Ülkemizdeki Enerji Santral Yatırımlarının AHP Yöntemi ile Değerlendirilmesi

Ülkelerin nüfus artışı, insanların yaşam standartlarının yükselmesi, teknolojik gelişmeler insanları enerjiye bağımlı hale getirerek enerji tüketiminin artırmasına sebep olmaktadır. Bu durumdan dolayı ülkelerin enerjiye bağımlılığı her geçen gün arttırmaktadır ve ülkelerin kendi enerji kaynaklarını/gerçeklerini dikkate alarak enerji planlamasını yapmasını zorunlu kılmaktadır. Çalışmada enerji konusunda kamuda ve özel sektörde çalışan yöneticiler ile yapılan görüşmeler/anketler neticesinde ülkemizde inşaası planlanan 13 tip enerji santrali seçimi için 6 ana kriter ve ilgili 31 alt kriter belirlenmiştir. Enerji santrallerinin seçimi yapılırken çok kriterli karar verme yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesinden (AHP) faydalanılmıştır, çözüm için Excel’de makrolar yazılmıştır. Çıkan sonuçlar doğrultusunda enerji santralinin seçilme gerekçesi irdelenerek; ETKB’nın 2023 yılı stratejik enerji hedefleri ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Çok kriterli karar verme, AHP, Enerji yatırım planlaması, Türkiye

Evaluation of Power Plant’s Investments in Turkey by using AHP Approach

The population growth of the countries, increasing living standards and technological developments cause people to become more energy dependent and cause to increase energy consumption. This situation increases the energy dependency of all countries day by day and each country should make its own energy planning taking into account its own energy resources and energy facts of the country. As a result of the surveys/interviews conducted with the energy managers working in Turkey’s public and private sectors; 6 main criteria and 31 related sub-criteria have been determined for the selection of 13 types of power plants planned to be constructed in Turkey. While planning/choosing power plants, the Analytical Hierarchy Process (AHP) is used as multi-criteria decision making method. For the solution Excel is used and Excel’s macros are written. In the light of the results, the reason for choosing the power plant is examined and the results are compared with the MENR’s year 2023 objectives/goals stated in “Energy Strategy” document.

Keywords:

Multi-criteria decision making, AHP, Energy investment planning, Turkey,

PDF

___

1. İncekara, Ç.Ö., 2017. Türkiye’nin Sürdürülebilir Stratejik Enerji Politikalarının Oluşturulması için Optimizasyon Modellerinin Geliştirilmesi ve Uygulama Adımları. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
2. İncekara, Ç.Ö., Oğulata, S.N., 2012. EU and Turkey’s Energy Strategies, International Conference on Business. Management, Economics and Finance, 35-43, İzmir.
3. İncekara, Ç.Ö., Oğulata, S.N., 2010. Dünya’nın ve Türkiye’nin Enerji Senaryoları. YAEM 2010, Sabancı Üniversitesi. İstanbul, 128-139.
4. Enerji Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB), 2016. Enerji Raporu. ETKB, 23-84.
5. Zionts, S., 1979. MCDM-If not a Roman Numeral Then What? Interfaces, C.9(4).
6. Saaty, T.L., 1991. Some Mathematical Concepts of the Analytic Hierarchy Process. Behaviormetrika, No. 29: 19-25.
7. Saaty, T.L., 1980. The Analytic Hierarchy Process. McGraw-Hill, 55-88, New York, ABD.
8. Zahed, F., 1987. A Utility Approach to the Analytic Hierarchy Process. Mathematical Modelling, 9(3-5), 41-66.
9. Borges, A.R., Antunes, C.H., 2003. A Fuzzy Multiple Objective Decision Support Model for Energy-Economy Planning. European Journal of Operational Research, 145, 304-316.
10. Burnaz, S., Topçu, Y.I., 2006. A Multiple Criteria Decision-making Approach for the Evaluation of Retail Location. Journal of Multi Criteria Decision Analysis, 14, 67-76.
11. Chen, C.F., 2006. Applying the Analytical Hierarchy Process (AHP) Approach to Convention Site selection. Journal of Travel Research, 45(3), 167-174.
12. Hatzimouratidis, A.I., Pilavachi, P.A., 2007. Objective and Subjective Evaluation of Power Plants and Their Non-radioactive Emissions Using the Analytic Hierarchy Process. Energy Policy, 35(8), 4027-4038.
13. Yang J., Lee, H., 1997. An AHP Decision Model for Facility Location Selection. Facilities, 15. (9/10), 241-254.
14. Banai-Kashani, R., 1989. A New Method for Site Suitability Analysis: The Analytic Hierarchy Process. Environmental Management, 13(6), 685-693.
15. Vargas, L.G., 1990. An Overview of the Analytic Hiyerarchy Process and its applications. European Journal of Operational Research, 48, 49-62.
16. Kwiesielewiczk, M., Uden, E.V., 2004. Inconsistent and Contradictory Judgements in Pairwaise Comparison Method in the AHP. Computers & Operations Research, 31-33.
17. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2010. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 2010- 2014 Stratejik Planı. 25-30, ETKB.