Akitlerde İrade Beyanı

Akitlerin, hukukî sonuç doğurabilmesi için karşılıklı rıza esasına dayanması gerekir. Karşılıklı rızanın tespiti için irade beyanına ihtiyaç vardır. İrade beyanı, söz ile olabileceği gibi söz dışındaki vasıtalar kullanılarak da ortaya konulabilir. Sözlü irade beyanında mazi ve şimdiki zaman kipi kullanılırsa akit kurulmuş olur. Gelecek zaman veya soru kipi kullanılmışsa akit geçerli olmaz. İnsanlar zaman zaman söz dışındaki iletişim yollarını kullanarak hukukî tasarruflarda bulunmaktadırlar. Bunların başında teâtî, işaret, yazışma, elçi (haberci) gönderme ve sükût etme gelmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Akit, irade beyanı, rıza, teâtî

Akitlerde İrade Beyanı

___

  • Ali Haydar Efendi (v.1936), Dürerü’l-hukkâm şerhu Mecelleti’l-ahkâm, (Osmanlıcadan çeviren: Raşit Gündoğdu- Osman Erdem), I-IV, Osmanlı Yayınevi, İstanbul, t.y.
  • Başöz, Lütfü/ Çakmakçı, Ramazan, Borçlar Kanunu, Legal Yayıncılık, 3. Baskı, İstanbul 2004.
  • Çeker, Orhan, İslâm Hukukunda Akidler, A.İ.H. Yayıncılık, İstanbul 2006.
  • Erdoğan, Mehmet, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, İstanbul 1998.
  • Ergüney, Hilmi, Türk Hukukunda Lügat ve Istılahlar, İstanbul 1973.
  • el-Fetâva’l-Hindiyye (haz. Şeyh Nizam Burhanpurlu ve diğerleri), I-VI, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l- Arabiyye, Beyrut 1980.
  • İbnü’l-Hümâm, Kemalüddin Muhammed b. Abdulvâhid (v.861/1457), Şerhu Fethu’l-kadîr, I-IX, Beyrut, t.y.
  • İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed (v. 620/1223), el-Muğnî, I- XV, Kahire 1992.
  • İbn Nüceym, Zeynüddin b. İbrahim (v.970), el-Eşbah ve’n-nezâir, Dımaşk, 1983.
  • İbn Rüşd, Ebu’l-Velid Muhammed b. Ahmed (v. 595), Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l- muktesid, Beyrut 1997.
  • Karaman, Hayreddin, Mukayeseli İslâm Hukuku, I-III, İstanbul 1991.
  • Kâsânî, Alauddin Ebu Bekr b. Mes’ud (v. 587), Bedâ’i’u’s-sanâi’ fi tertîbi’ş-şerâ’i’, Beyrut 1982. , Merginânî, Ebü’l-Hasan Burhanuddin Ali b. Ebû Bekr (v. 593/1197), el-Hidâye şerhu Bidâyeti’l-mübtedî, I-IV, Eda Neşriyat, Ofset Baskı, İstanbul 1991.
  • Muhammed Seyyid Ali Bahrülulum, Uyubü’l-irade fi’ş-şerîati’l-İslâmiyye, Beyrut 1984.
  • Sahnûn, Abdüsselam b. Said (v. 240), el-Müdevvenetü’l-kübrâ, Mısır 1323.
  • Senhurî, Abdürrezzak Ahmed, Mesâdiru’l-Hak fi’l-fıkhi’l-İslâmî, Mısır 1968.
  • Şekerci, Osman, İslâm Şirketler Hukuku, İstanbul 1981.
  • Şîrâzî, Ebu İshak (v. 476), el-Mühezzeb fi fıkhi’l-İmam eş-Şâfiî, Mısır, t.y.
  • Tekinay/ Akman/ Burcuoğlu/ Altop, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, İstanbul 1993.
  • Zeylâî, Fahruddin Osman b. Ali (v. 743), Tebyinu’l-hakâik şerhu Kenzi’d-dekâik, Mısır 1314(h).