Duygudurum bozukluklarında içselleştirilmiş damgalanma, bilişsel işlevler ve işlevsellik

Amaç: İçselleştirilmiş damgalanma hastalıkların tanı, tedavi, rehabilitasyon ve prognozunu olumsuz etkilemektedir. Bu çalışmada remisyondaki BB ve UD hastalarını içselleştirilmiş damgalanma (İD), bilişsel işlevler ve sosyal işlevsellik (Sİ) açısından karşılaştırmak, ikinci olarak da BB ve UD tanılı hastalarda İD, bilişsel işlevler ve Sİ arasındaki ilişkilerini incelemek amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışma Akdeniz Üniversitesi Psikiyatri Polikliniği"ne başvuran ve remisyonda olan bipolar bozukluk (BB) ve unipolar depresyon (UD) hastaları ile yapılmıştır. Örnek büyüklüğü her bir hastalık grubu için 35 kişi olarak hesaplanmıştır. Temel bağımsız değişken hastalık tipi, bağımlı değişkenler ise İD, bilişsel işlevler ve Sİ. İçselleştirilmiş ruhsal hastalıklarda damgalanma ölçeği (İRHDÖ), Sİ Ölçeği formları kullanılmış, bilişsel işlevler için de Wisconsin kart eşleme testi, stroop testi, sözle bellek süreçleri testi uygulanmıştır. Bulgular: BB ve UD grupları arasında İD ve SİÖ puanları ve bilişsel işlevler açısından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Her iki hasta grubunda İD ile Sİ arasında negatif korelasyon saptanmıştır. Yalnızca UD hastalarında sözel bellek bozukluğu İD ile ilişkili bulunmuş, BB grubunda İD ile bilişsel işlevler arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Sonuç: UD hastaları bilişsel işlevler açısından BB hastalarıyla benzerdi, aynı zamanda İD ve Sİ arasında ters korelasyon saptandı. Buna rağmen bilişsel işlevler yalnızca UD grubunda ID ile ilişkili bulundu.

Anahtar Kelimeler:

Duygudurum bozukluğu, içselleştirilmiş damgalanma, bilişsel işlevler, sosyal işlevsellik

Self stigmatization, cognitive functions and social functioning in mood disorders

Purpose: Internalized stigmatization (IS) generally has a negative effect on diagnosis, treatment, rehabilitation and prognosis of diseases. The purpose of this study is to compare patients with bipolar disorder and unipolar depression both are in remission in terms of IS and social functioning (SF), cognitive function and secondly to consider relationship between IS, cognitive functions and SF. Methods: This cross-sectional study is carried out with bipolar (BD) and unipolar depression (UD) patients in remission, admitted to the psychiatry outpatient clinics of Akdeniz University Hospital. The sample size is estimated as 35 patients. Basic independent variable is the type of disease and dependent variables are; IS, cognitive functions and SF. Performed scales are: The internalized stigma of mental ilness scale, the social functioning scale and for the assesment of cognitive functions: Wisconsin card sorting, stroop test, test of verbal memory process. Results.Concerning the results there was negative corelation between IS and SF scores in all groups. There was only significant relationship between verbal memory and IS in UD patients. There was not any significant relationship between IS and cognitive function in BD patients. Conclusion: This study indicates that in terms of cognitive functions, patients with unipolar depression are effected as much as the patients with bipolar disorder also manifesting the inverse relation between IS and SF, however cognitive functions were relevant to IS only in UD patients.

Keywords:

mood disorder, internal stigmatization, cognitive functions, social functioning,

PDF

___

Corrigan PW, Penn D L. Lessons from social psychology on discrediting psychiatric stigma. American Psychologist. 1999;54:765-76.
Link BG, Phelan JC. Conceptualizing stigma. Annu Rev Sociol. 2001; 27:363-85.
Ersoy MA, Varan A. Ruhsal hastalıklarda içselleştirilmiş damgalanma ölçeği Türkçe formu’nun güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007;18:163-171.
Lysaker PH, Davis LW, Warman DM, Strasburger A & Beattie N. Stigma, social function and symptoms in schizophrenia and schizoaffective disorder: Associations across six months. Psychiatry Research. 2007;149:89-95.
Yanos PT, Roe D, Markus K, Lysaker PH. Pathways between internalised stigma and outcomes related to recovery in schizophrenia spectrum disorders. Psychiatric Services. 2008; 59:1437–42.
Chung KF, Chen EYH, Liu CSM. University students’ attitudes towards mental patients and psychiatric treatment. International Journal of Social Psychiatry. 2001; 47:63–72.
Aydemir Ö. B ipolar bozukluğa yönelik tutumlar ve damgalama. Stigma Ruhsal Hastalara Yönelik Tutumlar ve Damgalama, Taşkın EO (Editör). 2007; 157Özmen E. Depresyona yönelik tutumlar ve damgalama; Stigma Ruhsal Hastalara Yönelik Tutumlar ve Damgalama, Taşkın EO (Editör). 2007;.137-56.
Bora E, Vahip S, Akdeniz F. Bipolar bozuklukta bilişsel işlevlerin doğası ve önemi. Türk Psikiyatri Derg. 2008; 19:81-93.
Baune BT, Miller R, McAfoose J, Johnson M, Quirk F, Mitchell D. The role of cognitive impairment in general functioning in major depression. Psychiatry Research. 2010; 176:183–9.
Lysaker PH, Davis LW & Tsai J (2009). Suspiciousness and low self esteem as predictors of misattributions of anger in schizophrenia spectrum disorders. Psychiatry Research. 2009; 166:125-31.
First MB, Spitzer RL, Gibbon M, Williams JBW. Structured Clinical Interview for DSM-IV Clinical Version (SCID-I/CV). Washington, DC: American Psychiatric Press 1997.
Özkürkçügil A, Aydemir Ö, Yıldız M, Esen Danacı A, Köroğlu E. DSM-IV eksen I bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşmenin Türkçe’ye uyarlanması ve güvenilirlik çalışması. İlaç ve Tedavi Derg. 1999; 12:233-6.
Hamilton M. A rating scale for depression. J Neurol Neurosurg Psychiatry.1960; 23:56-62.
Akdemir A, Önsel S, Dağ İ, İşcan N, Özbay H. Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği’nin geçerliği, güvenirliği ve klinik kullanımı. 3P Dergisi.1996; 4: 251-9.
Young RC, Biggs JT, Ziegler VE, Meyer DA. A rating scala for mania: reliability, validity, and sensitivity. Br J Psychiatry. 1978; 133:429-35.
Karadağ F, Oral ET, Aran Yalçın F. Young Mani Derecelendirme Ölçeğinin Türkiye’ de geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Derg. 2001; 13:107- 14.
Ritsher JB, Otilingam PG, Grajeles M. Internalized stigma of mental illness: psychometric properties of a new measure. Pyschiatry Res. 2003; 121:31-49
Ersoy MA, Varan A. Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği Türkçe Formu’nun güvenilirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikiyatri Derg. 2007; 18:163-71.
Rosenberg M. Society and the Adolescent SelfImage. Princeton University Pres. 1965, Princeton, New Jersey.
Çuhadaroğlu F. Adölesanlarda benlik saygısı. Yayınlanmamış uzmanlık tezi. Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara. 1986.
Birchwood M, Smith J, Cochrane R, Wetton S, Copestake S The Social Functioning Scale. The development and validation of a new scale of social adjustment for use in family intervention programmes with schizophrenic patients. Br J Psychiatry. 1990;157: 853-9.
Erakay SY. Şizofreni tanılı hastalarda sosyal işlevsellik ölçeği (SİÖ) Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliğinin araştırılması. Yayımlanmamış uzmanlık tezi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, İzmir. 2001.
Öktem Ö. Sözel bellek süreçleri testi (SBST): Bir ön ça lışma. NöroPsikiyatri Arşivi. 1992; 29:196- 206.
Karakaş S. Orijinal Testlerin Tanıtımı, BİLNOT Batayaryası testlerine ilişkin geliştirme çalışmaları. Karakaş S (ed). Bilnot Bataryası El Kitabı. Dizayn Ofset. 2004; 11-50.
Karakaş S, Erdoğan E, Sak L, Soysal Ş, Ulusoy T, Ulusoy İY, Alkan S. Stroop Testi TBAG Formu: Türk kültürüne standardizasyon çalışmaları, güvenirlik ve geçerlik. Klinik Psikiyatri. 1999; 2:75-88.
Brohan E, Gauci D, Sartorius N, Thornicroft G and For the GAMIAN-Europe Study Group. Self-stigma, empowerment and perceived discrimination among people with bipolar disorder or depression in 13 Europen countries: The GAMIAN-Europe study. Journal of Affective Disorders 2010, doi:1016/j.jad.2010.09.001
Link BG, Phelan JC. Conceptualizing stigma. Annu Rev Sociol. 2001; 27:363-85.
Taşkın EO. Stigma, ruhsal hastalıklara yönelik tutumlar ve damgalama. 2007; 31-40.
Kaya E, Aydemir Ö, Selçuki D. Remisyondaki iki uçlu hastalarda kalıntı duygudurum belirtilerinin bilişsel ve toplumsal işlevsellik üzerine etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2009; 10:124-30.
Paradiso S, Lamberty GJ, Garvey MJ et al. Cognitive impairment in the euthymic phase of chronic unipolar depression. J Nerv Ment Disord. 1997; 185:748-54.
Marcos T, Salamero M, Gutierrez F, Catalan R, Gasto C, Lazaro L. Cognitive dysfunction in recovered melancholic patients J Affect Disord. 1994; 32:133-7.
Gualtieri CT, Johnson LG, Benedict KB. Neurocognition in Depression: Patients on and off medication versus healthy comparison subjects. J Neuropsychiatry Clin Neurosci. 2006;18:217-25.
Perlick DA, Rosenheck RA, Clarkin JF, Sirey JA, Salahi J, Struening E, Link BG. Stigma as a barrier to recovery: Adverse effects of perceived stigma on social adaptation of persons diagnosed with bipolar affective disorder. Psychiatric Services. 2001; 52: 1627Judd LL, Akiskal HS, Schettler PJ, Endicott J, Maser J, Soloman DA, Leon AC, Rice JA, Keller MB . The long-term natural history of the weekly symptomatic status of bipolar I disorder. Arch Gen Psychiatry. 2002; 59:530-7.
Tohen M, Walternaux CM, Tsuang MT. Outcome in mania: a 4 year prospective follow-up of 75 patients utilizing survival analysis. Arch Gen Psychiatry. 1990; 47:1106-11.
Keck PE. Long-term management strategies to achieve optimal function in patients with bipolar disorder. J Clin Psychiatry. 2006; 67:19-24.
Mintz J, Mintz LI, Arruda J, Hwang SS Treatments of depression and the functional capacity to work. Arch Gen Psychiatry. 1992; 49:761-8.
Giller EG, Bialos D, Riddle MA, Waldo MC . MAOI treatment response, multiaxial assessment. J Affect Disord. 1998; 14:171-5.
Yazışma Adresi / Address for Correspondence: Dr. Gülsüm Özge Doğanavşargil-Baysal Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri A nabilim Dalı 07070 ANTALYA e-mail: oavsargil@akdeniz.edu.tr geliş tarihi/received : 23.09.2012 kabul tarihi/accepted: 16.10.2012 .