2011

Hava Kalitesi Ölçüm Amaçlı Kullanılan Metal-oksit Gaz Sensörlerinin Sıcaklık ve Nem Etkileşimlerinin Belirlenmesi

Metal oksit yarı iletken gaz sensörleri farklı uygulama alanlarında ve sanayide yoğun olarak kullanılmaktadır. Diğer sensörlerle kıyaslandığında nispeten ucuz, sağlam, hafif, uzun ömürlü ve hızlı tepki sürelerine sahip bu sensörler hava kalitesi ölçümüyle ilgili akademik çalışmalarda ve ticari cihazlarda sıkça kullanılmaktadır. Yarı iletken aktif element her hangi bir gaza maruz kaldığında oksidasyona uğramakta ve sensörün direncinde bir farklılığa neden olmaktadır. Bu direnç farklılığı gaz konsantrasyonuyla orantılı olarak değişmektedir. Ancak çoğu zaman dirençteki değişim sadece gazın varlığıyla ya da miktarıyla açıklanamamaktadır. Ölçüm yapılan ortamın sahip olduğu sıcaklık ve bağıl nem de sensör performansını etkilemektedir. Bu bağlamda geliştirilen akıllı sistemlerde sensör verilerinin direkt kullanılması hatalı sonuçların elde edilmesine neden olabilir. Stabil sonuç elde edebilmek için kompansasyon sağlayacak devrelerin kullanılması sistem performansını olumlu etkileyecektir. Bu çalışmada metan (CH4), hidrojen (H), amonyak (NH3), hidrojen sülfür (H2S), uçucu organik bileşikler (VOC) ve genel amaçlı hava kalitesi kontrol sensörlerinin farklı sıcaklık ve bağıl nemdeki performansları değerlendirilmiştir. Sensör verileri üzerinde her iki parametrenin de etkisi olduğu istatistiki olarak ortaya konmuştur. Ancak sıcaklığın etkisinin daha fazla olduğu gözlenmiştir. Söz konusu sensörler için kompansasyon eğrileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Gaz sensörleri, sıcaklık ve bağıl nem, kompansasyon, hava kalitesi

PDF

___

Aleixandre, M., Gerboles, M., 2012. Review of small commercial sensors for ındicative monitoring of ambient gas. Chemical Engineering Transactions. 30: 169–74.
Gerboles, M., Buzica, D., 2009. Evaluation of micro-sensors to monitor ozone in ambient air. Joint Research Center for Environment and Sustainability, EUR 23676 EN, DOI 10.2788/5978.
Kızıl, U., Panigrahi, S., Kubiak, A., 2001. Development of a prototype electronic nose system for meat quality assessment, 2001 North Central ASAE-CSAE Intersectional Conference, ABD, 28-29 Eylül 2001.
Kızıl, U., Genç, L., Genç, T. T., Rahman, S., Khaitsa L. M., 2015a. E-nose identification of Salmonella enterica in poultry manure. British Poultry Science. 56(2): 149-156.
Kızıl, U., Genç, L., Rahman, S., Khaitsa L. M., Genç T. T., 2015b. Design and test of a low-cost electronic nose system for identification of salmonella enterica in poultry manure, Transactions of the ASABE. 58: 819-826.
Kızıl, U., Genç, L., Aksu, S., 2017. Air quality mapping using an e-nose system in Northwestern Turkey, Agronomy Research.15(1): 205-218.
Liu, X., Cheng, S., Liu, H., Hu, S., Zhang, D., Ning, H., 2012. A survey on gas sensing technology. Sensors. 2012(12): 9635-9665.
Szczurek, A., Maciejewska, M., 2012. Gas sensor array with broad applicability, Sensor Array, Prof. Wuqiang Yang (Ed.), ISBN: 978-953-51-0613-5, InTech. http://www.intechopen.com/books/sensor-array/gas-sensor-array-with-broad-applicability
Wei, P., Ning, Z., Ye, S., Sun, L., Yang, F., Wong, K. .C., Westerdahl, D., Louie, K. P. K., 2018. Impact analysis of temperature and humidity conditions on electrochemical sensor response in ambient air quality monitoring. Sensors 2018, 18, 59. doi:10.3390/s18020059

ISSN: 2147-8384
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2013
Yayıncı: ÇOMÜ Ziraat Fakültesi

Arşiv