Sermüezzin Rifat Bey’in Hicâzkâr Makamındaki Eserlerinin Usûl-Arûz İlişkisi Açısından İncelenmesi

XIX. yüzyıl bestekârlarından Sermüezzin Rifat Bey farklı makamlarda ve çeşitli formlarda eserler bestelemiştir. Tanzimat dönemi bestekârı olan Rifat Bey, Batılılaşma akımının getirdiği değişikliklere ayak uydurmuştur. Türk mûsikîsi ile Batı müziği alanında yaptığı eserler, her iki alan için de önem teşkil etmektedir. Bu çalışmada, Sermüezzin Rifat Bey’in hicâzkâr makamında notası tespit edilen 22 adet eserindeki usûl-arûz vezni ilişkisi incelenmiştir. Eserler içerisinde kullanılan arûz vezinlerinin, benzerlikleri ve farklılıkları tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında güftelerin, müzik cümleleri ve usûller ile uyum içerisinde şekillendiği görülmüştür.

EXAMINATION OF SERMUEZZIN RIFAT BEY'S WORKS IN HICAZKAR MAQAM FROM THE POINT OF VIEW OF RHYTHM-PROSODY

Sermüezzin Rifat Bey, one of the composers of the 19th century, composed songs in different maqams and in various forms. Rifat Bey, the composer of the Tanzimat period, kept pace with the changes brought about by the westernization trend. His songs in the field of Turkish music and Western music are important for both fields. In this study, Sermüezzin Rifat Bey’s in hicâzkâr maqam, that determined note in 22 pieces study, rhythm-prosody relationship was examined. That use, in between studies, of prosody’s similarities and differences showed. In light of the results obtained, of lyrics, with music phrases and rhythm was seen that in harmony is shaped.

___

  • Aksoy, B. (1992) Avrupalı Gezginlerin Gözüyle Osmanlılarda Musiki (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul
  • Aksın Çevik, A. E. (2011). Sultân III. Selim’in Beste Formundaki Eserlerinin Usûl–Arûz Vezni İlişkisi Yönünden İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi. Konya
  • Çetin, N. (1991). Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (3. Cilt). İstanbul
  • Çıpan, M., Karaman, S. (2010). “Dede Efendi'nin Yürük Semâilerinin Usûl-Arûz Vezni İlişkisi Yönünden İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 28 : 485-522.
  • Devellioğlu, F.(1970). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Doğuş Matbaası
  • Dilber, M. C. (2018). “Sermüezzin Rifat Bey’in Hayatı ve Besteleri”, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi
  • İlhan, A. B. (2003). Klâsik Türk Mûsikîsi 5 İlâ 10 Zamanlı Usûllerde Usûl-Aruz Vezni İlişkisi(Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi. İstanbul
  • İlhan, A. B. (2006). XIX. Yüzyıla Kadar Olan Mevlevî Âyinlerinde Usûl-Vezin İlişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi. İstanbul
  • Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
  • Ortaylı, İ. (1983). İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İstanbul: Timaş Yayınları
  • Özkan, İ. H. (2011). Türk Mûsikisi Nazariyatı ve Usûlleri, Kudüm Velveleleri, İstanbul: Ötüken Neşriyat
  • Öztuna, Y.(1987). Dede Efendi, İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı
  • Öztuna, Y. (1990). Büyük Türk Musikisi Ansiklopedisi I-II, Ankara: Kültür Bakanlığı
  • Öztuna, Y. Türk Bestecileri Ansiklopedisi, İstanbul: Hayat Neşriyat, t.y.
  • Öztuna, Y.(1987). Türk Mûsikisi Teknik ve Tarih, İstanbul: Kent Basımevi
  • Üngör E. R. (1965) Türk Mûsikîsi Güfteler Antolojisi I-II, İstanbul: Eren Yayınları
  • Yekta, R. (2000). Esatiz-İ Elhân (1924), Haz., Nuri Akbayar, İstanbul: Pan Yayıncılık
  • Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi, Maarif Nezâreti Mektubi Kalemi, 37/25.