Ebu Osman el-Mâzinî’nin Arap Sarf ve Gramerine Dair Farklı Bazı Görüşleri

Dil insanların birbiriyle anlaşabilmeleri için gerekli olan en önemli araçlardandır. Tarihin en eski dönemlerinden itibaren insanlar bir şekilde anlaşmaya çalışmışlardır. Dillerin ortaya çıkması konusunda farklı görüşler olsa da varlıkları inkâr edilmez bir gerçektir. Geçirmiş oldukları birçok evreden sonra günümüzde çok sayıda dil bulunmaktadır. Dilleri birbirinden ayıran en büyük özelliklerinden biri de hiç şüphesiz gramer kurallarıdır. En basitinden karmaşık olanına doğru bütün dillerde bu kur allar mevcuttur. Bunlar içerisinde özellikle Arapçada diğerlerine göre daha fazla ve karmaşık gramer kuralları vardır. Biz bu makalemizde Arapçada bulunan bu kuralların bir kısmının âlimler ve Ebu Osman el-Mâzinî tarafından nasıl değerlendirildiğini incelemeye çalışacağız.
Anahtar Kelimeler:

Gramer, dil, âlim, Arapça

Some Different Views of Ebu Osman Al-Mazzini About Arabic Grammar and Morphology

Language is one of the most crucial tools for people to interact with each other. People have always tried to interact since the earliest period of the history. While there are different opinions regarding the emergence of languages, their existence is still an undeniable fact. There are a great many languages that have undergone various stages and exist today. One of the greatest distinguishing characteristics of the languages is doubtlessly their grammar rules. From the simplest to the most complex one, these rules are available in all languages. Among those languages, when compared to the others, there are further and more complex grammar rules in Arabic. In this article will we try to examine how very small part of the rules in Arabic isevaluated by the scholars.

___

  • Abbâs, Hasan, en-Nahvu’l-Vâfî, Dâru’l-Meârif, Kahire, 1973. el-Abkarî, Ebu’l-Bekâ Muhibbuddin Abdullah b. Hüseyin b. Abdullah, el-Lübâb fî İleli’l- Binâ ve’l-İrab, Dâru’l-Fikr, Dimaşk, 1995.
  • Âlûsî, Ebu’s-Sena Şehâbuddin Mahmûd b. ‘Abdullâh, Rûhu’l-Meânî fî Tefsîri’l-Kur’ani’lAzîm ve’s-Sebu’l-Mesânî, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, Beyrut, 1997.
  • Ateş, Süleyman, Kur’an-ı Kerim ve Yüce Meâli, Doğuş Matbaacılık, Ankara, 1980.
  • Çetin, Nihad M, “Arap Maddesi” DİA, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul, 1994.
  • Dayf, Şevki, el-Medârisu’n-Nahviyye, Dâru’l-Meârif, Kahire, 1968.
  • Derviş, Muhyiddin b. Ahmed Mustafa, İ’rabu’l-Kurân ve Beyanuhü, Dâru’l-İrşâd, Hıms, 1415 h.
  • el- Enbârî, Ebulberekât Abdurrahmân b. Muhammed b. Ebî Said el-Enbârî, el-İnsâf fî Mesâli’l-Hilâf, Dâru’l-Fikr, Dimaşk, tsz.
  • el-Ferâhîdî , Halîl b. Ahmed, , el-Cümel fî’n-Nahv, Halep, 1995. el-Fevzân, Abdullah b. Salih, Delîlu’s-Sâlik ilâ Elfiyeti İbn Mâlik, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1999.
  • el-Galâyînî, Mustafa, Câmiu’d-Durûsi’l-Arabiyye, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2003.
  • el-Harirî, Kâsım b. Ali, Mülihhatü’l-İ’rab, Dâru’s-Selâm, Kahire, 2005, 88s.
  • el-Hâşimî, Ahmed b. İbrahim b. Mustafa, Kavâi’du’l-Esâsiyye, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1976.
  • İbn Âdil, Ömer b. Ali b., el-Lübâb fî Ulûmi’l-Kitâb, Dâru’l –Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut,1998.
  • İbn Akîl, Ebu Muhammed Bahâuddin Abdullah b. ‘Abdurrahmân, Şerh-u İbn Akîl alâ Elfiyeti İbn Mâlik, Dâru’t-Türâs, Kahire, 1980.
  • İbn Cinnî, Ebu’l Feth Osman, el-Hasâis, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2001.
  • İbn Hişâm, Ebu Muhammed Cemâluddin ‘Abdullâh b. Yûsuf el-Ensârî, Evdahu’l-Mesâlik ilâ Elfiyeti İbn Mâlik, Dâru’l-Cîl, Beyrut, 1979.
  • İbn Kesîr, Ebu’l Fidâ İsmail İmâduddin b. Ömer b. Kesîr, Tefsîru’l-Kur’ani’l-Azîm, Kahraman Yayınları, İstanbul, 1992.
  • İbn Serrâc, Ebu Bekr Muhammed b. Sehl , el-Usûl fî’n-Nahv, Müessetü’r-Risâle, Beyrut, 1988.
  • Îd, Muhammed, en-Nahvu’l-Musaffâ, Mektebetü’ş-Şebâb, el-Mektebetü’ş-Şâmile.
  • el-Mahallî, Celâluddin Muhammed b. Ahmed; Celâluddin Abdurrahmân b. Ebi Bekr esSuyûtî, Tefsîru’l-Celâleyn, Dâru’l-Hadîs, Kahire, tsz.
  • el-Murâdî, Ebu Muhammed Bedruddin Hasan b. Kâsım b. Abdullah Ali, Tevdîhu’l-Makâsid ve’l-Mesâlik bi Şerh-i Elfiyeti İbn Mâlik, Daru’l-Fikri’l-Arabî, Beyrut, 2008.
  • el-Kıftî, Cemaluddin Ebu Hasan Ali b. Yusuf, İnbahu’r-Ruvat Alâ Enbahi’n-Nuhât, tah. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahim, Mektebetü’l-Asriyye, I. Baskı, Beyrut, 2004.
  • Menâhic-u Câmiatu’l- Medineti’l- Âlemiyye, Usûlü’n-Nahv, Yüksek Lisans Tezi, Tez No: GARB5363, Mektebetü’ş-Şâmile, tsz.
  • el-Muberred, Muhammed b. Yezîd b. Abdu’l Ekber, Eş-Şimâlî el-Ezdî, el-Muktadab, Âlemü’l-Kütüb, Beyrut, tsz.
  • er-Râdî, Radiyuddin el-İstirâbâzi, Şerhu’r-Râdi’ ala’l- Kâfiye, Câmiatü Karinus, 1978.
  • er-Râzî, Fahruddin, Mefâtîhu’l-Gayb, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l- ‘Arabî, Beyrut, 1420 h.
  • Safi, R, el-Cedvel fî İ’rabi’l-Kur’an, Dâru’r-Reşid, Dimaşk, 1995. Sibeveyhî, Amr b. Osmân b. Kanber, el-Kitâb, Mektebetü’l-Hancı, Kahire, 1988.
  • es-Suyûtî, Celâluddin Abdurrahmân b. Ebi Bekr, Hemu’l-Hevâmi’ fî Şerhi Cemi’l-Cevâmi’, el-Mektebetü’t-Tevfîkıyye, Mısır, tsz.
  • eş-Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed, Fethu’l-Kadir Elcâmiu Beyne Fenni’rRivâyeti ve’d-Dirâyeti min İlmi’t-Tefsîr, http://wwww.altafâsir.com
  • ez-Zeccâc, İbrahim b.Seriy b. Sehl, Meâni’l –Kur’ân ve İ’rabuhü, Âlemü’l-Kütüb, Beyrut, 1988.
  • ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Mahmud b. Amr b. Ahmed, el-Keşşâf an Hakâki Ğavâmidi’tTenzîl, Dâru’l-Kitabi’l-Arabî, Beyrut, 1407 h.