Plasmodium vivax’ın uzayan inkübasyon periyodu mu? yoksa Kuzey Kıbrıs’ta sıtma hortladı mı?

Sıtma, Plasmodium parazitlerinin neden olduğu ve halen dünyayı etkileyen ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Dünyada en sık görülen tür Plasmodium vivax (P. vivax)’tır. Vivax sıtması, karaciğerde latent kalıp, aylar hatta yıllar sonra relapslara neden olan hipnozoit formlar ile karakterizedir. Bunun yanında, P. vivax enfeksiyonunda uzamış inkübasyon sürelerinden bahsedilmektedir. Bu çalışmada, sekiz gün ara ile hastanemize başvuran ve P. vivax tanısı alan iki sıtma olgusu incelenmiştir. Hastalarımızdan biri en son 7 ay, diğeri ise 12 ay önce ülkeleri olan Pakistan’dan ülkemize gelmiş ve bu sürede bir daha yurt dışına çıkmamışlardı. İkisinin de daha önceden sıtma öyküsü bulunmamaktaydı. Ülkemizde, 1950 yılından itibaren Plasmodium parazitlerini bulaştıran Anofel cinsi sivrisineklerin adadan elimine edilmesi sonucu sıtma enfeksiyonu eradike edilmiş ve o tarihten günümüze kadar geçen sürede yerli sıtma vakasına rastlanmamıştır. Buna rağmen, son yıllarda değişen sivrisinek faunası ile birlikte yurt dışı kaynaklı vakaların artmasının, yeniden yerli sıtma olgularının görülmesi açısından risk teşkil ettiği düşünülmektedir. Sonuç olarak, güncel araştırmaların ve sürveyans çalışmalarının yapılması ile daha doğru ve kesin veriler elde edilebilecektir.

Extended incubation period of Plasmodium vivax? Or has malaria resurfaced in Northern Cyprus?

Malaria is a serious infectious disease caused by Plasmodium parasites that still affects worldwide. The most common species in the world is Plasmodium vivax (P. vivax). Vivax malaria is characterized by hypnozoides forms that remain latent in the liver and cause relapses months or even years later. In addition, prolonged incubation periods are mentioned in P. vivax infection. In this study, two malaria cases who applied to our hospital with an interval of eight days and diagnosed with P. vivax were examined. One of our patients come to our country 7 months ago and the other 12 months ago from Pakistan and they did not go abroad again during this time. Neither had a previous history of malaria. In our country, malaria infection has been eradicated as a result of the destruction of Anopheles mosquitoes that transmit Plasmodium spp. since 1950, and no endemic malaria cases have been encountered since then. Despite this, it is thought that the increase in import malaria cases together with the changing mosquito fauna in recent years poses a risk in terms of endemic malaria cases. As a result, more accurate and precise data will be obtained by conducting up-to-date research and surveillance studies.

PDF

___

1. World Health Organization (WHO). Malaria. https://www.who.int/healthtopics/malaria#tab=tab_1. (accessed February 2022).
2. Özkeklikçi A, Avcıoğlu F. Gaziantep’te 2005-2015 yılları arasında sıtma epidemiyolojisi. Türkiye Parazitol Derg. 2019;43:102-5.
3. Taylor AR, Watson JA, Chu CS, Puaprasert K, Duanguppama J, Day NPJ et al. Resolving the cause of recurrent Plasmodium vivax malaria probabilistically. Nat Commun. 2019;10:5595.
4. White MT, Shirreff G, Karl S, Ghani AC, Mueller I. Variation in relapse frequency and the transmission potential of Plasmodium vivax malaria. Proc Biol Sci. 2016;283:20160048.
5. Hatipoğlu M, Ülçay A, Turhan V, Karagöz E, Erdem H, Acar A ve ark. Dış kaynaklı iki relaps Plasmodium vivax olgusu ve proflakside primakin. Turkiye Parazitol Derg. 2014;38:120-3.
6. Brasil P, de Pina Costa A, Pedro RS, da Silveira Bressan C, da Silva S, Tauil PL et al. Unexpectedly long incubation period of Plasmodium vivax malaria, in the absence of chemoprophylaxis, in patients diagnosed outside the transmission area in Brazil. Malar J. 2011;10:122.
7. Garnham PCC, Bray RS, Bruce-Chwatt LJ, Draper CC, Killick-Kendrick R, Sergiev PG et al. A strain of Plasmodium vivax characterized by prolonged incubation: morphological and biological characteristics. Bull World Health Organ. 1975;52:21- 32.
8. Bourgard C, Albrecht L, Kayano ACAV, Sunnerhagen P, Costa FTM. Plasmodium vivax biology: Insights provided by genomics, transcriptomics and proteomics. Front Cell Infect Microbiol. 2018;8:34.
9. Sümer Ş, Aktuğ Demir N, Ural O, Çimen G, Yalçınkaya E. Relaps ile izlenen bir sıtma olgusu. Turkiye Parazitol Derg. 2018;42:161-3.
10. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Treatment of Malaria: Guidelines for Clinicians (United States). Atlanta, CDC, 2020.
11. Shelly H, Aziz M. Anopheles eradication in Cyprus. Br Med J. 1949;4608:767-8.
12. An A. Values grown by Cyprus (1782-1899), Ankara, 2002;416-20.
13. An A. The first Turkish Cypriots in the field of medicine. Cyprus Turkish Medical Association Publication, Işık Bookstore, 2014.
14. Güler E, Özbilgin A, Çavuş İ, Şanlıdağ T, Süer K. Kuzey Kıbrıs’ta 2016-2019 yılları arasındaki import sıtma olgularının değerlendirilmesi: İlk veriler. Turkiye Parazitol Derg. 2020;44:126-31.
15. Violaris M, Vasquez MI, Samanidou A, Margaret CW, Andreas H. The mosquito fauna of the Republic of Cyprus: A revised list. J Am Mosq Control Assoc. 2009;25:199-202.
16. Karim AM, Yasir M, Ali T, Malik SK, Ullah I, Qureshi NA et al. Prevalence of clinical malaria and household characteristics of patients in tribal districts of Pakistan. PLoS Negl Trop Dis. 2021;15:e0009371.
17. Battle KE, Baird JK. The global burden of Plasmodium vivax malaria is obscure and insidious. PLoS Med. 2021;18:e1003799.
18. World Health Organization. World Malaria Report 2018. Geneva, WHO, 2018..