Çolaklı (Elazığ) Çevresindeki Plütonik Kayaçların Mineralojik, Petrografik ve Jeokimyasal Özellikleri

İnceleme alanı, Çolaklı (ELAZIĞ) çevresinde yaklaşık 130 km'lik bir alanı kapsamaktadır. Çalışma alanında yaşlıdan gence doğru Üst Kretase yaşlı Elazığ Magmatitleri, Orta Eosen-Üst Oligosen yaşlı Kırkgeçit Formasyonu, Üst Miyosen-Alt Pliyosen yaşlı Karabakır Formasyonu ve Pliyo-Kuvaterner yaşlı Palu Formasyonu yüzeylemektedir. Elazığ Magmatitleri inceleme alanında granit, granodiyorit, tonalit, diyorit ve kuvars diyorit gibi derinlik; mikrodiyorit ve aplit gibi yarı derinlik kayaçlarıyla temsil olunmaktadır. Elazığ Magmatitleri'ni uyumsuz olarak örten Kırkgeçit Formasyonu; kumtaşı ve marnlardan meydana gelmiştir. Kendisinden yaşlı birimleri uyumsuz olarak örten Karabakır Formasyonu, inceleme alanında bazaltlardan oluşmaktadır. Karasal konglomeralardan meydana gelen Palu Formasyonu ise çalışma alanının en genç birimidir. Çalışma alanındaki asidik bileşimli kayaçlarda yapılan analiz sonuçlarına göre; bu kayaçlar magmatik seri olarak subalkalen karakterli ve I-tipi granitoyid özelliğinde olup, tektonik olarak ise, volkanik yay granitoyidleri (VAG) ve çarpışmayla eş yaşlı granitoyidleri (SynCOLG) alanında yer almaktadır. Elazığ Magmatitleri'ne ait olan Çolaklı (Elazığ) çevresi plütonik kayaçları ada yaylarında oluşmuş yay magmatizması ürünüdürler.

Mineralogical, Petrographical and Geochemical Characteristics of Plutonic Rocks in the Çolaklı (Elazığ) Region

The studied area covers an area about 130 km2in the Çolaklı (ELAZIĞ) environment.The units of studied area from the oldest to the youngest; Upper Cretaceous Elazığ Magmatics, Middle Eosen-Upper Oligocene Kırkgeçit Formation, Upper Miocene-Lower Pliocene Karabakır Formation and Plio-Quaternary Palu Formation areexposed. In thestudiedarea, the Elazığ Magmatics is represented by plütonic rocks such as granite, granodiorite, tonalite, diorite, quartz diorite; subvolcanic rocks such as microdiorite and aplite. Kırkgeçit Formation covers an angular unconformity Elazığ Magmaticsand this formation consists of sandstone and marls. Karabakır Formation comprising basalts overlap on older units with an unconformity. Palu Formation composed of terrestrial conglomerate is the youngest unit in the studied area. According to the geochemical analysis results, it defined that this magmatic rocks have subalkaline characteries and I-type granitoid plotted volcanic arc granitoids (VAG) and syn-collision granitoids (Syn-COLG). The intrusive rocks in studied area belong to Elazığ Magmatics are products of island arc magmatism.

PDF

___

1.Perinçek, D., 1979a. Palu-Karabegan-Elazığ-Sivrice-Malatya Alanının Jeolojisi ve Petrol ?mkanları. T.P.A.O. Rapor No: 1361.
2.Perinçek, D., 1979b. The geology of Hazro-Korudağ-Çüngü?-Maden-Ergani-Hazar-Elazığ-Malatya Area. Guide Book, T.J.K. yayını, 33s.
3.Perinçek, D., 1980a. Arabistan Kıtası Kuzeyindeki Tektonik Evrimin, Kıta Üzerinde Çökelen ?stifteki Etkileri. Tür. 5. Petrol Kong., Tebligler, 77-93.
4.Perinçek, D., 1980b. Bitlis Metamorfitleri'nde Volkanitli Triyas. T.J.K. Bült., 23, 201-211.
5.Bingöl, A.F., 1982. Elazığ-Pertek-Kovancılar Arası Volkanik Kayaçların Petrografik ?ncelenmesi. F.Ü. Fen Fak. Derg., 1, 9-21.
6.Bingöl, A.F., 1984. Geology of the Elazığ Area in the Eastern Taurus Region. In Tekeli, O. and Göncüoğlu, M.C., eds., "Geology of the Taurus Belt", p.209-217.
7.Bingöl, A.F., 1988. Petrographical and Petrological Features of Intrusive Rocks of Yüksekova Complex in the Elazığ region (Eastern Taurus-Turkey). Journ. F.Ü., 312, 1-17.
8.Turan, M.,1984. Baskil-Aydınlar (Elazığ) Yöresinin Stratigrafisi ve Tektoniği. Doktora Tezi, F.Ü. Fen Bilimleri Enst. 185s. (yayınlanmamı?).
9.Akgül, B., 1993. Piran Köyü (Keban) Çevresindeki Magmatik Kayaçların Petrografik ve Petrolojik Özellikleri. Doktora Tezi, F.Ü. Fen Bilimleri Enst., 125s. (yayınlanmamı?).
10.Turan, M., 1993. Elazığ ve Yakın Civarındaki Bazı Önemli Tektonik Yapılar ve Bunların Bölgenin Jeolojik Evrimindeki Yeri. A. Suat Erk Jeoloji Sempozyumu, Bildiriler, Ankara Üniv. Fen Fak., 193-204, Ankara.
11.İnceöz, M., 1994. Harput (Elazığ) Yakın Kuzeyi ve Doğusunun Jeolojik Özellikleri. Doktora Tezi, F.Ü. Fen Bilimleri Enst. 112s.
12.Kürüm, S., 1994. Elazığ Kuzeybatısındaki Genç Volkanitlerin Petrolojik Özellikleri. Doktora Tezi, F.Ü. Fen Bilimleri Enst., 107s. (yayınlanmamış).
13.Bingöl, A.F.,Beyarslan, M., 1996. Elazığ Magmatitleri'nin Jeokimyası ve Petrolojisi. K.T.Ü. 30. Yıl Sempozyumu Bildiri Metinleri. s.208-224.
14.Beyarslan, M., 2000. Serince-Harput (Elazığ) Çevresindeki Granitik Kayaçlar ve Kökeni. Geosound, 37, 105-116.
15.Perinçek, D.,Özkaya, İ., 1981. Arabistan Kıtası Kuzey Kenarının Tektonik Evrimi. H.Ü. Yerbilimleri Derg., 8, 91-101.
16.Turan, M.,Bingöl, A.F., 1991. Kovancılar-Baskil (Elazığ) Arası Bölgenin TektonostratigrafikÖzellikleri. Ç.Ü. Ahmet ACAR Jeoloji Sempozyumu, Tebligler, 213-227.
17.Beyarslan, M., 1991. İspendere (Kale-Malatya) Ofiyolitlerinin Petrografik Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, F.Ü. Fen Bilimleri Enst., 57s. (yayınlanmamış).
18.Bingöl, A.F. ve Beyarslan, M., 1995. Elazığ Magmatitleri'nin Jeokimyası ve Petrolojisi. K.T.Ü. 30. Yıl Sempozyumu Bildiri Özleri. s.15.
19.Beyarslan, M., 1996. Kömürhan Ofiyolit Biriminin Petrografik ve Petrolojik ?ncelenmesi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.,Elazığ Doktora Tezi, 103s.
20.Yazgan, E., 1981. Doğu Toroslar'da Etkin Bir Paleokıta Kenarı Etüdü (Üst Kretase-Orta Eosen) Malatya-Elazığ, Doğu Anadolu: H.Ü. Yerbilimleri Derg., 7, 83-104.
21.Debon, F.,Le Fort, P., 1982. A Chemical-Mineralogical Classification of Common Plutonic Rocks and Associations, Transactions of the Royal Soc. Edingburgh. Earth Sci. 73, 135-149.
22.Debon, F., Le Fort, P., 1988. A Cationic Classification of Common Plutonic Rocks and their Magmatic Associations: Principles, Method,Applications. Bull. Miner. 111, 493-510.
23.Irvine, T.N.,Baragar, W.R.A., 1971. A Guide to the Chemical Classification of the Common Volcanic Rocks. Canadian Journal of Earth Sciences, 8, 523-548.
24.Pearce, J.A., Harris, N.B.W.,Tindle, A.G., 1984. Trace Element Discrimination Diagrams for the Tectonic interpretation of Granitic Rocks. J. Petrol. 25, 954-983.
25.Chappell, B.W., White, A.J.R., 1974. Two Contrasting Granite Types, Pacific Geology, 8, 173-174.
26.White, A. J. R. and Chappell, B. W., 1977. Ultrametamorphism and Granitoid Genesis. Tectonophysics, 43, 7-22.
27.Collins, W.J., Bams, S.D., White, A.J.R. ve Chappell, B.W., 1982. Nature and Origin of A-Type Granites with Particular Reference to South Eastern Avustralia. Con trib. Mineral. Petrol., 80, 189-200.
28.Pearce, J.A., 1983, Role of the Sub-Continental Lithosphere in Magma Genesis at Acrive Continental Margins: p. 230-249 in, Hawkesworth, C.J. and Norry, M.J., eds., Continental Basalts and Mantle Xenoliths, Shiva Publishing Ltd., Cambridge, Mass., 272 p.
29.Sun, S., Mc Donough, W.F., 1989. Chemical and Isotopic Systematic of Oceanic Basalts. Implications for Mantle Compositionand Processes. In: Saunders, A.D., Norry, M.J. (eds.), Magmatism in the Ocean Basins, Special Publication 42. Geological Society of London, 312 pp.
30.Akgül, M., 1991. Baskil (Elazığ)Granitoyidinin Petrografik ve Petrolojik Özellikleri. Yerbilimleri Geosound, 18, 67-78.
31.Turan, M., Bingöl, A.F. ve Aksoy, E., 1993. Doğu Toroslar'ın Jeodinamik Evriminin Elazığ Civarındaki Özellikleri. H.Ü. Yerbilimleri 25. yılı Sempozyumu, Ankara.
32.Ricou, L. E., Argyriadis, I., Marcoux, J., 1975.UAxe Calcaire du Taurus Un Alignement de Fenetres Arabo-Africains Sous des Nappes Radiolaritiques, Ophiolitiques Et Metamorphiques. Bull. Soc. Geol. Fr., Ser. 7, 17, 1024-1044.
33.Şengör, A.M.C.,Yılmaz, Y., 1983. Türkiye'de Tetis'in evrimi; Levha Tektoniği Açısından Bir Yaklaşım. TJK Yerbilimleri Özel Dizisi, No. 1, 75 s.
34.Michard, A., Whitechurch, H., Ricou, L.E., Montigny, R., Yazgan, E., 1985. Tauric Subduction (Malatya-Elazıg Province) and Its Bearing on the Tectonics of the Tethyan Realm in Turkey. In: Dixon JE, Robertson AHF (eds) The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean. Geol Soc Spec Publ Lond, 361-373.
35.Yılmaz, Y.,Yiğitbaş, E., Genç, ?. C, 1993. Ophiolitic and Metamorphic Assemblages of Southeast Anatolia and Their Significance in the Geological Evolution of the Orogenic Belt. Tectonics, 12(5), 1280-1297.
36.Beyarslan, M.,Bingöl, A. F., 2000. Petrology of a Supra-Subduction Zone Ophiolite (Elazığ, Turkey). Can. J. Earth Sci., 37, 1411-1424.
37.Beyarslan M., Bingöl A.F., Rizeli M.E., 2014. Koçali (Adıyaman) Ofiyolitindeki Manto Peridotitlerinin Jeokimyası (Ana Oksitler,iz Elementler, Platin Grubu Elementler) ve Petrolojisi, Proje No: MF.12.35.