Burak POLAT, Ali ÖZPINAR, Sakine ÖZPINAR, Burak BÜYÜKCAN, Ali Kürşat ŞAHİN

Çanakkale ilinde toprak işlemenin zeytin sineği (bactrocera oleae gmelin, 1790, diptera:Tephritidae)'nin popülasyon yoğunluğuna etkisi

Zeytin Ege, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaklaşık 850. 000 hektarlık alandayetiştiriciliği yapılan önemli bir meyve türüdür. Zeytin üretimde Zeytin sineği ( Bactrocera oleae Gmel, Diptera:Tephritidae) ile mücadele büyük önem taşımaktadır. Mücadele yapılmayan ağaçlarda %60‟a varan kayıplar sözkonusu olmaktadır. Zeytin sineğini baskı altına almak için değişik uygulamaların birlikte yapılması mücadeleninbaşarısında önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada Zeytin sineğinin popülasyon gelişmesi ve mücadelesindetoprak işlemenin etkisi incelenmiştir. Çalışma 2010 ve 2011 yılında Çanakkale ili Merkez (Eren köyü), Ezine(Mecidiye ve Gökçebayır köyü) ve Ayvacık (Kozlu köyü) ilçelerinde her biri 10 15 dekar büyüklüğünde olan vetoprak işleme yapılmayan ve yapılan üretici bahçelerinde gerçekleştirilmiştir. Toprak işlemenin etkisininbelirlenmesinde feromon tuzaklarına yakalanan ergin zeytin sineği sayısı ve hasat döneminde bulaşık meyvesayısını dikkate alınmıştır. Bu amaçla her parselde bir adet olmak üzere zeytin ağaçlarına asılan feromontuzakları haftada bir kez periyodik olarak kontrol edilmiş ve tuzaklara yakalanan erginler kaydedilmiştir. Hasatdöneminde ağaç altına düşen ve ağaç üstünden alınan meyve örnekleri incelenmiş ve bulaşık meyve oranıbelirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Zeytin sineğinin ağustos ayı başından itibaren uçmaya başladığı veuçuşun aralık ayı ortasına kadar devam ettiği ve en yüksek popülasyon yoğunluğuna ise ekim ayında ulaştığıtespit edilmiştir. İlk ergin uçuş periyodunda toprak işlenmeyen parsellerde tuzaklara yüksek sayıda erginyakalanmıştır. İlerleyen dönemlerde ergin sayısı birbirine yaklaşmasına rağmen toprak işlenmeyen tüm parseldeergin sayısı yüksek çıkmıştır. Ancak bu sonuç bulaşık meyve oranına yansımamıştır. Ön çalışma niteliğindeki buaraştırmanın zararlı ile entegre mücadeledeki önemi nedeniyle ayrıntılı olarak ele alınması yararlı olacaktır.

The effect of tillage on population density of olive fruit fly ( bactrocera oleae gmelin,1790, diptera:Tephritidae) in Çanakkale province

In our country, which is under the influence of Mediterranean climate, olive is produced on 850.000hectare area in Aege an, Marmara, Mediterranean and Southeast Anatolia regions. The control of olive fruit fly( Bactrocera oleae Gmel, Diptera:Tephritidae) is important in olive production. In the case of uncontrolled pest,60% damage on yield is possible. Effect of integratio n of different control methods is important for the successof putting the pest under pressure. In this study, the effect of soil tillage on olive fruit fly population developmentand control is examined. The study was conducted on farmer owned 10 15 da sized olive orchards, with soiltillage and no tillage conditions, in Çanakkale provincial center (Eren village), Ezine (Mecidiye village andGökçebayır village) and Ayvacık (Kozlu village) in 2010 and 2011. The effect of soil tillage was tested by thenumber of adult olive fruit flies captured on pheromone traps and by the number infected olive fruits examinedduring harvest. In every orchard, 1 pheromone trap was placed on an olive tree and controlled once a weekperiodically. The number of captured adults was recorded. Olive fruit fly infe ction rate was calculated bycounting the infected olive fruits under and on the trees during olive harvest. According to the results olive fruitfly adults has started flight from the beginning of August to mid December and the highest population densitywas reached in October. In the first adult flight period, a high number of adults were captured in the traps in notillage orchards. The number of adults was found to be high in no tillage orchards, even though the number ofadults got closer in further pe riods. However this result was not reflected on infected olive fruit rates. It would beimportant to approach this research in more detail because of its importance in integrated control of the pest.

PDF

___

Anonim., 2008. Çanakkale Tarım İl Müdürlüğü Verileri, Çanakkale.
Anonim., 2012. Zeytin ve zeytinyağı sektöründe Çanakkale. Çanakkale Valiliği.S:
Arambourg, Y., 1986. Traited‟eEntomologieoleicole. Consejoo Oleicola Internacinal, Madrid.
Aysu, R., 1961. Batı Anadolu‟da Praysoleellus Hb. (Fabr.) (Zeytin Güvesi)‟nın Biyolojisi ve Mücadelesi Üzerine İncelemeler, T.C. Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele Enstitüsü Yayınlarından Teknik Bülten 3, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir, pp:54.
Bento, A., Cabanas, J.E., Pereıra, J.A., 2004. Control of olive fruit fly B actrocera oleae (Gmel.) in organic agriculture, 5th International Symposium on Olive Growing, 27 September 2 October, İzmir, Turkey, Abstract Books, pp:245.
Çakıcı, M., Kaya, M., 1982. Ege Bölgesi‟nde Zeytin Sine ği ( Dacus oleae Gmel.)‟in Neden Olduğu Ürün Kaybı ve Ekonomik Savaş Eşiği Üzerine Ara ş tırmalar. Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, A.105.024 No‟lu Proje Nihai Raporu, pp:13.
Heim, G., 1985. Effect of insecticidal sprays on predators and indifferent arthropods found in olive trees on the north of Lebanon, integrated pest control in olive groves (ed. by R. Cavalloro and A. Crovetti). CEC/FAO/IOBC/IJMP, Italy, pp:456465.
Kaleci, N. , 2012. Çanakkale Yöresi Zeytinciliği ve Sorunları. 2021 Nisan Çanakkale Zeytin Çalıştayı S; 35 53
Kumral, N.A., Kovancı, B., Akbudak, B., 2008. Gemlik‟ çeşidi zeytin bahçelerinde zeytin sineği [B actrocera oleae (Gmelin)]‟nin mücadelesine esas olacak biyoekolojik özelliklerin saptanması, Uludağ Üni. Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 31 41.
Michelakis, S.E. , 1987. Bioecological data of the olive fly ( Dacus oleae Gmel.) in Crete Greece, pp. 397 406.
In A. P. Economopoulos [ed.], Fruit flies. Proceedings of the Seco nd International Symposium, 1621 September 1986, Colymbari, Crete, Greece. Tsiveliotis, Athens Greece.
Michelakis , S.E, Neuenschwander, P., 1984. Bioecological data on Dacus oleae (Gmel.) for selective control in Crete, Greece . Department of Entomology, Proceedings of the CEC /FAO/ IOBC Internattonal Joint Meeting Pisa/3 6 April 94103.
Montiel, A.B, Jones , O., 2002 Alternative methods for controlling the olive fly, Bactrocera oleae , involving semi chemicals use of pheromones and other semi chemicals in integrated production IOBC /WPRS Bulletin Vol. 25:1 11.
Özışık, S., Öztürk, F., 2012. Zeytin ve zeytinyağı sektörünün türkiye ekonomisindeki yeri ve swot analizi . 20 21 Nisan Çanakkale Zeytin Çalıştayı. S; 13 35 .
Topuz, H., Durmuşoğlu, E., 2012. Farklı hasat zamanlarının Bactrocera oleae (Gmelin, 1790) (Diptera; Tephritidae) zararıyla zeytin yağının verim ve kalitesine etkileri. Türk, Entomol. Derg., 36(3):345 362.
Patanıta, M.I., Mexia, A., 1993. Loss assessment dueto Prays Oleae Berni, and Bactrocera oleae Gmelin in Moura‟s Region, Portugal, Preliminar Results. Subsector Biologia e Protecçao de Plantas. Escola Superior Agraria de Beja. 1. Secçao Autonoma da ProtecçaoIntegrada, Instituto Superior de Agronomia, Lisboa, Portugal ( www.pubol.ipbeja.pt/Artigos/Italia ).
Pitzalis, M., 1984. Bioclimatology and insect development forecast: Degree days and phenophases of Dacus oleae (Gmel.) . Proceedings of the CEC /FAO/ IOBC International Joint Meeting, Pisa, Italy/3 6 April 8493.
Sobreiro, J.B., 1987. Study of different traps on population assessment of olive fruit fly ( Dacus oleae Gmel.). fruıt flıes of economıc importance 87, Proceedings of the CECIIOBC International Symposium Rome I Italy 17 10 April 1987, 405 412.