Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocukların Trafik Farkındalığının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Şanlıurfa Hilvan Örneği)
Araştırmada, okul öncesi eğitime devam eden beş yaş çocukların trafik farkındalığını belirlemek, trafik farkındalığında cinsiyet, devam edilen kurum türü ve anne baba öğrenim durumunun etkili olup olmadığını incelemek amaçlanmıştır. Tarama modelinde olan bu çalışmaya Urfa ili Hilvan ilçesinde okul öncesi dönem çocuklarına yönelik olarak gençlik merkezi bünyesinde açılan akıl oyunları-zeka kulübüne ve eğlence merkezine katılan 56’sı anaokuluna, 44’ü ise anasınıfına devam eden beş yaş, çalışmaya gönüllü katılan ve normal gelişim gösteren toplam 100 çocuk dahil edilmiştir. Çalışmada çocuk ve ailesi hakkında bilgi edinebilmek amacıyla Genel Bilgi Formu ile çocukların trafik farkındalıklarını belirlemek amacıyla Aral vd. (2016) tarafından geliştirilen “Trafik Bilinci Değerlendirme Ölçeği-Çocuk Formu” kullanılmıştır. Verilerin toplanma sürecinde çocuklar ayrı ayrı bir sınıfa alınmış ve veri toplama süresi her çocuk için ortalama 15-20 dakika sürmüştür. Verilerin analizinde %95 güven düzeyi ile çalışılmış ve verilerin normal dağılım gösterip göstermediği analiz edilmiştir. Analizler sonucunda veriler normal dağılım göstermediği için parametrik olmayan test tekniklerinden Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır Farklılığa yönelik yapılan analizlerde (k>2), anlamlı farklılık bulunan gruplardaki farklılaşmanın nereden kaynaklandığının belirlenmesinde Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çocukların trafik farkındalıklarının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Trafik Bilinci Değerlendirme Ölçeğinden elde edilen puan ortalamasının baba öğrenim durumuna göre anlamlı düzeyde farklı olduğu (X2=14,042; p<0,05) saptanmıştır. Bu farklılığın hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek üzere yapılan “Mann Whitney-U” testi sonucunda üniversite mezunu olan babaların çocuklarının trafik konusundaki farkındalıklarının okuma yazma bilmeyen, ilkokul, ortaokul ve lise mezunu olan babaların çocuklarına göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca okuma yazma bilmeyen babaların çocuklarının trafik konusundaki farkındalıklarının ortaokul ve lise mezunu olan babaların çocuklarına göre daha düşük olduğu görülmüştür. Çocukların cinsiyet, okul öncesi eğitime devam ettikleri kurum türü, anne öğrenim düzeyinin Trafik Bilinci Değerlendirme Ölçeği puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık oluşturmadığı saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Trafik farkındalığı, trafik bilinci, okul öncesi eğitim, Şanlıurfa
The Analysis of Traffic Awareness in Pre-School Children in Terms of Certain Variables:The Case of Hilvan/Şanlıurfa
In this study it is aimed to determine traffic awareness in 5 year old pre-school children and analyze whether gender, type of the institution, and educational status of parents are effective in traffic awareness. In this survey method study, 100 volunteer children who had normal development were included. 56 of them were enrolled in mind games-intelligence club opened for pre-school children in a youth center in Hilvan district of Şanlıurfa and 44 of them were 5 year old children enrolled in kindergarten. In order to obtain information on the child and family, general information form was used and Traffic Awareness Assessment Scale – Children's Form developed by Aral et al (2016) was conducted. Data collection was carried out individually in approximately 15-20 minutes for each. In data analysis, reliability was determined as 95% and the analysis of normal distribution of data was done. As non-normal distribution of data was observed, Mann Whitney U and Kruskal Wallis tests were used. In the analysis regarding difference (k>2), the source of the difference found in groups with significant difference was found out with Mann Whitney U test. Results showed that children had medium level traffic awareness. The average score obtained from Traffic Awareness Assessment Scale indicated that father’s education status showed a significant difference (X2=14,042; p<0,05). Mann Whitney-U test conducted to evaluate from which group this difference arose showed that children of university graduate fathers had higher traffic awareness comparing to those of illiterate, primary school, secondary school and high school graduate fathers. Besides, children of illiterate fathers had lower traffic awareness than those of secondary and high school graduate fathers. In the average scores obtained in Traffic Awareness Assessment Scale, no statistically significant difference was observed in terms of gender, type of institution and educational status of mothers.
Keywords:
Traffic awareness, traffic consciousness, preschool education, Şanlıurfa,
___
- Aral, N., Gürsoy, F., Büyüköztürk, Ş., Yıldız-Bıçakcı, M., Can-Yaşar, M., Fındık-Tanrıbuyurdu, E., Özbal, E. &Aydın, R.(2016, Mart).Erken çocukluk döneminde trafik bilinci değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi: Çocuk, Ebeveyn ve Öğretmen Formu. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi bildiriler kitabı içinde (ss. 268-281), İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi.
- Aral, N., Gürsoy, F., Büyüköztürk, Ş., Yıldız-Bıçakcı, M., Can-Yaşar, M., Fındık-Tanrıbuyurdu, E., Özbal, E. & Aydın, R.(2015,Kasım).Trafik bilincinin oluşmasında oyun temelli trafik eğitiminin etkisi.6. Karayolu Trafik Güvenliği Sempozyum ve Sergisi (Uluslararası) Sunulan bildiriler 1 kitabı içinde (ss. 228-241), Ankara: Ankara Emniyet Genel Müdürlüğü.
- Gökdağ, M. & Atalay, A. (2015). Trafik eğitiminin trafik kazaları üzerindeki etkisi. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8 (2), 272-283.
- Gürsoy, F.,Aral, N.,Büyüköztürk, Ş., Yıldız-Bıçakcı, M., Can-Yaşar, M., Fındık-Tanrıbuyurdu, E., Özbal, E. &Aydın, R.(2015). Trafik bilincinin oluşmasında oyun temelli trafik eğitiminin etkisi. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi (12B3430001), Ankara.
- Hatipoğlu, S. (2011). Okul öncesi çağı çocuklarının trafik bilgi ve algıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3, 23-28.
- Hatipoğlu, S., Özdemir, S. & Arıkan Öztürk, E. (2012). Türkiye’de ilköğretim okullarında verilen trafik eğitiminin farklı ülkelerde verilen eğitimle karşılaştırılarak incelenmesi ve geliştirilmesi için öneriler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 9-22.
- Karasar, N.(2014).Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel.
- Polat, S.,Güdücü Tüfekci, F., Özyazıcıoğlu, N. & Yazar, F. (2005). Çocuk Acil Kliniğine Başvuran 0-18 Yaş Grubu Olguların İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(2), 55-62.
- Sarıçiçek, T. & Bekir, H. (2018). 5 yaş çocuk resimlerinde trafik. II. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu (USEAS 2018) bildiri özetleri kitabı içinde (ss. 215), Ankara: Sınırsız Eğitim ve Araştırma Derneği.
- Stipek, F. D. R., Daniels, D. and Milburn S. (1995). Effects of Different Instructional) Approaches on Young Children's Achievement and Motivation. Child Development, 66(1, Feb): 209–223. EJ 501 879.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2016). Yıllara göre ölü ve yaralı sayılarının yaş gruplarına göre dağılımı.www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=363 sayfasından 01.05.2018 tarihinde erişilmiştir.
- Yelmen, Y.(2010). Türkiye’de okul öncesi çocukların trafik bilgi ve alışkanlıklarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- https://gateway.euro.who.int/en/indicators/hfamdb_670-sdr-0-14-motor-vehicle-traffic-accidents-per-100-000/ 20.04.2018
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Hatice BEKİR
Sayıdaki Diğer Makaleler
Kaynaştırma Uygulamasını Yürüten Öğretmenlerin Duygusal Emek ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi
Fatma Tuğçe Çelik, Hatice Bekir, Neriman Aral, Remzi Aydın
Ergenlerin Çocuk Sevme Düzeyleri ve Öfke İfade Tarzlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi
Ebeveynlerin Okul Öncesi Eğitimi Yıl Sonu Eğlencesine İlişkin Beklentileri