Türkiye’de Pamuk Üretimi İçin Bir Öngörü Modeli: Var Yaklaşımı

Bu çalışmada, 1981’den 2017’ya kadar 36 yıllık dönemdeki pamuk sektörü incelenerek, Türkiye’nin pamuk lifi üretimi, üretim alanları, tüketim, pamuk dış ticareti ve pamuk fiyatları arasındaki karşılıklı etkileşimi belirleyerek, VAR modelinden yararlanılarak geleceğe yönelik öngörü yapmak planlanmıştır. Pamuk bitkisi, dünyada ve Türkiye’de stratejik bir öneme sahiptir. Türkiye’de pamuk ekim alanları, 36 yıllık süreçte %38 azalmış olmasına rağmen, verime bağlı olarak pamuk üretim miktarı %51 artmıştır. Türkiye, 1995’lere kadar pamuk üretiminin de kendine yeterli bir ülkeyken özellikle tekstil sanayindeki büyüme, dünya fiyatlarındaki değişimler, girdi masraflarındaki artışlar, destekleme politikalarının yetersiz kalması gibi nedenlerle 2017 yılına gelindiğinde önemli bir ithalatçı konumuna gelmiştir. Türkiye’de pamuk üreticisinin yüksek maliyet sorunuyla ortaya çıkan dünya fiyatları karşısındaki dezavantajı, özellikle verimlilik artışı ve girdi desteklemesine yönelik politikalar geliştirilmesiyle mümkün olabilecektir. Pamuk destekleme primlerinin belirlenmesinde üretim maliyeti ve dünya fiyatları dikkate alınarak yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Pamuk Sektörü, Granger Nedensellik Testi

PDF

___

Anonim, 2011. AB müktesebatına uyum kapsamında Türk pamuk sektörünün durumu ve yapılması gerekenler pamuk çalışma grubu raporu (T.C. Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik genel Müdürlüğü, 2011 Yılı Pamuk Raporu) .
Anonim, 2015.AB müktesebatına uyum kapsamında Türk pamuk sektörünün durumu ve yapılması gerekenler pamuk çalışma grubu raporu (T.C. Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik genel Müdürlüğü, 2015 Yılı Pamuk Raporu) .
Dickey, D.A., Fuller, W.A., 1981. Likehood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with Unit Root, Ecomometrica, v5, 455-461.
Göktaş, Ö., 2000. Durağan Olmayan Zaman Serilerinde Ko-Entegrasyon Analizi ve Bir Uygulama İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, S:67, İstanbul.
Gujarati, D.N., 2001. Temel Ekonometri. Literatür Yayınları:33, İstanbul.
Okumuş, M., 2012.Tarım politikaları ve zaman serileri analizi: Türkiye’de pamuk fiyatlarına bir uygulama. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Özer, O.O., 2009. Pamuk üretimi,satış fiyatları stratejileri ve piyasanın gelecekteki durumu: Aydın ili örneği. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
Özgen, B.F., Güloğlu, B., 2004. Türkiye ‘de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniği ile Analizi, ODTÜ Gelişme Dergisi, 31(Haziran), 2004, 93-114
Sims, C., 1980. Macroeconomics an Reality, Econometrica,Vol.48.
Yurdakul, F.,1995. Ekonometride Yeni Eğilimler Hendry ve Sims Yöntemleri: Döviz Kuru Üzerine Uygulama, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonometri Anabilim Dalı, S: 70-78 Doktora Tezi, Ankara.
Tüik, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu (9.11.2017)