lıfestyle. In the context of this study the Bond character is analysed in terms of popular culture and culture of consumption as well as the brands used by Bond in the said films. Because Bond is a sophisticated character who who has a licence to sell as well as a licence to kill. Thus it is possible to say that in the said films Bond character is integrated with the brands which he uses and the weave of Bond films will be destorted in the absence of these brands. The performed analysis which is based on semiological method is predicated on to be reviewed the products within the specific categories. In this context three main categories in which car, alcoholic, drinks and clock brands are located in situated placement in films and separately placement of other products are examined. As a result of the analysis; power, prestıge, exclusivity, technological development and high level social status is referred by means of the brands used in Bond films was discovered.

PDF

___

Albayrak-Kaymak, D. (1987). Sınav Kaygısı Envanteri’nin Türkçe formunun oluşturulması ve güvenirliği, Psikoloji Dergisi, 6, 21, 55-62.
APA (2001). DSM-IV-TR Tanı Ölçütleri Başvuru Elkitabı, 2. Baskı, (çev. E. Köroğlu), Ankara: Hekimler Birliği Yayını.
Bilge, F. ve Kelecioğlu, H. (2008). Psychometric properties of the Brief Fear of Negative Evaluation Scale: Turkish form, Eurasian Journal of Educational Research, 32, 21-38.
Carleton, R. N., Collimore, K. C. ve Asmundson, G. J. G. (2007). Social anxiety and fear of negative evaluation: Construct validity of the BFNE-II, Journal of Anxiety Disorders, 21, 131-141.
Erkan, Z. (2002). Ergenlerin sosyal kaygı düzeyleri, ana-baba tutumları ve ailede görülen risk faktörleri üzerine bir çalışma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Erkan, Z., Çam, S. ve Güçray, S. (2003). Olumsuz Değerlendirilmekten Korkma ile Sosyal Kaçınma ve Huzursuzluk Ölçeklerinin Türkçe'ye uyarlama çalışması, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 25, 112-117.
Erkan, Z., Güçray, S. ve Çam, S. (2002). Ergenlerin sosyal kaygı düzeylerinin ana baba tutumları ve cinsiyet açısından incelenmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,10, 64-75.
Garcia-Lopez, L. J., Olivares, J., Hidalgo, M. D., Beidel, D. C. ve Turner, S. M. (2001). Psychometric properties of the Social Phobia and Anxiety Inventory, the Social Anxiety Scale for Adolescent, the Fear of Negative Evaluation Scale, and the Social Avoidance and Distress Scale in an Adolescent Spanish-speaking sample, Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 23, (1), 51-59.
Gümüş, A. E. (1997). Üniversite öğrencilerinin sosyal kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Köydemir, S. ve Demir, A. (2007). Psychometric properties of the Brief Fear of Negative Evaluation Scale in a Turkish sample, Psychological Reports, 100, 883- 893.
Leary, M, R. (1983). A brief version of the Fear of Negative Evaluation Scale, Personality and Social Psychology Bulletin, 9, 371-375.
Monfries, M. M. ve Kafer, N. F. (1994). Private self-consciousness and fear of negative evaluation, The Journal of Psychology, 128 (4), 447-454.
Musa, C., Kostogianni, N. ve Lepine, J.P. (2004). The Fear of Negative Evaluation Scale (FNE): Psychometric properties of the French version. Encephale-revue de psychiatrie clinique biologique et therapeutique, 30, (6), 517-524.
Öner, N. (1990). Sınav Kaygısı Envanteri Elkitabı. İstanbul: YÖRET Yayını, No:1.
Öner, N. (1997). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler. (3. Baskı), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 365-373.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi Ve SPSS İle Veri Analizi, Ankara: Nobel Yayınları.
Türkçapar, M. H. (1999). Sosyal fobinin psikolojik kuramı, Klinik Psikiyatri, 2, 247- 253.
Watson, D. ve Friend, R. (1969). Measurement of social evalutive anxiety. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 33, 448-457.